Các đơn vị nghiệp vụ khối An ninh, chủ công là Phòng An ninh điều tra (ANĐT) Công an tỉnh Hải Dương vừa triệt phá một đường dây cấp, bán các chứng chỉ nghề, thẻ an toàn lao động không qua huấn luyện, đào tạo, sát hạch có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, thu giữ hàng chục nghìn chứng chỉ đã được ký tên sẵn, chưa có nội dung…
Bài 1: Hành trình lần tìm các mắt xích
Kết quả đấu tranh, đến 30/9, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hải Dương đã khởi tố vụ án “Giả mạo trong công tác”; “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức”; khởi tố bị can đối với 40 đối tượng.
“Điểm nhấn quan trọng, quyết định thành công của chuyên án là việc cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hải Dương nhanh chóng dựng được khung, bộ máy hoạt động của đường dây; xác định được vai trò của đối tượng cầm đầu Mai Ngọc Vinh cùng một số chân rết. Từ đó, đã chọn điểm đột phá, bắt giữ lần lượt các đối tượng trong vụ án”- trao đổi với chúng tôi, Thượng tá Hoàng Kim Thái, Trưởng phòng ANĐT Công an tỉnh Hải Dương cho biết.
Trước đó, qua công tác quản lý địa bàn, quản lý nghiệp vụ, Phòng ANĐT Công an tỉnh Hải Dương có thông tin về một đường dây nghi vấn mua bán chứng chỉ đào tạo nghề, thẻ an toàn lao động không qua đào tạo, sát hạch… Việc sử dụng các chứng chỉ không qua đào tạo, sát hạch sẽ dẫn đến việc không đảm bảo an toàn trong quá trình vận hành các thiết bị, gây mất an toàn lao động, đồng thời ảnh hưởng đến công tác giáo dục và đào tạo.
Nhận định như vậy, Phòng ANĐT Công an tỉnh Hải Dương báo cáo và được sự đồng ý của đồng chí Giám đốc và Phó giám đốc Công an tỉnh Hải Dương đã phối hợp với các trinh sát Phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm công nghệ cao (ANM&PCTP), các phòng nghiệp vụ an ninh xác minh nguồn tin.
 |
| Các đối tượng trong vụ án. |
Quá trình thu thập thông tin, tổ công tác của hai đơn vị nghiệp vụ phát hiện các loại chứng chỉ nghề và thẻ an toàn không qua huấn luyện, đào tạo sát hạch…, thường được người mua sử dụng xin việc vào các khu công nghiệp, một số công ty tư nhân và tham gia thi công tại các công trường… Để mua được các loại giấy tờ trên, người có nhu cầu sẽ liên lạc với đối tượng trong đường dây bằng hai hình thức, một là qua các website quảng cáo trên mạng, hai là được tư vấn mua “hàng” qua một “chân rết” trên địa bàn tỉnh Hải Dương.
Quá trình thu thập tài liệu, tổ công tác của hai đơn vị còn phát hiện, không chỉ các cá nhân mà một số công ty cũng chủ động liên hệ với “chân rết” này để mua một số lượng lớn các chứng chỉ nghề và thẻ an toàn, không qua huấn luyện, đào tạo, sát hạch… Đáng chú ý, trong số đó có cả những công ty kiểm định về an toàn.
Trong quá trình kiểm tra, thay vì việc hướng dẫn cho các doanh nghiệp thực hiện theo đúng quy định của pháp luật thì họ lại trở thành “môi giới” để các doanh nghiệp mua, bán các loại giấy tờ trên… Sau nhiều ngày dày công thu thập tài liệu, tổ công tác đã phát hiện đối tượng bán các chứng chỉ giả trên là Lê Văn Tường (29 tuổi, trú tại phường Phả Lại, Chí Linh), là cộng tác viên của Trường Kinh tế kỹ thuật (KTKT) Trường Sơn, có địa chỉ tại TP Hồ Chí Minh.
Sau khi báo cáo và được sự đồng ý của đồng chí Giám đốc và Phó giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hải Dương, một tổ công tác của Phòng ANĐT đã vào TP Hồ Chí Minh. Khi có mặt ở các tỉnh phía Nam, các trinh sát và điều tra viên phải đối mặt với một khó khăn khác. Đó là địa chỉ đăng tải trên website của Trường KTKT Trường Sơn là địa chỉ giả. Giữa một thành phố rộng lớn, việc tìm kiếm thông tin không khác gì mò kim đáy bể. Sau một thời gian rà soát, tổ công tác đã xác định được nơi đặt văn phòng đại diện của đối tượng này; dựng được khung, bộ máy của đường dây phạm tội.
Ngày 2/4, các lực lượng nghiệp vụ của Công an tỉnh Hải Dương đã phát hiện và thu giữ của Nguyễn Thu Lan, một mắt xích quan trọng trong đường dây, 43 chứng chỉ của Trường KTKT Trường Sơn khi Lan mang đi gửi cho khách hàng qua một bưu cục tại đường Phan Văn Trị, quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh. Cơ quan ANĐT đã thực hiện việc khám xét khẩn cấp văn phòng của Trường KTKT Trường Sơn; thu giữ được nhiều tài liệu có liên quan, trong đó có những chứng chỉ được đóng dấu khống.
Ngay tối hôm đó, Thượng tá Hoàng Kim Thái, Trưởng phòng ANĐT Công an tỉnh Hải Dương đã vào TP Hồ Chí Minh trực tiếp chỉ đạo việc phá án. Với sự giúp đỡ của Cục ANĐT và Công an các tỉnh, thành phía Nam, ban chuyên án đã đồng loạt thực hiện việc khám xét ở nhiều địa điểm; trực tiếp đấu tranh với các đối tượng là nhân viên của nhà trường.
Căn cứ vào các tài liệu thu thập được, ngày 13/4, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hải Dương đã ra quyết định khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt tạm giam Nguyễn Văn Chung (SN 1992, trú tại tỉnh Nam Định), Phó Hiệu trưởng Trường KTKT Trường Sơn. Khai thác “nóng” đối tượng, trong vòng khoảng 1 giờ, các đơn vị nghiệp vụ đồng thời đã bắt giữ nhiều đối tượng khác. Đặc biệt, từ lời khai của Chung, cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hải Dương làm rõ hành vi vi phạm của Nguyễn Văn Hậu (SN 1996, cũng trú tại Nam Định), Phó Hiệu trưởng Trường KTKT miền Nam.
Sau khi bắt giữ các đối tượng, tổ công tác lại tiếp tục xây dựng kế hoạch, đảm bảo việc áp giải an toàn 10 đối tượng về TP Hải Dương.
Từ lời khai của các đối tượng, các điều tra viên đã xác định được vai trò chủ mưu, cầm đầu của đối tượng Mai Ngọc Vinh (SN 1990, trú tại quận 12, TP Hồ Chí Minh). Song việc củng cố chứng cứ, làm rõ hành vi phạm tội của Vinh không dễ dàng. Một điều tra viên của Phòng ANĐT Công an tỉnh Hải Dương cho biết: Các chứng cứ thu được trong vụ án này là chứng cứ điện tử nên cơ quan ANĐT phải phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hải Dương và các đơn vị nghiệp vụ đánh giá các chứng cứ.
Trong khi đó, thủ đoạn phạm tội của Vinh rất tinh vi. Cụ thể, để có tư cách pháp nhân, Vinh thu gom các trường, cơ sở dạy nghề hoạt động không có hiệu quả. Sau đó, đối tượng thuê người đứng tên đại diện pháp luật của các trường, còn anh ta đứng ở sau chỉ đạo toàn bộ việc cấp, bán các chứng chỉ nghề, thẻ an toàn lao động không qua huấn luyện, đào tạo, sát hạch. Đồng thời, Vinh đã chỉ đạo các đối tượng trong đường dây đăng tải thông tin của người mua chứng chỉ nghề, thẻ an toàn lao động trên hệ thống website. Vì thế, khi các đơn vị chức năng kiểm tra trên hệ thống không phát hiện được thật hay giả.
Vào thời điểm bị bắt giữ, Vinh đang khai trương một nhà hàng rất lớn, đối tượng hết sức ngỡ ngàng. Từ đây, một đường dây phạm tội tinh vi đã được điều tra, làm rõ.
Bài cuối: Vạch trần mánh khoé tinh vi
Với mục đích thực hiện hành vi phạm tội, ngày 13/1/2018, Vinh thành lập Trường KTKT Trường Sơn - Chi nhánh Công ty TNHH Trường Sơn tại TP Hồ Chí Minh; công ty sau đó đã thay đổi đăng ký hoạt động chi nhánh chuyển về thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi để hoạt động, đến nay người đứng đầu Trường KTKT Trường Sơn vẫn là Mai Ngọc Vinh và được Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Quảng Ngãi cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp với 6 ngành nghề đào tạo trình độ sơ cấp gồm: Lắp đặt, bảo dưỡng và vận hành thiết bị nâng; công nghệ Hàn; kỹ thuật Xây dựng; kỹ thuật điện - điện tử; vận hành máy công trình; lắp đặt, sửa chữa và vận hành thiết bị áp lực.
 |
| Tang vật của vụ án. |
Đến tháng 12/2021, Sở Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Quảng Ngãi đã thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp của trường này do vi phạm nghiêm trọng các quy định về tổ chức hoạt động giáo dục nghề nghiệp. Vậy nhưng, đối tượng vẫn lợi dụng tư cách pháp nhân để thực hiện hành vi phạm tội. Đối tượng Vinh đã tuyển dụng Trần Tiểu Uyên (SN 1999); Nguyễn Nguyễn Thu Lan (SN 1998, trú tại TP Hồ Chí Minh); Phạm Thị Trà My (SN 1998, ở tại tỉnh Bến Tre); Bùi Tuyết Nhung (SN 1992, ở tại TP Hồ Chí Minh) làm nhân viên và giao cho Nguyễn Văn Chung làm Phó Hiệu trưởng của Trường KTKT Trường Sơn. Dưới sự chỉ đạo của Mai Ngọc Vinh, Nguyễn Văn Chung đã giao cho Nguyễn Nguyễn Thu Lan, Trần Tiểu Uyên, Bùi Tuyết Nhung, Phạm Thị Trà My quản lý, sử dụng nhiều website để đăng bài quảng cáo, tìm kiếm khách hàng mua chứng chỉ mà không qua đào tạo, sát hạch.
Để thực hiện hành vi phạm tội, Nguyễn Văn Chung ký sẵn các chứng chỉ, Nguyễn Nguyễn Thu Lan và Trần Tiểu Uyên có nhiệm vụ nhập thông tin khách hàng đặt mua vào website quản lý của trường, in vào các phôi chứng chỉ do Chung ký sẵn và hoàn thiện chứng chỉ; Bùi Tuyết Nhung có trách nhiệm theo dõi vận đơn của Viettel Post để gửi chứng chỉ cho khách đặt mua, Phạm Thị Trà My có nhiệm vụ viết bài tuyển sinh. Ngoài ra, Bùi Tuyết Nhung và Phạm Thị Trà My cùng với Nguyễn Văn Chung hỗ trợ Nguyễn Nguyễn Thu Lan và Trần Tiểu Uyên hoàn thiện các chứng chỉ được in ra ở một số công đoạn như dập dấu chìm giáp lai ảnh, ép plastic, cắt viền nhựa plastic thừa trên chứng chỉ và đóng gói bưu phẩm.
Theo chỉ đạo của Mai Ngọc Vinh, mỗi chứng chỉ được các đối tượng bán với giá từ 800 ngàn đến 1 triệu đồng. Trường hợp khách mua nhiều thì được giảm giá còn từ 300 đến 450 nghìn đồng. Tiền bán chứng chỉ được chuyển vào tài khoản do các đối tượng mở ra. Số tiền thu được Mai Ngọc Vinh trả lương cho Nguyễn Văn Chung trung bình 15 triệu đồng/tháng và 10% doanh thu bán chứng chỉ; các nhân viên từ 5 triệu đồng đến 6 triệu đồng/tháng và 10% số tiền mà những nhân viên này trực tiếp tư vấn bán chứng chỉ cho khách lẻ. Tài liệu điều tra xác định, từ tháng 5/2020 đến ngày 2/4, Trường KTKT Trường Sơn đã cấp ra 14.268 chứng chỉ nghề.
Mở rộng đấu tranh, Phòng ANĐT Công an tỉnh Hải Dương đã xác định được các đầu mối đặt mua chứng chỉ của Trường KTKT Trường Sơn. Một trong số đó có trường hợp của Lê Văn Tưởng. Khoảng tháng 10/2021, qua tìm hiểu trên mạng Internet, Tưởng biết Trường KTKT Trường Sơn cấp chứng chỉ đào tạo nghề lái xe nâng, xúc, hàn... Tưởng đã liên hệ và được Nguyễn Văn Chung cho làm cộng tác viên của Trường KTKT Trường Sơn; Nguyễn Văn Chung đã lập nhóm Zalo “HS Tưởng Hải Dương” gồm các nhân viên của Trường KTKT Trường Sơn và Tưởng để Tưởng gửi các thông tin cần làm chứng chỉ lên nhóm.
Tưởng quảng cáo trên Zalo, Facebook mời chào những người có nhu cầu không cần học, thi vẫn được Trường này cấp các chứng chỉ, chỉ cần gửi ảnh CMND hoặc CCCD, ảnh chân dung của người cần cấp chứng chỉ. Trường KTKT Trường Sơn bán cho Tưởng với giá 400 nghìn đồng/chứng chỉ, Tưởng bán cho khách với giá 900 nghìn đồng/chứng chỉ qua dịch vụ chuyển phát thu hộ của bưu điện. Quá trình đấu tranh, bước đầu, cơ quan ANĐT xác định Tưởng đã đặt mua 138 chứng chỉ của Trường KTKT Trường Sơn. Cơ quan chức năng đã thu giữ hơn 50 chứng chỉ mà Tưởng đã đặt mua của Trường KTKT Trường Sơn và bán lại kiếm lời.
Tương tự, năm 2020, Lê Văn Thể quen biết với Nguyễn Văn Chung qua mạng internet và nhận làm cộng tác viên bán chứng chỉ đào tạo nghề của Trường KTKT Trường Sơn cho những người có nhu cầu mà không cần đào tạo, sát hạch. Nguyễn Văn Chung bán cho Thể với giá 400 nghìn đồng/chứng chỉ. Nguyễn Văn Chung đã lập nhóm Zalo “HS Lê Thế Hải Phòng” để Thế gửi thông tin khách muốn mua chứng chỉ đào tạo nghề lên nhóm. Trên cơ sở thông tin do Thế gửi lên, Nguyễn Văn Chung và các nhân viên của Trường KTKT Trường Sơn in, hoàn thiện chứng chỉ và gửi cho Thế qua dịch vụ Viettel Post.
Lê Văn Thế sử dụng Zalo mang tên “Thế chứng chỉ” và Facebook mang tên “Lê Thế” để quảng cáo bán chứng chỉ. Lê Văn Thể bán cho khách đặt mua với giá từ 1,5 đến 1,8 triệu đồng/chứng chỉ. Từ tháng 5/2020 đến ngày 2/4/2022, Lê Văn Thế đã mua và bán 186 chứng chỉ đào tạo nghề của Trường KTKT Trường Sơn, cơ quan chức năng đã thu giữ hàng chục chứng chỉ mà Thế đã đặt mua và bán lại kiếm lời.
Từ tháng 5/2020 đến ngày 2/4/2022, cộng tác viên Nguyễn Đức Quyền đã liên hệ với Nguyễn Văn Chung để nhận làm cộng tác viên bán chứng chỉ cho trường KTKT Trường Sơn. Nguyễn Đức Quyền được Chung bán chứng chỉ với giá từ 450 đến 500 nghìn đồng/chứng chỉ và bán ra cho khách hàng từ 800 ngàn đến 1,2 triệu đồng/chứng chỉ. Nguyễn Đức Quyền đã gửi thông tin đặt mua 632 chứng chỉ của Trường KTKT Trường Sơn. Cơ quan điều tra đã làm rõ được một số chân rết đặt mua chứng chỉ của Nguyễn Đức Quyền và bán lại cho người khác thể kiếm lời
Đối với Trường KTKT miền Nam, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hải Dương xác định: Vào ngày 19/6/2014, Vinh thành lập Công ty cổ phần Giáo dục Việt RDC; đến ngày 26/1/2021, chuyển sang Nguyễn Văn Hậu làm Giám đốc, người đại diện theo pháp luật. Ngày 5/5/2017, Vinh thành lập Trường KTKT Miền Nam chi nhánh Công ty CP Giáo dục Việt RDC tại Bình Dương. Trường KTKT miền Nam được Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Binh Dương cấp Giấy chứng nhận hoạt động giáo dục nghề nghiệp với 3 ngành nghề…
Sau khi thành lập, Vinh giao Nguyễn Văn Hậu làm Phó Hiệu trưởng, tuyển dụng Nguyễn Thị Lan, Cao Văn Uyên (SN 1990, trú tại TT Quất Lâm, Giao Thủy, Nam Định); Hậu đã tuyển Trương Thị Thanh Trang và Lê Võ Hồng Thắm làm nhân viên. Tương tự như Nguyễn Văn Chung, Nguyễn Văn Hậu có nhiệm vụ ký, đóng dấu khống các phôi chứng chỉ; Lan cùng Trang thực hiện việc nhập thông tin khách hàng vào website quản lý của nhà trường để in, hoàn thiện chứng chỉ; Lan chuyên trách thực hiện quản lý vận đơn đối với tất cả các khách hàng, in mã vận đơn, đóng gói bưu phẩm và mang ra bưu cục Viettel Post để gửi. Đối tượng Thắm tư vấn cho khách hàng về việc tra cứu thông tin chứng chỉ trên website http://tracuu.gdt.edu.vn và trực tiếp tra cứu, theo dõi tình trạng các đơn hàng do Thắm là người tư vấn, bán cho khách hàng.
Về giá bán chứng chỉ của Trường KTKT Miền Nam tương tự thư Trường KTKT Trường Sơn. Tiền bán các chứng chỉ được chuyển vào tài khoản do các đối tượng mở ra, các đối tượng mua chứng chỉ có thể trả tiền vào tài khoản trên hoặc trả qua dịch vụ chuyển phát thu hộ của Viettel Post. Số tiền thu được các đối tượng dùng để chi trả tiền lương cho các nhân viên, chi phí văn phòng, số còn lại hưởng lợi cá nhân. Tài liệu điều tra xác định Trường KTKT miền Nam đã cấp ra 8.351 chứng chỉ nghề. Ngoài các khách hàng mua nhiều (là các cộng tác viên), dữ liệu nêu trên xác định Nguyễn Văn Hậu đã trực tiếp tư vấn 3.001 trường hợp.
Đối với Trường KTKT Sài Gòn, Vinh giao cho em họ là Trương Đức Thành đứng tên chủ sở hữu và Tổng giám đốc, người đại diện theo pháp luật. Đến tháng 12/2021, Trường KTKT Sài Gòn đã bị Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Quảng Ngãi thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp do vi phạm nghiêm trọng các quy định về tổ chức, hoạt động giáo dục nghề nghiệp. Thế nhưng, Vinh vẫn chỉ đạo Thành ký khống các chứng chỉ. Ngoài ra, để kiếm thêm thu nhập, Vinh còn giao cho Thành tư vấn cho các khách hàng được Vinh chuyển tới.
Thành sử dụng tài khoản Zalo “Trung cấp Quốc tế Sài Gòn Sgi” để tư vấn cho khách hàng có nhu cầu mua chứng chỉ nghề, không cần tham gia học, thi sát hạch với giá 700 ngàn đến 1 triệu đồng/chứng chỉ và chuyển thông tin để nhân viên Trường KTKT Sài Gòn hoàn thiện, làm ra các chứng chỉ từ các phôi chứng chỉ đã được Thành ký sẵn. Tài liệu điều tra xác định, ngoài việc ký sẵn các chứng chỉ để cho các nhân viên hoàn thiện chứng chỉ bán cho khách, Thành còn trực tiếp tư vấn, bán chứng chỉ cho nhiều trường hợp để thu lợi bất chính.
Hiện vụ án đang được Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hải Dương tiếp tục điều tra, mở rộng. Việc mua và sử dụng các chứng chỉ không qua đào tạo, sát hạch là vi phạm pháp luật. Hành vi phạm tội của các đối tượng ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc quản lý, cấp phát văn bằng, chứng chỉ nghề của Nhà nước.
Theo Xuân Mai/Công an Nhân Dân