Thiếu máu do can thận hư: Trứng gà 2 quả, hà thủ ô 50g, đường đỏ vừa đủ. Cho hà thủ ô và trứng gà vào nồi đun nhỏ lửa trong 30 phút, sau đó lấy trứng ra bóc bỏ vỏ rồi lại cho vào đun tiếp khoảng 60 - 90 phút là được, chế thêm đường đỏ, ăn trứng uống nước trong ngày.
Công dụng: Bổ can thận, ích tinh huyết, dùng cho người bị thiếu máu thuộc thể can thận hư, biểu hiện bằng các triệu chứng như đầu choáng mắt hoa, tai ù tai điếc, lưng đau gối mỏi, giấc ngủ không sâu nhiều mộng mị, di mộng tinh, tiểu đêm nhiều lần, trí nhớ giảm sút, đại tiện táo kết hoặc khó đi...
Trong bài, hà thủ ô vị ngọt đắng, tính ấm, có công dụng bổ can ích thận, tăng tinh dưỡng huyết; trứng gà vị ngọt tính bình có công dụng bổ huyết, dưỡng tâm an thần, tư âm nhuận táo. Hai vị phối hợp với nhau có đủ khả năng cải thiện hội chứng thiếu máu thuộc thể can thận hư suy.
Thiếu máu sau phẫu thuật: Trứng gà 2 quả, kỷ tử 12g, đại táo 5 quả, đường trắng lượng vừa đủ. Đại táo rửa sạch, bỏ hạt, đem sắc kỹ cùng với kỷ tử, khi được đập trứng gà vào quấy đều, chế thêm một chút đường trắng, ăn nóng. Công dụng: Bổ hư nhược, ích khí huyết, kiện tỳ vị, dưỡng can thận, dùng rất tốt cho những bệnh nhân thiếu máu sau phẫu thuật.
Phụ nữ thiếu máu, kinh nguyệt không đều: Trứng gà 2 quả, đương quy 10g. Đương quy sắc lấy nước rồi đập 2 quả trứng vào, cho thêm một chút muối, chia uống 3 lần.
An thai, dưỡng thai: Trứng gà 2 quả, ngải cứu 20g. Trứng gà luộc chín bóc vỏ, lá ngải cứu rửa sạch. Hai thứ cho vào nồi, chế đủ nước, đun to lửa cho sôi rồi dùng lửa nhỏ đun tiếp 1 - 2 giờ, cho thêm gia vị, ăn trong ngày. Công dụng: Ôn kinh, an thai, dùng thích hợp cho các thai phụ có các biểu hiện của chứng hư hàn như sắc mặt nhợt nhạt, sợ lạnh, chân tay lạnh, lưng đau gối mỏi, hay có cảm giác khó thở và hồi hộp trống ngực, miệng nhạt, chán ăn, đại tiện lỏng loãng, tiểu tiện trong dài, chất lưỡi nhợt, dễ sảy thai, âm đạo ra ít huyết lượng ít sắc nhợt...
Chán ăn, chậm tiêu: Trứng gà nửa quả, bột kê nội kim 1g, gạo tẻ 25g, gia vị vừa đủ. Gạo vo sạch cho vào nồi ninh thành cháo rồi đập trứng quấy đều, cho bột kê nội kim vào, chế đủ gia vị, ăn nóng. Công dụng: Kiện tỳ vị, tiêu tích trệ, kích thích tiêu hóa, dùng thích hợp cho những bệnh nhân sau phẫu thuật thiếu máu, người mệt mỏi, chán ăn, bụng đầy trướng, chậm tiêu.
Lưu ý: Vì trứng gà chứa nhiều cholesterol cho nên những người bị rối loạn lipit máu khi dùng cần có sự hướng dẫn cụ thể của thầy thuốc chuyên khoa.
BS Xuân Mai (Hội Đông y Việt Nam)