Biết gì về chất độc chết người trong lá ngón?

Google News

Mỗi năm, nước ta ghi nhận không ít ca ngộ độc do ăn nhầm lá ngón. Theo bác sĩ, ngộ độc lá ngón xuất hiện nhanh, nặng và dễ tử vong.

Nhiều người nhập viện vì ngộ độc lá ngón
Gần đây nhất là hai trường hợp bị ngộ độc lá ngón ở Lào Cai.
Báo Dân Trí đưa tin, các bác sĩ Bệnh viện đa khoa huyện Bát Xát gần đây tiếp nhận và cấp cứu kịp thời 2 bệnh nhân người dân tộc thiểu số bị ngộ độc lá ngón.
Trước đó, ngày 24/10, Phòng khám Đa khoa khu vực Mường Hum, huyện Bát Xát, tiếp nhận 2 bệnh nhân là G.A.B. ( 21 tuổi) và V.T.S. (15 tuổi) cùng trú tại xã Dền Thàng (huyện Bát Xát) nhập viện trong tình trạng ý thức lơ mơ, sùi bọt mép, thở yếu, suy hô hấp.
Cán bộ y tế Phòng khám Đa khoa khu vực Mường Hum cấp cứu bệnh nhân, đồng thời gọi điện thoại xin ý kiến hỗ trợ chuyên môn từ Bệnh viện Đa khoa huyện Bát Xát.
Biet gi ve chat doc chet nguoi trong la ngon?
 Hình ảnh cây lá ngón và hoa lá ngón có độc tố mạnh gây ngộ độc chết người. (Ảnh: Trung tâm Văn hóa - Thể thao - Truyền thông Bát Xát). 
Ngay sau khi tiếp nhận thông tin, Bệnh viện Đa khoa huyện Bát Xát đã trực tiếp hướng dẫn xử trí cấp cứu ban đầu và kịp thời cử ekip bác sĩ lên hỗ trợ cấp cứu, đặt ống nội khí quản, hút đờm khai thông đường thở, sử dụng thuốc hỗ trợ tuần hoàn, cung cấp oxy, truyền dịch...
Sau đó, 2 bệnh nhân ngộ độc được chuyển về Bệnh viện Đa khoa huyện Bát Xát để tiếp tục theo dõi và điều trị. Hiện, cả 2 bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, tự đi lại, ăn uống bình thường, được xuất viện về nhà.
Được biết, đây là 2 trong số 15 trường hợp bị ngộ độc lá ngón được tiếp nhận và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa huyện Bát Xát trong năm vừa qua.
Tháng 4/2023, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình tiếp nhận một nữ bệnh nhân 34 tuổi, ngộ độc lá ngón, nhập viện trong tình trạng nguy kịch phải thở máy.
Báo Sức khỏe và Đời sống đưa tin về trường hợp này cho biết, cách lúc vào viện khoảng 3 giờ, bệnh nhân ăn 5 chiếc lá ngón. Sau ăn khoảng 30 phút, bệnh nhân xuất hiện đau bụng, đau đầu, nhìn mờ, sụp mi mắt, yếu chân tay, đầu và cổ gập về phía trước không thể tự ngước lên được. Bệnh nhân được đưa đến Trung tâm Y tế huyện sơ cứu và nhanh chóng được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình.
Khi nhập Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình, bệnh nhân trong tình trạng hôn mê, suy hô hấp, tụt huyết áp, sụp mi mắt, yếu tứ chi, vã mồ hôi, chân tay lạnh. Người bệnh nhanh chóng được đặt nội khí quản thở máy, truyền dịch nâng huyết áp, gây nôn, bơm rửa dạ dày, dùng thuốc nhuận tràng, dinh dưỡng qua đường truyền tĩnh mạch. Trong chất nôn và dịch rửa dạ dày, có lẫn lá ngón bệnh nhân ăn trước đó.
Sau 6 ngày điều trị và chăm sóc tích cực, sức khỏe bệnh nhân ổn định và được xuất viện.
Tháng 10/2022, 7 người ở Nghệ An cũng phải nhập viện cấp cứu do uống nước được nấu từ cây lá ngón. Theo thông tin trên báo Tiền Phong, tại Bệnh viện Đa khoa huyện Đô Lương, 7 bệnh nhân đã được các y, bác sĩ xử lý rửa dạ dày, truyền dịch kịp thời. Do bị ngộ độc nặng, sức khỏe yếu, các bệnh nhân được chuyển xuống Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An để tiếp tục điều trị.
Tại đây, các bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc chất/rối loạn điện giải, xử trí bằng bù dịch, bù điện giải và theo dõi sát. Rất may không có trường hợp nào bị tử vong.
Biet gi ve chat doc chet nguoi trong la ngon?-Hinh-2
 Thân cây lá ngón được nấu nước uống khiến nhóm người bị ngộ độc. Ảnh: Báo Tiền Phong.
Chất độc chết người trong lá ngón
Theo các cán bộ của Bệnh viện đa khoa huyện Bát Xát, cây lá ngón có tên khoa học là Gelsemium elegans.
Lá ngón được người dân gọi với các tên khác như ngón vàng, thuốc rút ruột, cây rút ruột, co ngón, hồ mạn trường, hồ mạn đằng, hoàng đằng, đoạn trường thảo, câu vẫn.
Báo Sức khỏe và Đời sống dẫn lời bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên cho hay, lá ngón là loại cây có độc tính cao, thường mọc tự nhiên ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Trong lá ngón có chứa một chất kịch độc có thể ngay lập tức gây ra cái chết, đó chính là hoạt chất cực độc alkaloid. Các alkaloid chứa trong toàn bộ cây, độc tính giảm dần theo thứ tự rễ, lá, hoa, quả và thân cây.
Alkaloid là những hợp chất hữu cơ có chứa dị vòng nitơ, có tính bazơ, thường gặp ở trong nhiều loài thực vật; đôi khi còn tìm thấy trong một vài loài động vật. Alkaloid có hoạt tính sinh lý rất cao đối với cơ thể con người và động vật, nhất là đối với hệ thần kinh. Một lượng nhỏ alkaloid đủ chất độc gây chết người.
Trang Sciencedirect.com đưa tin, các nghiên cứu sâu rộng cho thấy, lá ngón chứa gelsemine, gelsenicine và koumine, là những alkaloid chính gây ra độc tính của nó.
Trong số các alkaloid này, gelsenicine là chất độc nhất. Ngoài ra, phần lớn các trường hợp chỉ ra rằng ngộ độc lá ngón xảy ra trong khoảng từ 2 đến 8 giờ sau khi ăn phải.
Các triệu chứng điển hình của ngộ độc bao gồm chóng mặt, buồn nôn, mờ mắt và co giật khi dùng liều lượng nhỏ; nếu dùng liều lớn hơn có thể xuất hiện dấu hiệu ngừng hô hấp, co giật, ngạt thở và thậm chí tử vong. 
Các bác sĩ khuyến cáo, người dân cần tìm hiểu kỹ về đặc điểm nhận dạng của loại cây này để tránh việc nhầm lẫn dẫn đến ngộ độc lá ngón.
>>> Mời độc giả xem thêm video: 82 người tại Phú Yên ngộ độc thực phẩm

Nguồn video: THĐT

P.V (Tổng hợp)