Hải sản Quảng Ninh vốn nổi tiếng vì độ thơm ngon, hương vị biển đậm đà. Trong đó có nhiều nhiều loại nghe tên vô cùng lạ, nhiều người chưa từng có cơ hội được thưởng thức, như con hà gai.
Theo tìm hiểu, hà gai là một loài nhuyễn thể có họ hàng với cua và tôm hùm, không phải là động vật thân mềm như con hàu. Loại hà bình thường mà chúng ta thường thấy là những con bé bằng ngón tay bám ở bãi đá gần bờ, còn hà gai nằm ở vùng nước sâu, bám vào đá nhưng thân mọc đầy gai nhọn và có kích thước lớn hơn nhiều lần.
Con hà gai là đặc sản ở vùng biển Quảng Ninh, bên ngoài đầy gai nhọn, chỉ những người lặn biển mới khai thác được chúng
Loài hải hản độc lạ này xuất hiện ở các vùng biển sâu ở Bái Tử Long, Cô Tô, đảo Thanh Vân... (Quảng Ninh). Vì chúng có đầy gai và sống ở vùng biển sâu nên phải những ngư dân có kinh nghiệm mới biết chỗ nào có hà gai để khai thác.
Anh Ngọc (ngư dân ở Quảng Ninh) cho biết con hà gai đầy gai nhọn như chôm chôm, những người chuyên lặn biển mới biết đến con này.
"Để khai thác hà gai phải chọn đúng con nước, đúng địa điểm và phải đúng mùa. Mùa hà gai kéo dài khoảng một tháng, là thời điểm giao mùa giữa mùa hè và mùa thu, đó là lúc hà gai sẽ béo và giàu chất dinh dưỡng nhất. Chọn đúng con nước xuống mới lặn bắt hà gai vì nó nằm sâu dưới đáy vịnh và thân đầy gai bám chắc vào đá rất khó khai thác. Thời gian khai thác chỉ diễn ra khoảng một tiếng lúc thủy triều xuống", anh Ngọc nói.
Theo anh Ngọc, hà gai khá hiếm, nếu đúng mùa mỗi thợ lặn cũng chỉ "săn" đươc vài chục cân. Sau khi bắt được, các nhà hàng, quán ăn ở Quảng Ninh hay khách sành ăn đặt mua với giá 50.000-70.000 đồng/kg tùy thời điểm. Còn ruột hà gai có giá khoảng 250.000 đồng/kg.
Trước đây chỉ có người dân miền biển mới biết tới Hà Gai, gần đây khi du lịch Quảng Ninh phát triển, chúng được đưa vào nhà hàng, quán ăn thành đặc sản nổi tiếng
Cũng là người chuyên đi săn hải sản ở Quảng Ninh, anh Thành chia sẻ: "Khi lặn xuống biển, chiếc rìu là công cụ hữu hiệu để cạy con hà ra khỏi đá. Không những thế, màu đỏ thẫm của chiếc rìu sắt gỉ sét sẽ là màu chủ đạo để khai thác hà gai. Chỉ những con tương xứng với màu của chiếc rìu là ăn được vì trong quá trình sinh trưởng nó sẽ có màu theo từng giai đoạn. Những con ngon nhất là những con có mài đỏ đậm, vỏ đỏ như màu rìu rỉ sét vậy. Những con vỏ trắng còn non và nhạt, những con màu đậm hơn già cỗi, thịt dai".
Anh Thành lưu ý, hà gai là hải sản lạ, vừa ngon vừa lắm chất nhưng không nên ăn một lúc quá nhiều.
Từ hà gai có thể làm thành nhiều món ngon: hà gai hấp sả chấm muối tiêu chanh, hà gai xào măng trúc hoặc mướp, cháo hà gai ăn kèm lá tía tô. Ngoài ra, hà gai còn có thể được chế biến thành các món như hà gai nướng mỡ hành, ngon không thua kém các sơn hào hải vị khác
H.A