Thay huyết tương, cứu sản phụ mắc bệnh lý hiếm gặp trên thế giới

Sản phụ mắc bệnh lý hiếp gặp trên thế giới

Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cho biết, bệnh viện gần đây đã điều trị thành công một trường hợp bệnh nhân bị ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối bằng kỹ thuật thay huyết tương. Được biết, chứng ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối là bệnh lý hiếm gặp trên thế giới. Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, hơn 90% bệnh nhân sẽ tử vong.

Bệnh nhân là chị N.D.P. (18 tuổi; ngụ tỉnh Kiên Giang), được bệnh viện tuyến trước chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ trong tình trạng lơ mơ, không tiếp xúc, mạch nhanh, sốt cao, thai sống 27 tuần thiểu ối.

Sau khi nhập viện, sản phụ P. chuyển dạ sinh non một bé trai. Con của sản phụ được chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng Cần thơ chăm sóc và điều trị.

Các kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân bị ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối, tình trạng nguy kịch, nguy cơ tử vong cao.

BS.CKII Dương Thiện Phước, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, cho biết sản phụ P. hội đủ "ngũ chứng" của ca bệnh chẩn đoán ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối.

Hiện tại, bệnh nhân N.D.P đã được xuất viện cùng con trai trong tình trạng các triệu chứng lâm sàng được cải thiện tốt, tỉnh táo, da niêm mạc hồng, không xuất huyết dưới da. Tình trạng thiếu máu, giảm tiểu cầu dần hồi phục và trở về trong giới hạn bình thường.

Đây là trường hợp thứ 2 mắc ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối được BVĐK Trung ương Cần Thơ điều trị thành công bằng kỹ thuật thay huyết tương. Với kỹ thuật này, tỉ lệ tử vong giảm xuống còn dưới 15%. Thành công của việc thay huyết tương mở ra triển vọng mới trong điều trị hội chứng này trong hoàn cảnh lâm sàng hiện nay.

Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối đặc trưng bởi bộ 5 triệu chứng của thiếu máu huyết tán bệnh động mạch nhỏ, giảm tiểu cầu, những bất thường về thần kinh, sốt và những bất thường của thận.

Theo ThS.BS Nguyễn Thị Minh Thy - Trưởng khoa Huyết học truyền máu, BVĐK Trung ương Cần Thơ, ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối là bệnh lý rất hiếm gặp, với tỷ lệ mắc khoảng 3,7 ca trong 1 triệu dân.

“Trong bệnh lý nguy hiểm này, các cục máu nhỏ hình thành trên khắp cơ thể của người bệnh và có thể gây ra hậu quả rất nặng nề như chặn các mạch máu đến các cơ quan trong cơ thể, dẫn đến làm tổn hại chức năng của các cơ quan quan trọng, chẳng hạn như tim, não và thận…”, ThS. BS. Nguyễn Thị Minh Thy, Trưởng khoa Huyết học – Truyền máu, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cho biết.

Nguyên nhân gây ra bệnh có thể do thiếu hụt (bẩm sinh hay di truyền) hoặc ức chế (mắc phải hay miễn dịch) của hoạt động enzyme ADAMTS-13. Mang thai có thể là một yếu tố dẫn đến bệnh lý này.

Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối cần phải chẩn đoán nhanh chóng và chính xác. Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, hơn 90% bệnh nhân sẽ tử vong.

Trước đó, vào 17h ngày 15/4/2021, nam bệnh nhân Đ.T.H (72 tuổi, thị xã Ngã Năm, Sóc Trăng) được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ trong tình trạng lơ mơ, yếu tay chân với chẩn đoán: Theo dõi nhồi máu cơ tim cấp, nhồi máu não, giảm tiểu cầu nặng chưa rõ nguyên nhân.

Bệnh nhân hôn mê, sốt cao, xuất huyết dạng chấm, nốt ở 2 cẳng chân; tình trạng thiếu máu, giảm tiểu cầu mức độ nặng, tiến triển nhanh.

Ngay sau đó, bệnh nhân nhanh chóng được thực hiện các xét nghiệm và chẩn đoán xác định: Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối (TTP – Thrombotic Thrombocytopenic Purpura).

Bệnh nhân đã được điều trị tại khoa Hồi sức tích cực – Chống độc với các phương pháp: Thay huyết tương cấp cứu, truyền khối hồng cầu, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, an thần, hỗ trợ hô hấp thở máy, dinh dưỡng nâng đỡ thể trạng, chăm sóc triệu chứng. Trong quá trình điều trị, bệnh nhân hôn mê sâu, co giật liên tục.

Nhờ nỗ lực của các bác sĩ và điều dưỡng, sau 13 ngày điều trị nội khoa và thay huyết tương nhiều đợt, bệnh nhân đã tỉnh táo, ngưng được máy thở, rút được nội khí quản, số lượng tiểu cầu cũng dần trở về giá trị bình thường.

Đây là trường hợp đầu tiên Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ điều trị thành công bệnh lý ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối bằng kỹ thuật thay huyết tương.