Hàm lượng caffeine cao
Giải thích vì sao nước uống tăng lực lại giúp mang lại cảm giác tỉnh táo, sảng khoái, nhất là sau khi chơi thể thao, vận động với cường độ nặng, các chuyên gia tại Trung tâm Giáo dục sức khoẻ thuộc Đại học Brown (Hoa Kỳ) cho rằng, đa phần các loại nước tăng lực đều có chứa một hàm lượng lớn chất caffeine, đường hoặc các chất tạo ngọt nhân tạo và các chất kích thích được phép sử dụng khác như nhân sâm và guarana (loại thực vật có chứa nhiều caffeine tự nhiên nhất, nhiều hơn gấp hai lần lượng caffeine có trong cà phê).
Theo phân tích của trung tâm này, hàm lượng caffeine trong một lon nước tăng lực có thể từ 75 milligram đến trên 200 milligram, so với hàm lượng 35 milligram trong một lon coca. Đây chính là lý do tại sao khi dùng các loại nước tăng lực người uống lại có cảm giác khoẻ mạnh và nhanh nhẹn hơn mức bình thường.
Đồng quan điểm, BS Nguyễn Văn Hùng, nguyên bác sĩ Viện 5 Sơn Tây cho rằng, thành phần caffeine trong nước tăng lực không trực tiếp gây hại cho sức khoẻ của người uống ngay tức thì. Vì thế, đừng tưởng nước tăng lực có thể tăng cường sức khoẻ mà uống bừa bãi, bởi việc lạm dụng loại nước uống này sẽ khiến cho nhịp tim đập nhanh hơn mức bình thường, dẫn đến nguy cơ liên quan đến tim mạch, cao huyết áp.
Đặc biệt, vị chuyên gia này khuyến cáo, đối với người uống nước tăng lực cần chú ý không nên uống trước khi luyện tập thể thao bởi điều này hoàn toàn không tốt. Một lượng lớn caffeine và đường được dung nạp vào cơ thể trong điều kiện hoạt động cường độ cao sẽ khiến cho thần kinh dễ lâm vào cảm giác căng thẳng.
Các chất kích thích trong thành phần nước tăng lực có thể làm tăng nhanh nhịp tim, huyết áp, trong một số trường hợp gây nên hiện tượng đánh trống ngực và làm cơ thể mất nước. Không nên sử dụng nước uống tăng lực lúc chơi thể thao như một phương pháp bù nước khi bị toát mồ hôi, bởi khả năng làm lợi tiểu của caffeine có thể gây mất nước trầm trọng. Việc sử dụng nước tăng lực sau luyện tập cũng thực sự không hữu ích vì chỉ giúp người uống cảm thấy khoẻ hơn một cách giả tạo.
 |
| Người uống nước tăng lực cần chú ý không nên uống trước khi luyện tập thể thao. |
Tránh kết hợp với rượu, bia
Một vấn đề nữa đáng lưu ý là một số người có thói quen kết hợp nước uống tăng lực với rượu, bia hoặc các loại đồ uống có cồn khác vì cho rằng uống như vậy sẽ lâu bị say. Điều này là đặc biệt nguy hiểm. TS y khoa Sean Nordt, Trưởng khoa Chất độc, trường Y Keck thuộc Đại học Nam California cảnh báo: Do nước uống tăng lực có tác dụng kích thích, trong khi đồ uống có cồn lại có khả năng giảm đau, xoa dịu. Tác dụng kích thích có thể "che đậy" cảm giác của người uống đã say đến mức nào và khiến người uống không còn nhận ra là mình đã uống bao nhiêu rượu.
Các nghiên cứu đã cho thấy, khi kết hợp đồ uống có cồn với nước tăng lực sẽ khiến người ta uống nhiều hơn và độ cồn trong máu cũng cao hơn. Dù người uống vẫn thấy mình tỉnh táo, nhưng độ cồn trong máu khi có uống nước tăng lực hay không là không đổi. Thậm chí đã rất say nhưng người uống vẫn bị cảm giác tỉnh táo giả tạo chi phối. Khi tác dụng kích thích qua đi, nồng độ cồn trong máu vẫn còn cao sẽ khiến người uống mất kiểm soát, thậm chí dẫn đến nôn mửa, khó thở.
Hơn nữa, cả nước tăng lực và đồ uống có cồn đều có tác dụng làm mất nước rất mạnh, đặc biệt caffeine trong nước tăng lực là một chất lợi tiểu. Quá trình mất nước sẽ cản trở khả năng chuyển hóa rượu trong cơ thể người uống và làm gia tăng tính độc.
Khi chỉ uống riêng nước tăng lực và điều độ thì loại đồ uống này có thể coi là sản phẩm khá an toàn. Tuy nhiên, cần lựa chọn kỹ từng loại sản phẩm và phải biết có thành phần gì trong đồ uống của mình.
TS Y khoa Sean Nordt (Đại học Nam California)
Huy Khánh