Cá cơm thuộc họ cá trổng, kích thước khoản bằng đầu chiết đũa. Chúng chủ yếu sống ở nước mặn thành từng đàn rất lớn có thế lên đến tới hàng trăm tấn, có một số loài sống ở nước lợ.
Ở Việt Nam, nó có tên gọi là cá cơm do hình dáng nhỏ nhắn chiều dài chỉ từ 12 – 50 cm – nhỏ như chiếc đũa ăn cơm. Ngoài ra người dân còn gọi cá cơm với tên gọi khác là cá nờm.
Cá cơm thường được ngư dân đánh bắt từ khu vực Thanh Hóa trở vào trong Nam. Tùy từng địa phương khác nhau mà thời gian khai thác cá cơm cũng khác nhau.
Nếu như ở khu vực gần Thanh Hóa, cá cơm chỉ có vào mùa nước cạn, khoảng tháng ba âm lịch thì ở khu vực Quảng Trị, chúng sẽ được khai thác từ tháng 1 đến tháng 5 âm lịch. Khu vực Nha Trang, chúng được khai thác 2 vụ tháng 7 – 8 là vụ cá nam và tháng 10 – 11 là vụ cá bắc.
Cá cơm sọc tiêu chỉ có duy nhất tại Phú Quốc (Kiên Giang).
Cá cơm thường xuất hiện thành bầy đàn lớn và ăn sinh vật phù du ở tầng nước mặt. Có giá trị dinh dưỡng rất cao rất tốt cho mọi lựa tuổi. Cho nên cá cơm là món ăn rất hay thường thấy trong bữa ăn của các gia đình việt .
Tại Việt Nam, cá cơm có rất nhiều loại, trong đó quý hiếm nhất phải kể đến cá cơm sọc tiêu. Đây là loại cá làm nên thương hiệu của nước mắm Phú Quốc. Bởi chỉ duy nhất tại Phú Quốc (Kiên Giang) có thể khai thác được loại cá này.
Cá cơm sọc tiêu có đặc điểm: có hình thon dài, hơi dẹp ngang, vảy tròn dễ rụng; khi mất vảy thì thân màu kem nhạt và có một sọc ánh bạc dọc hông; miệng nhô ra và hơi nhọn; lườn bụng có từ 5-7 vảy gai giữa vây ngực và vây bụng, trong đó có một gai nằm giữa hai vây bụng; thân phủ vảy tròn, dễ rụng không có đường bên.
Cá cơm sọc tiêu hiện được bán dưới dạng khô ở các siêu thị hải sản.
Cá cơm sọc tiêu vốn được người dân Phú Quốc dùng để sản xuất nước mắm nên xưa rất ít người biết đến. Gần đây chúng bắt đầu được chị em nội trợ mua về tự làm mắm 100% nguyên chất cá và muối. Do đó chúng đã trở thành đặc sản nổi tiếng, ai đến Phú Quốc cũng muốn được thưởng thức các món ăn từ chúng.
Ngoài làm mắm, cá cơm sọc tiêu còn có thể chế biến thành những món ăn ngon, hấp dẫn như: kho tiêu, chiên giòn, khô một nắng... Tất cả đều thơm ngon, dễ ăn và giàu chất dinh dưỡng.
Cá cơm kho tiêu vô cùng thơm ngon.
Hiện tại cá cơm sọc tiêu được bán nhiều ở các chợ hải sản Phú Quốc, siêu thị hải sản dưới dạng khô với giá 140.000 đồng/kg. Chị em nội trợ có thể tìm mua về chế biến cho cả gia đình thưởng thức.
K.T