Vai trò của chất béo đối với cơ thể
Có thể bạn không tin nhưng thực tế là một số chất béo hoàn toàn tốt cho hoạt động của cơ thể. Tủy xương, các cơ quan, hệ thống thần kinh trung ương và cơ bắp đều chứa một lượng nhỏ chất béo cần thiết cho hoạt động bình thường. Đây là lý do tại sao nó gọi là chất béo thiết yếu.
Chất béo trong hệ thống thần kinh trung ương giữ cho các tế bào thần kinh hoạt động với tốc độ nhanh chóng. Chất béo dự trữ trong cơ bắp đóng vai trò là nguồn nhiên liệu quan trọng trong các hoạt động cần đến sức bền. Đây là hai công việc quan trọng của chất béo thiết yếu.
Theo Hội đồng Thể dục Hoa Kỳ, phụ nữ cần nhiều chất béo thiết yếu hơn nam giới vì nó hỗ trợ hormone và sức khỏe sinh sản. Nữ giới nên có tối thiểu từ 10 đến 13% chất béo cơ thể. Trong khi đó, nam giới chỉ cần 2 đến 5% chất béo cơ thể cần thiết để giữ sức khỏe tốt.
Thật không may, bạn không thể đo lượng mỡ cơ thể cần thiết của bản thân. Chỉ có chuyên gia y tế sử dụng các tính toán và thiết bị tiên tiến mới có thể làm được công việc này
Xác định lượng mỡ thừa trong cơ thể như thế nào?
Dựa vào biểu đồ tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể
Biểu đồ tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể giúp bạn dễ dàng xem liệu bạn cần giảm, tăng hay duy trì cân nặng ở mức bao nhiêu. Nhưng trước tiên, bạn sẽ cần phải đo lượng mỡ của mình.
Bạn có thể tìm sử dụng phương pháp đo nếp gấp da hay nhờ một huấn luyện viên cá nhân để đo lượng mỡ cho bạn. Hoặc bạn có thể sử dụng chỉ số khối cơ thể BMI kết hợp với số đo vòng eo để xác định xem lượng mỡ trong cơ thể bạn có nằm trong phạm vi khỏe mạnh hay khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh mạn tính.
Các chuyên gia y tế sử dụng thiết bị chuyên dụng để có được chỉ số chính xác về tỷ lệ mỡ cơ thể, nhưng bất kỳ ai cũng có thể sử dụng phương pháp đo nếp gấp da để thực hiện kiểm tra da.
Bạn hãy nhẹ nhàng véo da ở một số khu vực và đo chiều rộng bằng thước cặp để biết lượng mỡ dư thừa được lưu trữ dưới da.
Các chỉ số có thể được biến thành tỷ lệ phần trăm chất béo bằng cách sử dụng biểu đồ AccuFitness. Phương pháp này có một vài nhược điểm: Kết quả có thể thay đổi tùy thuộc vào người đo và chất lượng của dụng cụ, vì vậy chúng không phải lúc nào cũng chính xác. Tuy nhiên, đây là một cách tốt để theo dõi quá trình giảm mỡ khi bạn thực hiện chế độ ăn kiêng và tập thể dục.
Mặc dù biểu đồ AccuFitness được mã hóa màu để cho biết tỷ lệ phần trăm của bạn là gầy, lý tưởng hay thừa cân nhưng bạn cũng có thể so sánh tỷ lệ phần trăm của mình với biểu đồ đơn giản hơn để chia thành các phạm vi mỡ cơ thể theo các mức độ là ít (như các vận động viên), trung bình và béo phì.
Lượng chất béo cơ thể trung bình cho phụ nữ là 25 đến 31%. Con số này giảm xuống còn 14 đến 20 phần trăm cho các vận động viên nữ. Phụ nữ có mỡ cơ thể ở mức trên 32% được coi là béo phì. Đối với nam giới, trung bình từ 18 đến 24% trong khi các vận động viên nam có 6 đến 13% mỡ cơ thể. Béo phì đối với nam giới được xác định là 25% mỡ cơ thể và có thể ở mức cao hơn.
|
Ảnh minh họa. |
Dùng thước đo vòng eo
Khi bạn ăn nhiều calo hơn nhu cầu năng lượng của cơ thể, lượng calo dư thừa sẽ biến thành chất béo và được lưu trữ trong các tế bào mỡ. Hầu hết chất béo dư thừa được dự trữ dưới da.
Mỡ được lưu trữ cũng thâm nhập sâu vào bụng và bao quanh các cơ quan, thường được gọi là mỡ bụng hoặc mỡ nội tạng. Mỡ bụng đặc biệt có hại cho sức khỏe. Chúng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường tuýp 2 nhiều hơn chất béo được dự trữ dưới da.
Thay vì dựa vào biểu đồ tỷ lệ phần trăm, cách tốt nhất để biết liệu bạn có quá nhiều mỡ bụng hay không là sử dụng thước dây đo vòng eo.
Vòng eo lớn hơn 89cm ở phụ nữ và 101.6cm ở nam giới được cho là béo bụng. Phép đo này đã bao gồm mỡ bụng và mỡ dưới da. Trên thực thế, nghiên cứu của Đại học Florida IFAS cho biết những giá trị này liên quan đến lượng mỡ sâu trong bụng.
Công cụ chuyên nghiệp để đánh giá tỷ lệ mỡ cơ thể
Bạn có thể sử dụng một dụng cụ được dùng tại phòng tập thể dục để đo lượng mỡ. Dụng cụ này giống như một cái cân sức khoẻ nhưng sẽ phóng dòng điện nhỏ vào cơ thể để phát hiện chất béo cơ thể. Phương pháp này được gọi là trở kháng điện sinh học. Tuy nhiên, chúng không đo được tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể chính xác như các phương pháp khác. Nếu bạn lo lắng về lượng mỡ trong cơ thể, hoặc cần một phép đo chính xác, có thể đầu tư để có được đánh giá chuyên nghiệp.
Kỹ thuật hình ảnh được sử dụng để chẩn đoán các vấn đề sức khỏe như X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT) và chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể được sử dụng để xác định tỷ lệ mỡ cơ thể tại phòng khám.
Các tia X chuyên dụng gọi là hấp thụ tia X năng lượng kép, hay DEXA giúp xác định chính xác khối lượng chất béo và mật độ xương. Các phương pháp chính xác nhất - CT và MRI - lần lượt sử dụng tia X và sóng vô tuyến để đo các vùng mỡ cụ thể, chẳng hạn như mỡ bụng.
Một số chuyên gia dựa vào cân nặng dưới nước hoặc dịch chuyển không khí để tính tỷ lệ phần trăm chất béo. Phương pháp dưới nước được thực hiện bằng cách bạn nằm trong nước và được cân, cho phép các chuyên gia tính toán tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể.
Đối với phương pháp dịch chuyển không khí, bạn ngồi trong một buồng nhỏ nơi mật độ cơ thể được xác định bằng cách so sánh chênh lệch áp suất không khí giữa khoang trống và đầy, cho phép tính toán lượng mỡ trong cơ thể.
*)Title do Kiến Thức biên tập lại
Theo Hải My/PNSK