Tài liệu mật mới được công bố cho thấy chính phủ của bà Thatcher sẵn sàng đi nước cờ mạo hiểm thời Chiến tranh Lạnh nhằm chắc chắn rằng thi thể của Rudolf Hess - phó tướng một thời của trùm phát xít Đức Adolf Hitler được đưa trả về gia đình sau khi tên tội phạm khét tiếng này chết.
Trong bản ghi nhớ của Bộ Ngoại giao năm 1981, thi thể của trùm phát xít Hess được lên kế hoạch "bọc xác trong băng" và "ngăn trở" người Liên Xô bằng quân đội nếu như thấy cần thiết.
Vào thời điểm đó, trùm phát xít Hess 87 tuổi là tù nhân duy nhất ở nhà tù Spandau, Tây Berlin. Đây là một tù nhân quan trọng mà cả Anh, Liên Xô, Pháp và Mỹ luân phiên hằng tháng bảo vệ.
Hess đã bị lực lượng Anh bắt vào năm 1941 sau khi tới Scotland trong một nỗ lực nhằm phá vỡ một thỏa thuận hòa bình. Sau đó, y bị đưa đến Spandau vào năm 1947 sau khi bị kết án tù chung thân tại tòa án Nuremberg xét xử tội phạm chiến tranh.
Năm 1981, các quan chức Anh tin rằng có thể đã xảy ra một cuộc đụng độ giữa quân đội nước này với Liên Xô khi xứ sở sương mù không ủng hộ kế hoạch của điện Kremlin về việc hỏa thiêu xác Hess và trả lại đống tro tàn của y cho gia đình trùm phát xít.
 |
| Tài liệu mật hé lộ Anh có thể động binh với Liên Xô để trả nguyên vẹn xác của Hess cho gia đình y. |
Tài liệu mật trên cũng trình bày chi tiết quan chức Anh dự liệu những điều có thể xảy ra nếu như trùm phát xít Hess chết được 1 tháng Liên Xô làm nhiệm vụ tại nhà tù giam giữ tù nhân khét tiếng này. Trong trường hợp đó, các nước đồng minh sẽ tìm kiếm cơ hội nhằm đạt được thỏa thuận để Liên Xô đặt thi thể của y tại hầm tù (đặt xác trong băng để ngăn thi thể phân hủy) cho đến khi các bên đàm phán xong hoặc thay đổi nước điều hành, quản lý nhà tù vào cuối tháng. Nếu như Liên Xô cố gắng di chuyển thi thể của Hess bằng lực lượng quân sự thì họ sẽ vấp phải sự phản đối của quân đội Anh".
Một tài liệu tương tự cũng tiết lộ rằng, các quan chức Anh cũng chuẩn bị kế hoạch để đối phó với trường hợp Liên Xô di chuyển thi thể của phó tướng Hitler bằng đường hàng không xuất phát từ Spandau.
Đến tháng 8/1987, Hess (93 tuổi) đã tự sát. Sau đó, thi thể của y được chôn cất tại một địa điểm bí mật nhằm tránh ngôi mộ của hắn trở thành một "ngôi đền" dành cho những người ủng hộ
Đức Quốc xã.
Vào tháng 3/1988, thi thể của y được đào lên và chuyển đến chôn cất tại khu mai táng gia đình ở Wunsiedel, Đức. Ilse - vợ của trùm phát xít Hess được chôn cất bên cạnh y vào năm 1995.
Tuy nhiên, đến năm 2011, thi thể của Hess đã bị những kẻ lạ mặt đào lên và ngôi mộ bị phá hủy. Cuối cùng, thi thể của trùm phát xít được hỏa táng và rải tro xuống biển.
Tâm Anh (theo DM)