Bệnh không lây nhiễm - Nguyên nhân hàng đầu gây tử vong

Thuốc là là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều loại bệnh không lây nhiễm

PGS-TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, hiện nay, việc tiếp cận điều trị bệnh không lây nhiễm còn rất hạn chế. Tại tuyến xã, hầu như chưa cung cấp dịch vụ về ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính; y tế tuyến xã chủ yếu cấp thuốc điều trị huyết áp, đái tháo đường. Tuy nhiên, tuyến y tế này vẫn thiếu thuốc điều trị về số lượng, chủng loại, đặc biệt là thuốc huyết áp.

Với bệnh nhân đái tháo đường không có thuốc thường xuyên. Hiện mới có khoảng 19% bệnh nhân tăng huyết áp và 6% bệnh nhân đái tháo đường được lĩnh thuốc tại trạm y tế xã.

Lối sống không lành mạnh (như hút thuốc lá, lạm dụng uống rượu, bia, ăn uống không hợp lý, ít vận động thể lực...) chính là những yếu tố làm phát triển các bệnh không lây nhiễm như: ung thư, tim mạch (đột quỵ, nhồi máu cơ tim), tiểu đường, bệnh hô hấp mãn tính.

Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, các yếu tố nguy cơ gây mắc bệnh không lây nhiễm cao là: hút thuốc, uống rượu bia, dinh dưỡng không hợp lý, thiếu vận động thể lực. Trong đó, hút thuốc là nguyên nhân của 71% số bệnh nhân ung thư; 42% số bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính; 10% bệnh tim mạch.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), 80% bệnh tim mạch giai đoạn đầu, đột quỵ và đái tháo đường tuýp 2 và trên 40% bệnh ung thư có thể được phòng ngừa thông qua ăn uống hợp lý, hoạt động thể lực đều đặn, không hút thuốc lá.

Trong khi đó, nhiều người dân chưa có ý thức phòng ngừa bệnh. Cụ thể, hiện vẫn còn 45% dân số nam giới hút thuốc lá, 77% dân số uống rượu, chế độ dinh dưỡng không phù hợp, số người thừa cân béo phì không ngừng tăng. Bên cạnh đó, người dân Việt Nam sử dụng muối cao gấp đôi so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (9,4gram/ngày). Tỷ lệ người mắc bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, nguy cơ tim mạch, ung thư, tâm thần được phát hiện sớm và quản lý điều trị còn thấp, chỉ dưới 50%...

Theo TS Trương Hồng Sơn, Phó Tổng thư ký Tổng hội Y học Việt Nam, chế độ dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến các bệnh không lây nhiễm, đặc biệt là vấn đề thừa cân, béo phì. Khoảng 20 năm trở lại đây, tại Việt Nam, tỷ lệ thừa cân béo phì tăng gấp 3 lần và không chỉ ở các thành phố lớn mà còn ở các vùng nông thôn.

"Trước kia, tỷ lệ này phần lớn ở phụ nữ thì bây giờ đã ở cả nam giới và thậm chí ở trẻ em. Một số nghiên cứu ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM, đặc biệt là các trường học tư thục, tỷ lệ béo phì có những trường chiếm khoảng 30% (tức là cứ 3 cháu có 1 cháu bị thừa cân, béo phì), điều này dẫn đến nguy cơ gia tăng các bệnh không lây nhiễm trong thời gian tới nếu không có các giải pháp chặt chẽ"- TS Trương Hồng Sơn nhấn mạnh.

Thường xuyên kiểm tra sức khỏe, đo huyết áp để phát hiện bệnh sớm.