Vụ cháy chung cư Carina Plaza: Ai đền bù được mạng sống của dân?

Vụ cháy chung cư Carina Plaza tại số 1648 đường Võ Văn Kiệt (phường 16, Quận 8, TP Hồ Chí Minh) vào rạng sáng 23/3, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, làm 13 người chết, 91 nạn nhân đến bệnh viện (trong đó 51 người được xe cấp cứu 115 chuyển đến) đang thu hút sự quan tâm của dư luận và khiến nhiều người hoang mang, lo lắng.

Kinh hoàng – có lẽ là cảm giác sợ hãi tột độ của cư dân sống tại chung cư Carina Plaza bởi thời điểm xảy ra vụ cháy là những tiếng la hét, kêu cứu vang lên bên những cột khói đang vươn cao, bởi vụ cháy xảy ra đã có nhiều người chết, gần một trăm người khác bị thương.

Bất ngờ và hoảng loạn bởi chung cư Carina Plaza được coi là cao cấp – nơi được ví như “kết nối giấc mơ” và từng là một trong những dự án nóng nhất quận 8 (thời điểm 2008 - 2010) – lại là nơi xảy ra vụ cháy nghiêm trọng nhất trong vòng 15 năm qua tại TP HCM và là vụ cháy lớn thứ 2 trong vòng 2 thập kỷ qua.

Và bây giờ, chính nơi từng được ví “kết nối giấc mơ” này lại là nơi tang thương nhất, nơi nhiều nước mắt nhất và chắc chắn một điều đây là nơi khiến cư dân sinh sống tại chung cư thất vọng nhất vì đã chọn nơi đây làm tổ ấm.

Bởi thời điểm xảy ra vụ cháy, không một cư dân nào sinh sống tại đây có thể ngờ rằng chuông báo động tại chung cư cao cấp này lại không hoạt động, đèn chiếu sáng sự cố cũng không sáng. Đám cháy được cho xuất phát từ khu tầng hầm - nơi để ôtô và xe máy của cư dân có diện tích khoảng gần 1.000 m2. Tuy nhiên, nguyên nhân gây ra hậu quả lớn là hệ thống cửa ngăn cháy đã bị che lại nên không đóng, dẫn đến lối thoát hiểm là cầu thang bộ lại là lối theo hiệu ứng lò cao, khí độc và hơi nóng từ tầng hầm bốc lên tới tầng 14.

Ngay Bí thư Thành ủy Thành phố HCM - Nguyễn Thiện Nhân cũng rất ngạc nhiên và đặt ra hàng loạt những câu hỏi về vấn đề người dân nói chuông báo cháy không hoạt động. Lý do tại sao? Khi xảy ra cháy, khói người dân thoát bằng cách nào? Tại sao để có người dân phải nhảy khỏi chung cư để thoát khỏi đám cháy? Vì sao cháy ở tầng hầm không có người, mà người dân ở phía trên lại thiệt mạng?

Đích thân đến hiện trường vụ cháy, Chủ tịch UBND TP HCM - Nguyễn Thành Phong cho biết, người dân nói không nghe tiếng chuông báo cháy mà do dân tự báo cho nhau.

Dù biết rằng, để có căn cứ xử lý vụ việc, các cơ quan chức năng cần phải làm rõ nguyên nhân vụ cháy dẫn tới hậu quả thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Trên cơ sở kết luận giám định của cơ quan chuyên môn về nguyên nhân cháy sẽ là căn cứ xử lý tương ứng theo quy định pháp luật. Nếu có dấu hiệu tội phạm sẽ khởi tố điều tra và xử lý người nào có hành vi phạm tội.

Tuy nhiên, sự buông lỏng trong quản lý của Ban quản trị tòa nhà và Chủ đầu tư thì khá rõ khi hệ thống PCCC tê liệt mà không ai rõ, khi hệ thống cửa ngăn cháy đã bị che lại mà không ai hay dẫn đến hậu quả vụ cháy càng thêm nặng nề. Bên cạnh đó, phải kể đến trách nhiệm của PCCC Quận 8 khi mỗi năm kiểm tra 2 lần mà hệ thống báo cháy ở chung cư này lại không hoạt động ở thời điểm xảy ra vụ cháy. 

Những tài sản, phương tiện bị hư hại của cư dân có thể sẽ được đền bù chi trả khi làm rõ nguyên nhân cũng như có thể được chi trả từ bảo hiểm. Tuy nhiên, tính mạng của 13 con người sinh sống tại chung cư này mãi mãi không được về lại tổ ấm thì ai đền bù được mạng sống của họ?

Trước thời điểm xảy ra vụ cháy chỉ vài tiếng đồng hồ cư dân Carina đã phản ánh nguy cơ hỏa hoạn tại một cuộc họp giữa cư dân và Ban quản trị chung cư tối ngày 22/3. Những phản ánh của các cư dân về nỗi lo lắng cháy nổ vừa đến tai Ban quản trị thì ngay rạng sáng hôm sau đã trở thành sự thật.

Những phản ánh về nguy cơ cháy nổ được thay bằng những tiếng kêu thống thiết khi khói bụi mịt mù, khi ngọn lửa hung tàn bùng lên, mang tang thương, sự oan khuất đến nơi đây. Giá mà ngay khi cư dân phản ánh, Ban quản trị tiếp thu thì sự việc đáng tiếc trên hậu quả chắc chắn không nặng nề đến như thế.

Ai bây giờ đang là người cảm thấy có lỗi với 13 nạn nhân đã tử vong do vụ cháy? Ai là người phải chịu trách nhiệm trước một gia đình có 4 người tử vong do vụ cháy? Chắc chắn đến tận bây giờ, ít ai đủ can đảm để nhận trách nhiệm cho đến khi cơ quan chức năng điều tra làm rõ.

Ngay ở cấp độ quản lý trong ngành xây dựng, khi xảy ra vụ cháy với hậu quả đặc biệt nghiêm trọng trên, người ta mới giật mình nhìn lại ở cấp độ quản lý. Như Bộ Xây dựng vừa chỉ đạo các sở Xây dựng ở địa phương tổ chức rà soát các công trình chung cư đã được đưa vào khai thác sử dụng sau vụ cháy chung cư Carina Plaza khiến hàng chục người thương vong.

Nếu như ai cũng nâng cao trách nhiệm của mình trong mọi lĩnh vực, đặc biệt trong công tác PCCC thì hậu quả của vụ hỏa hoạn trên sẽ không nặng nề như thế. 13 nạn nhân đã không phải chết oan uổng đến như thế và tiếng kêu than của cư dân Carina Plaza sẽ không ai oán đến như vậy!