Thủ tướng: Thúc đẩy ngoại giao bán dẫn, chuyển giao, làm chủ công nghệ

Thủ tướng cho biết, Việt Nam có những lợi thế chiến lược về phát triển công nghiệp bán dẫn với trữ lượng đất hiếm đứng thứ 2 thế giới, vị trí địa lý cực kỳ thuận lợi (nằm ở trung tâm của khu vực đang chiếm tới 70% sản lượng sản xuất của ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu), nguồn nhân lực dồi dào và nhiều tiềm năng.

Việt Nam đã thành lập đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực sự nghiệp kinh tế là Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) cũng như các Khu công nghệ cao TPHCM, Hòa Lạc, Đà Nẵng cùng nhiều khu công nghiệp tiêu chuẩn, là điểm đến tiềm năng trong quá trình chuyển dịch chuỗi sản xuất bán dẫn và thu hút nguồn vốn FDI của các tập đoàn công nghệ bán dẫn lớn trên thế giới như: Amkor, Samsung, Hana Micron, Foxconn, LAM Research, Coherent, Intel.

Việt Nam có nhiều doanh nghiệp công nghệ thông tin, nhà đầu tư tốt như Viettel, FPT, Phenikaa đang triển khai chiến lược phát triển, đẩy mạnh các dự án cụ thể trong lĩnh vực bán dẫn; bắt đầu có các startup tiềm năng về bán dẫn như Infrasen, VnChip, Hyphen Deux.

Về hợp tác quốc tế, đã ký Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Việt Nam - Hoa Kỳ cũng như triển khai các chương trình hợp tác trong khuôn khổ Quỹ Đổi mới sáng tạo và an ninh công nghệ (ITSI) về phát triển hệ sinh thái và nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn.

Việt Nam đã chủ động tổ chức, kết nối đầu tư, kinh doanh thông qua đa dạng các hoạt động như Triển lãm ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam; mời gọi, đón tiếp các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới như NVIDIA, Samsung, Qualcomm, LAM Research, Marvell, Qorvo sang để tìm hiểu môi trường đầu tư, hướng tới mở rộng sản xuất, kinh doanh và xây dựng cứ điểm tại Việt Nam. Việt Nam đang tăng cường hợp tác quốc tế, thiết lập các khuôn khổ hợp tác bán dẫn với các đối tác như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ…

Thủ tướng cũng chỉ ra, nhu cầu về vốn đầu tư cho lĩnh vực bán dẫn là rất lớn, nhưng cơ chế ưu đãi đặc thù để hỗ trợ đầu tư, khuyến khích mọi tổ chức, cá nhân tham gia lĩnh vực này còn chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn. Hạn chế về cơ sở hạ tầng phục vụ nghiên cứu phát triển, đào tạo, ươm tạo cũng như phục vụ sản xuất, kinh doanh; việc cung ứng điện của Việt Nam có nơi, có lúc chưa bảo đảm. Hạn chế về tiếp cận công nghệ tiên tiến và thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao cần thiết để phát triển ngành này…

Thủ tướng yêu cầu, thời gian tới các bộ, ngành, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn thực hiện các công việc được giao, đặc biệt là triển khai "Chương trình Phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050" và "Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030".

Về các nhiệm vụ chung, trọng tâm, Thủ tướng nêu rõ, phải nâng cao nhận thức với tầm nhìn chiến lược, tư duy đột phá về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của lĩnh vực bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật, điện toán đám mây; tiếp tục hoàn thiện thể chế thông thoáng, có ưu tiên cho các ngành lựa chọn; phát triển hạ tầng đồng bộ, thông suốt, nhất là hạ tầng giao thông, hạ tầng số, hạ tầng đổi mới sáng tạo, hạ tầng điện… để giảm chi phí cho doanh nghiệp, nhà đầu tư, nâng cao năng suất lao động, khả năng cạnh tranh.

Nghiên cứu có cơ chế, chính sách đào tạo và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao; xây dựng hệ thống quản trị, quản lý thông minh; thúc đẩy sớm ra đời Quỹ Hỗ trợ đầu tư; đẩy mạnh hơn nữa nghiên cứu, chuyển giao, làm chủ công nghệ.

Tiếp tục thúc đẩy ngoại giao bán dẫn, có chính sách visa thuận lợi, phù hợp; nhanh chóng phát triển các trung tâm thiết kế, kiểm thử, đóng gói chip; tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu của các tập đoàn lớn; phát triển lĩnh vực này trên cơ sở tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của Việt Nam về vị trí địa lý, con người, ổn định chính trị, phát triển hài hòa và cân bằng trong quan hệ với các nước lớn.

Thủ tướng lưu ý coi phát triển nguồn nhân lực, thể chế và hạ tầng cho công nghiệp bán dẫn là chiến lược toàn diện; phải triển khai, đầu tư cho xứng tầm đột phá chiến lược. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, kịp thời chỉ đạo tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, rào cản về quy trình, thủ tục hành chính đối với hoạt động sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực bán dẫn.

Cùng với đó, đẩy mạnh hợp tác công tư, hợp tác trong nước, quốc tế, khơi thông, tận dụng mọi nguồn lực cho đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn. Hợp tác trên tinh thần "cùng lắng nghe, thấu hiểu"; "cùng sẻ chia tầm nhìn và hành động"; "cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng và cùng phát triển"; "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ".

Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục tập trung đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ, giải pháp tại Chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Sớm hoàn thiện và trình Chính phủ Nghị định về Quỹ hỗ trợ đầu tư, nhằm khuyến khích, thu hút các nhà đầu tư trên thế giới và hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước.

Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp tục tập trung và đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ, giải pháp của Chiến lược Phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050, đặc biệt là các nhóm nhiệm vụ cụ thể phát triển chip chuyên dụng; phát triển công nghiệp điện tử.

Bộ Ngoại giao xây dựng "Đề án thúc đẩy hợp tác quốc tế nhằm huy động nguồn lực cho phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, điện tử Việt Nam". Nghiên cứu, xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ký kết thỏa thuận hợp tác quốc tế về bán dẫn đối với một số quốc gia, nền kinh tế hàng đầu về bán dẫn; tăng cường hợp tác song phương, đa phương về bán dẫn.

Tiếp tục tranh thủ mạng lưới các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài thúc đẩy hợp tác quốc tế về công nghiệp bán dẫn, điện tử, xác định lĩnh vực ưu tiên hợp tác với từng đối tác. Tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu về chuyên gia, trí thức Việt Nam ở nước ngoài và các cơ sở đào tạo giáo dục, trường đại học ở nước ngoài và có kế hoạch tiếp cận, phát huy, kết nối hợp tác hiệu quả với Việt Nam.

Bộ Công Thương dứt khoát không để thiếu điện, đáp ứng nhu cầu phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Cùng với Bộ Ngoại giao vận động các cơ quan liên quan của Hoa Kỳ sớm đưa Việt Nam ra khỏi các danh sách bị hạn chế xuất khẩu công nghệ cao, qua đó tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho Việt Nam tiếp cận các công nghệ tiên tiến của Hoa Kỳ và thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước trong các lĩnh vực công nghệ cao, trong đó có ngành bán dẫn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư triển khai Chương trình "Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050", trong đó có việc nghiên cứu, đề xuất và tổ chức triển khai mô hình liên kết giữa Nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp trong đào tạo nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn bảo đảm hiệu quả, chất lượng.

Bộ Khoa học và Công nghệ thúc đẩy nghiên cứu và nâng cao năng lực khoa học công nghệ Việt Nam trong ngành công nghiệp bán dẫn, đặc biệt là công nghệ lõi, sản xuất chip chuyên dụng.

Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tập trung và đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ, giải pháp phát triển ngành công nghiệp bán dẫn theo chủ trương, định hướng phát triển ngành công nghiệp bán dẫn tại Chiến lược phát triển và Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn.

Đẩy mạnh hợp tác với các quốc gia, nền kinh tế có sở hữu năng lực sản xuất bán dẫn, tham gia vào chuỗi cung ứng sản phẩm, vật liệu, linh kiện bán dẫn. Thu hút các doanh nghiệp hàng đầu trên thế giới, đặc biệt các doanh nghiệp có vai trò quyết định hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn chuyển dịch chuỗi cung ứng về Việt Nam, đặt văn phòng, xây dựng các trung tâm R&D, phòng thí nghiệm về bán dẫn tại Việt Nam. Làm việc chặt chẽ với các doanh nghiệp lớn về bán dẫn như: Intel, Samsung, Amkor, Hana Micron.

Thủ tướng đánh giá việc Tập đoàn FPT ký kết hợp tác toàn diện với NIVIDA tháng 4 năm nay cũng là một dấu ấn quan trọng, một bài học về hợp tác quốc tế để thúc đẩy phát triển hệ sinh thái bán dẫn nhanh chóng, bền vững và toàn diện.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương triển khai xây dựng tuyến đường sắt kết nối từ trung tâm Hà Nội tới Hòa Lạc và kết nối giao thông ngắn nhất, thuận tiện nhất giữa sân bay Long Thành (Đồng Nai) và Tân Sơn Nhất (TPHCM).

Hiện nay, Việt Nam có hơn 50 doanh nghiệp thiết kế vi mạch với đội ngũ nhân lực ước tính hơn 6.000 kỹ sư, công đoạn đóng gói kiểm thử có 7 nhà máy, với khoảng 6.000 kỹ sư và hơn 10.000 kỹ thuật viên; các doanh nghiệp về sản xuất thiết bị và nguyên liệu cho ngành công nghiệp bán dẫn cũng đã bắt đầu đi vào hoạt động. Việt Nam hiện có 174 dự án FDI trong lĩnh vực bán dẫn với tổng vốn đăng ký gần 11,6 tỷ USD.

Các đại biểu đánh giá những kết quả trên là mình chứng thể hiện sự nỗ lực và hành động quyết liệt của các cấp lãnh đạo, đặc biệt là của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành, địa phương, các cơ sở đào tạo và cộng đồng doanh nghiệp trong công cuộc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn…