Cá cơm được xem là sản vật mà thiên nhiên ban tặng cho người dân miền biển. Loài cá này thường có chiều dài khoảng 3-7cm, có thể đạt đến 10cm. Chúng có thân dài và mảnh mai, màu xanh dương hoặc xám nhạt pha trộn với sắc tím trên lưng và màu trắng bạc ở bụng.
Người dân miền biển cho biết cá cơm có 2 vụ, vụ đầu tiên từ tháng giêng cho đến tháng 2 âm lịch, vụ này cá thường xuất hiện vào ban đêm. Còn vụ thứ 2 từ tháng 7 đến tháng 8 âm lịch, cá lại xuất hiện vào ban ngày. Chúng phân bố nhiều ở các vùng biển từ Thanh Hóa trở vào đến Kiên Giang.
Cá cơm được ví như món quà mà thiên nhiên ban tặng cho người dân miền biển
Cá cơm có nhiều loại như cá cơm than, cá cơm đỏ, cá cơm sọc tiêu, cá cơm trắng... Khi di chuyển, chúng sẽ đi thành từng đàn và rất thuận lợi cho ngư dân đánh bắt. Nếu được mùa, ngư dân các vùng biển "trúng đậm", có thể khai thác được hàng tấn cá cơm, mang về nguồn thu nhập đáng kể.
Cá cơm là nguyên liệu chính để làm mắm, nhiều thương hiệu nước mắm nổi tiếng mà nghe thấy tên ai cũng biết như nước mắm Phú Quốc, nước mắm Nha Trang.... Không chỉ làm mắm, cá cơm còn là nguyên liệu làm nên nhiều món ăn hấp dẫn như cá cơm lăn bột chiên giòn, chiên trứng, nấu canh chua với lá giang, kho hay nấu canh với trái dưa hấu non, với khế, làm gỏi...
Thời còn nghèo khó, cá cơm gắn với những bữa cơm bình dị, là thứ ăn "cứu đói" trong những ngày mùa đông hay mưa gió, lũ lụt. Những năm gần đây, cá cơm lên đời thành đặc sản được người thành phố ưa chuộng. Cá cơm khô được bán với giá từ 150.000-200.000 đồng/kg. Cá cơm khô rim tỏi ớt, rim mặn ngọt rồi thêm lá chanh là món ăn vừa tiện vừa ngon và lạ miệng. Trên thị trường, nhiều địa chỉ làm sẵn cá cơm rim, khách mua về có thể ăn được luôn.
Ngày nay cá cơm thành đặc sản được người thành phố tìm mua về đổi vị cho bữa cơm gia đình
Tuy có hình dáng bé nhỏ nhưng cá cơm có nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Theo Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, cá cơm có nhiều axit béo omega-3, protein, vitamin và khoáng chất giúp duy trì sức khỏe tốt. Chúng chứa canxi, sắt, magiê, phốt pho, kali, natri và kẽm. Cá cơm là một nguồn giàu vitamin như thiamin, riboflavin, niacin, folate, vitamin C, B12, B6, A, E và K. Loại cá này cũng chứa chất béo và cholesterol tốt.
Những lợi ích sức khỏe đã được chứng minh của cá cơm
Tốt cho sức khỏe tim mạch
Cá cơm có chứa axit béo omega-3 và selen - những chất dinh dưỡng có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh tim.
Trong cá cơm có hàm lượng chất béo không bão hòa. Chất này giúp cho cơ thể giảm hấp thụ cholesterol xấu LDL – một trong những nguyên nhân gây nên bệnh xơ vữa động mạch, đột quỵ và đau tim.
Bạn nên ăn cá cơm ít nhất 2 lần/tuần để nâng cao sức khỏe tim mạch.
Cải thiện sức khỏe não bộ
Axit béo omega-3 trong cá cơm rất cần thiết cho sự hình thành và hoạt động của tế bào não. Chúng giúp duy trì cấu trúc tế bào não, hỗ trợ giao tiếp giữa các tế bào thần kinh và thúc đẩy chức năng nhận thức tổng thể.
Bảo vệ hệ thống miễn dịch
Cá cơm giàu vitamin A, vitamin C, vitamin E, kẽm và selen... Đây là những chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ thống miễn dịch bằng cách tăng cường sản xuất tế bào miễn dịch, thúc đẩy hoạt động chống oxy hóa và hỗ trợ cơ thể phòng vệ chống lại mầm bệnh.
Cải thiện sức khỏe xương
Dù có kích thước bé nhưng cá cơm có chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe
Các vitamin và khoáng chất được tìm thấy trong cá cơm cung cấp nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm giúp xây dựng xương chắc khỏe và ngăn ngừa chứng loãng xương và các tình trạng bệnh lý xương khác.
Canxi cũng có vai trò không thể thiếu trong việc bảo vệ răng khỏi sự suy yếu và giữ cho răng khỏe mạnh.
Bảo vệ mắt
Cá cơm giàu vitamin A, giúp tăng cường sức khỏe cho mắt. Ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng, cũng như đục thủy tinh thể, vì vậy ăn cá cơm góp phần bảo vệ đôi mắt của bạn.
Các nghiên cứu cho thấy chế độ ăn giàu omega-3 có thể làm giảm khả năng phát triển thoái hóa điểm vàng, 1 tình trạng ảnh hưởng tới thị lực.
Bảo vệ tuyến giáp
Một khẩu phần cá cơm chứa 31 mcg selen. Theo khuyến cáo, thanh thiếu niên và người lớn cần bổ sung 55 mcg selen mỗi ngày. Sự thiếu hụt selen đã được chứng minh là có thể dẫn đến các vấn đề về tuyến giáp.
CHÂU TRẦN