Sự thật về những thức ăn có tên gọi "siêu thực phẩm"

"Siêu thực phẩm" được hiểu là những loại thực phẩm được cho là có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng và thường là thực phẩm từ thực vật hoặc cũng có một vài loài cá và các chế phẩm từ sữa, theo Live science.

Việt quất, cá hồi, cải xoăn là một vài ví dụ về các loại thực phẩm được cho là "siêu thực phẩm". Tuy nhiên, theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kì thì không có bộ tiêu chí nào để xác định loại thực phẩm nào là siêu thực phẩm còn loại nào thì không. "Thay vì thế thì "siêu thực phẩm" là một cụm từ mang tính tiếp thị cho các thực phẩm tốt cho sức khỏe hơn là một nhóm thực phẩm riêng"- Despina Hyde, một chuyên gia dinh dưỡng tại Trung tâm y tế Langone của Đại học New York cho biết.

"Siêu thực phẩm" chứa rất nhiều thành phần dinh dưỡng như các chất chống oxy hóa, được cho là có thể chống lại ung thư. Những thực phẩm này cũng chứa các loại chất béo tốt có tác dụng phòng chống bệnh tim mạch, chất xơ giúp phòng chống tiểu đường cùng các bệnh tim mạch, và các phytochemical (các chất hóa học từ thực vật tạo nên các màu đậm cũng như mùi hương và cũng có thể có nhiều lợi ích cho sức khỏe).

Tiêu thụ những loại thực phẩm ấy hẳn nhiên là rất tốt cho sức khỏe. "Tuy nhiên, điểm mấu chốt của một chế độ ăn lành mạnh chính là việc ăn đa dạng các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng ở mức độ phù hợp", chuyên gia dinh dưỡng Hyde cho biết.

Việt quất thường đứng đầu các danh sách về “siêu thực phẩm” vì chúng rất giàu vitamin, chất xơ hòa tan và các chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, việc quả việt quất chiếm ngôi đầu bảng ở các bảng xếp hạng “siêu thực phẩm” có thể chỉ đơn giản do chúng được nghiên cứu nhiều nhất.

Cải xoăn kale: Không chỉ cải xoăn mà các loại rau lá xanh đậm như cải cầu vồng, cải rổ, bó xôi, bắp cải, súp lơ xanh cũng được xếp vào danh sách "siêu thực phẩm". Những loại rau lá xanh này chứa đầy các vitamin như A, C, K cũng như chất xơ, canxi và các khoáng chất khác.

Khoai lang và bí đao cả hai loại đều là những nguồn chất xơ và vitamin A tuyệt vời. Hơn nữa, chúng còn có vị ngọt tự nhiên nên sẽ không cần thêm bơ, kem hay muối như khi ăn khoai tây.

Các loại đỗ và ngũ cốc nguyên cám: Đây là một nguồn protein ít béo cũng như chất xơ không hòa tan giúp giảm cholesterol, chất xơ hòa tan giúp kéo dài cảm giác no, và rất nhiều các vitamin và khoáng chất.

Các loại hạt có chứa một lượng lớn các khoáng chất và các chất béo tốt. Tuy những điều này là tốt, nhưng chúng lại cũng có mức năng lượng khá cao. Chỉ một nắm nhỏ hạt cũng đã có thể chứa hơn 100 calo.

Các loại cá béo như cá hồi, cá mòi, cá thu đều rất giàu các axit béo omega 3, được cho là giúp giảm nguy cơ các bệnh tim mạch và đột quỵ.

Bất kì danh sách "siêu thực phẩm" nào cũng chắc chắn có chứa những loại quả như acai, quả nhàu, thanh long, chôm chôm hay quả lựu. Những loại quả này tốt cho sức khỏe nhưng cũng không giàu dinh dưỡng hơn những loại quả thông thường khác, ví dụ như việt quất.

Một vài loại quả trong nhóm trên có thể có chứa nhiều một loại dưỡng chất nhất định. Đơn cử như quả lựu có chứa ellagitannin, có tính chất chống ung thư. Nhưng quả mâm xôi cũng chứa ellagitannin và cũng ngon như lựu vậy.

Live Science cho biết các nhà khoa học cho rằng việc sử dụng thuật ngữ "siêu thực phẩm" chỉ là một công cụ tiếp thị mà không phải dựa trên nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, các nhà sản xuất vẫn phụ thuộc rất nhiều vào chiêu trò tiếp thị và quảng cáo để định hình nhận thức của công chúng về các sản phẩm của họ.

Một chỉ trích nữa về việc sử dụng cụm từ "siêu thực phẩm" là trong khi các thực phẩm có thể rất giàu dinh dưỡng, nhưng qua chế biến công nghiệp có thể lại không còn như vậy. Live Science lấy ví dụ, khi trà xanh được pha trong ấm chứa rất nhiều chất chống oxy hóa. Nhưng các loại nước trà xanh đóng chai công nghiệp thực chất lại thường chứa rất ít trà trong khi lại có rất nhiều đường. Nhiều loại "siêu nước ép" đóng chai từ quả acai hay quả lựu cũng có thể được cho thêm rất nhiều đường.

Do cụm từ "siêu thực phẩm" không bắt nguồn từ khoa học nên có thể gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng, khiến họ tập trung vào một loại thực phẩm hơn các loại khác. "Khi một loại thực phẩm được gắn mác là "siêu thực phẩm" và lành mạnh thì mọi người thường sẽ nghĩ họ có thể ăn những thực phẩm đó không giới hạn", chuyên gia dinh dưỡng Hyde nói. Tuy nhiên cô cũng khẳng định rằng chúng ta vẫn phải kiểm soát lượng ăn vào vì kể cả khi chỉ ăn những thực phẩm được gắn mác tốt cho sức khỏe thì ta vẫn có thể tăng cân hoặc gây bất lợi cho sức khỏe.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng một chế độ ăn lí tưởng là chế độ ăn gồm phần lớn đồ ăn từ thực vật với đa dạng các loại rau củ quả, ngũ cốc nguyên cám, và các sản phầm từ thịt lành mạnh. Các "siêu thực phẩm" có thể là mục đích để ăn uống lành mạnh, và việc hiểu các giá trị dinh dưỡng của các loại thực phẩm bạn ăn vào có thể là một điều hữu ích. Bên cạnh đó, vẫn còn rất nhiều các thực phẩm tốt cho sức khỏe khác ta có thể khám phá, cho dù không ai gọi chúng là các "siêu thực phẩm".