Dưa gang là loại quả được trồng phổ biến ở các miền quê Việt Nam. Thân cây dưa gang có lông cứng nhám màu trắng trong, lá đơn mọc cách, trên phiến lá nhám có lông. Loại cây này rất dễ trồng, có thể trồng quanh năm, thích nghi được với điều kiện khí hậu ấm áp, khô ráo và đầy đủ ánh sáng. Nếu trồng trong thời tiết mưa ẩm thì dưa gang sẽ sinh trưởng kém và không chịu được thời tiết quá lạnh.
Dưa gang là loại quả rẻ tiền ở quê, vừa mát vừa lành
Quả dưa gang ngọt mát, lành, tốt cho sức khỏe, có thể chế biến thành nhiều món ngon. Tại Bắc Ninh, Bắc Giang hay một số tỉnh ở miền Trung, dưa gang được đem muối có hương vị lạ và hấp dẫn.
Bạn Minh Ánh - ở Bắc Ninh kể: "Tôi còn nhớ hồi bé trong vườn của bà ngoại trồng nhiều dưa gang. Đến mùa cả bà và mẹ lại hái vào chế biến món ăn, hoặc đem muối để ăn dần. Những trái dưa muối là nguyên liệu chính cho những bữa ăn, nhất là mỗi khi trời mưa dầm dề. Dưa gang muối có thể kho, nấu, xào, trộn với cá biển, thịt ba chỉ, tóp mỡ. Món dưa muối bóp chua làm đơn giản nhất, chỉ cần thêm đậu phộng, giã nhỏ trộn chung, kèm theo ít rau quế, rau húng.
Tôi còn nhớ nhất món dưa gang muối xào tóp mỡ của bà, ăn rất đưa cơm. Những miếng dưa giòn sần sật làm cho món tóp mỡ đỡ ngấy hơn. Giờ đây, món dưa gang muối dân dã từng gắn với những bữa cơm nghèo khó đã thành đặc sản được nhiều người ưa chuộng, được bán ở các siêu thị. Tôi khá bất ngờ khi những hộp dưa gang muối được xếp ngay ngắn trên kệ siêu thị ở Hà Nội và được nhiều người tìm mua".
Muối dưa gang cũng khá cầu kỳ và mất nhiều thời gian
Theo khảo sát, mỗi hộp dưa gang muối 500gr có giá từ 40.000-70.000 đồng. Không chỉ ở siêu thị, mưa gang muối còn được bán nhiều ở chợ mạng, chợ chung cư và các cửa hàng bán đặc sản vùng miền.
Chị Bích Lân - người bán dưa gang muối ở chợ chung cư ở Đại Thanh, Hà Nội chia sẻ: "Bác tôi ở quê chuyên làm dưa gang muối, đóng thành từng hộp bắt mắt để nhập cho các nhà hàng và một số đầu mối ở Hà Nội. Tôi cũng lấy dưa gang muối lên bán ở chung cư, khách đặt mua rất đông, hàng lên bao nhiêu cũng hết".
Để làm món dưa gang muối, đầu tiên phải chọn những quả tươi, mọng, sau đó đem phơi nắng cho héo vỏ. Đun một nồi nước muối rất mặn để nguội. Xếp dưa vào những cái vại sành to rồi đổ ngập nước muối, đậy vỉ tre lên trên và lấy vật nặng nén vào trong lòng chiếc vại muối dưa gang. Ngâm dưa gang trong khoảng 5 - 7 ngày ở nơi thoáng mát là bạn có thể dùng được.
Dưa gang muối chua khi hoàn thành sẽ ngả màu vàng trông đẹp mắt, phần thấm đều vị và vẫn giữ được độ giòn. Món dưa muối này thường được dùng làm thức ăn kèm với các món có nhiều dầu mỡ giúp cân bằng khẩu vị, giảm độ ngấy cho món ăn, hoặc có thể dùng làm nguyên liệu cho các món kho, món xào cũng sẽ rất hấp dẫn.
H.A