 |
| Ảnh minh họa. |
Theo y học cổ truyền, chứng âm hư hỏa vượng phần nhiều vốn âm hư, ăn uống không phù hợp, lạm dụng cay nóng, nguyên nhân liên quan hay tức giận khiến can hỏa bốc lên mà sinh bệnh.
Biểu hiện âm hư hỏa vượng là: bốc nóng lên đầu hay đau đầu, khó ngủ, miệng khô, mặt đỏ, mạch huyền. Phép trị chủ yếu bổ âm dưỡng huyết, giáng thanh hỏa… Bệnh này ăn uống phù hợp còn tốt hơn uống thuốc.
Lá dâu nấu canh trai đồng: Nguyên liệu gồm lá dâu non, thịt trai đồng, gừng, hành, gia vị vừa đủ, nấu canh ăn. Lá dâu (tang diệp) tác dụng tán phong, thanh nhiệt, dưỡng âm, lương huyết, sáng mắt. Thịt trai sông tác dụng thanh nhiệt, dưỡng âm, lợi thấp, tiêu khát, trừ phiền. Lá dâu nấu canh trai đồng là món ăn mát bổ âm, dưỡng huyết, giáng hỏa, phòng trị chứng âm hư hỏa vượng hiệu quả. Bài này còn chữa chứng người nóng nhiều mồ hôi rất tốt.
Chè đậu xanh nha đam: Nguyên liệu gồm đậu xanh, nha đam, bột sắn, đường, dầu chuối, gia vị vừa đủ, nấu chè ăn. Đậu xanh bổ tỳ, thanh nhiệt, giảm khát, giải độc, trừ phiền nhiệt, tiêu phù, hạ khí, lợi ngũ tạng. Nha đam thanh nhiệt, dưỡng âm, nhuận táo thông tiện, tiêu nhiệt ứ kết. Bột sắn giải cơ thoái nhiệt, dưỡng âm sinh tân, thấu chẩn, chỉ khát, giải rượu. Chè đậu xanh nha đam là món mát bổ tác dụng thanh nhiệt, dưỡng âm, sinh tân, trị chứng âm hư hỏa vượng. Bài này còn dùng trị chứng miệng khô khát, mun nhọt, táo bón do nhiệt đều tốt.
Canh hến rau dền: Nguyên liệu gồm thịt hến, rau dền, gừng, rau thơm, gia vị vừa đủ, nấu canh ăn. Thịt hến tác dụng hoạt tràng, thông khí, mát gan, thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu. Rau dền thanh nhiệt, dưỡng âm, giải độc, mát gan, lợi đại tiểu tiện, cầm máu, chữa nóng nhiệt, mụn nhọt, huyết áp cao, gan nhiễm mỡ. Canh hến rau dền là món ăn bổ mát tác dụng thanh nhiệt, sinh tân, dùng trị chứng người nóng bốc hỏa. Bài này còn chữa chứng táo bón mụn nhọt đều tốt.
Canh bí đao thịt vịt: Nguyên liệu gồm bí đao, thịt vịt, hành, ngò, gia vị vừa đủ, nấu canh ăn. Bí đao thanh phế, mát vị, dưỡng âm, sinh tân, thanh hỏa, hoá đàm, lợi đại tiểu tiện, nhuận táo. Thịt vịt tác dụng bổ dưỡng, thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu thũng, giải độc. Hành, ngò, gia vị kiện tỳ khai vị. Canh bí đao thịt vịt là món ngon, bổ mát, tác dụng bổ âm, sinh tân, giáng hỏa, dùng trị chứng âm hư hỏa rất hiệu quả.
Thịt ba chỉ om cà tím: Nguyên liệu gồm thịt ba chỉ, đậu phụ, cà tím, tía tô, cà chua, hành, ngò, gia vị vừa đủ, om ăn. Thịt lợn tác dụng tư âm, nhuận táo, dưỡng khí huyết. Cà tím mát gan, lợi mật, nhuận tràng, thanh nhiệt, dưỡng âm. Đậu phụ tư âm, bổ huyết, thanh nhiệt, hóa đàm, giáng hỏa. Hành, ngò, tía tô kiện tỳ, khai vị, giúp ăn ngon. Thịt ba chỉ om chuối đậu là món ngon, bổ mát, dùng thích hợp với chứng âm hư hỏa vượng.
Lương y Nguyễn Minh (Trung tâm Y tế Việt – Nga)