 |
| Ảnh minh họa. |
Chứng này phần nhiều do ăn uống không đầy đủ, làm việc quá sức, ưu tư phiền toái làm tổn thương tỳ thổ, hoặc do lớn tuổi, do ốm nặng nhưng điều trị và bồi dưỡng không tốt mà sinh bệnh. Phương pháp điều trị tùy theo nguyên nhân cụ thể.
Nếu do tỳ khí hư sinh tiết tả: Tỳ khí hư yếu, mất chức năng vận hóa, không thanh trọc, nên ăn vào không tiêu. Triệu chứng: Đi tả lâu ngày không khỏi, đi ra thức ăn chưa tiêu hóa, đại tiện lúc lỏng lúc táo, đi nhiều lần trong ngày. Trong thức ăn có dầu mỡ, ăn vào thì sôi bụng, đau bụng. Điều trị: Kiện tỳ chỉ tả. Bài thuốc: Nhân sâm 12g, bạch truật 16g, phục linh 12g, cam thảo 4g, biển đậu 12g, sa nhân 12g, đại táo 12g, cát cánh 8g, hoài sơn 8g, liên nhục 12g, ý dĩ 12g. Ngày một thang sắc uống 3 lần/ngày, uống trước khi ăn khi thuốc còn ấm.
Nếu do tỳ khí hư sinh đàm ẩm: Triệu chứng là đờm loãng, trắng, có nhiều bọt. Điều trị bằng cách kiện bổ tỳ. Bài thuốc: Bạch truật 16g, bán hạ 12g, thiên nam tinh 12g, nhân sâm 8g, phục linh 12g, trần bì 12g, chích thảo 4g. Ngày một thang sắc uống lúc đói.
Nếu do tỳ khí hư sinh chứng hư lao: Triệu chứng là khi ăn vào mệt mỏi, tinh thần choáng váng, hay buồn ngủ. Điều trị bằng cách kiện tỳ ích khí. Bài thuốc: Nhân sâm 8g, hoàng kỳ 12g, bạch truật 12g, bạch thược 12g, trần bì 12g, sài hồ 6g, chích thảo 4g, sa nhân 12g, mộc hương 4g. Ngày một thang sắc uống 3 lần trước khi ăn.
TTND Nguyễn Xuân Hướng (nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam)