Đằng sau những hào nhoáng của quan hệ quản lý - nghệ sĩ

Đáng chú ý là vụ việc gây bàn tán của diễn viên Ngô Thanh Vân và thành viên Tronie (nhóm nhạc 365) do cô làm quản lý cách đây vài năm.

Sau khi rời 365, Tronie tiết lộ từng đi dạy thêm, làm thêm, thậm chí là bán áo thun để có thêm thu nhập trang trải cho cuộc sống hàng ngày.

Nhà văn Gào, người từng quản lý nhóm nhạc 365, cũng thẳng thắn thừa nhận sự tồn tại của bản hợp đồng giữa công ty quản lý và nghệ sĩ với mức ăn chia 9:1 (công ty ăn 9, nghệ sĩ 1). Tuy nhiên, cô cũng đưa ra lời giải thích cho mức chia tỷ lệ này.

Thực tế, công ty quản lý phải bỏ tiền đầu tư toàn bộ từ ăn uống, sinh hoạt, tập luyện, biểu diễn... cho nghệ sĩ. Để tạo nên một nghệ sĩ có tên tuổi để đảm bảo số lượng show diễn ổn định hàng tháng, công ty quản lý phải bỏ vốn liếng, công sức và tâm huyết không hề nhỏ.

Chi phí mua bài, thu âm, quay MV, thuê trợ lý, make up, ăn uống đi lại,... với chi phí một tháng công ty quản lý phải bỏ ra cho nghệ sĩ, có lẽ tỷ lệ chia 9:1 là hợp lý. Mức tỉ lệ ăn chia này cũng là nguyên nhân dẫn đến đổ vỡ trong quan hệ quản lý - nghệ sĩ của Aiden và Erik vào tháng 2/2017.

Lý do Erik đưa ra bởi mâu thuẫn về cách làm việc, sự chèn ép về ăn chia lợi nhuận như: tiền lương (2 triệu/dự án quảng cáo 6 tháng), tỷ lệ ăn chia 1:9, tiền ăn 35 nghìn đồng/1 bữa, hay không trả lương cho nhân viên…

Đáp trả lại, thủ lĩnh St.319 Aiden tuyên bố trên báo chí rằng Erik là người không trung thực, vi phạm quy định của công ty dù được nhắc nhở nhiều lần. "Nói đến phạm trù đạo đức, chắc chắn chúng tôi có bằng chứng. Việc này gây ảnh hưởng xấu tới không riêng Erik mà cả nhóm Monstar", Aiden tức giận.

Những vụ kiện liên quan đến phân chia tỉ lệ hợp đồng giữa ca sĩ và quản lý không chỉ xuất hiện ở Việt Nam, làng giải trí Hàn Quốc không thiếu những trường hợp tương tự. Điển hình là vụ kiện giữa 3 thành viên nhóm nhạc JYJ với "ông lớn" SM hồi năm 2009 là một trong những sự kiện gây chú ý ở showbiz xứ kim chi trong 10 năm trở lại đây.

Nguyên nhân xuất phát từ bản hợp đồng nhóm đã ký với SM, 3 thành viên Jaejoong, Yoochun và Junsu sau đó đệ đơn kiện công ty này lên Tòa án trung tâm tỉnh Seoul với yêu cầu thanh lý hợp đồng với công ty chủ quản. Bản hợp đồng giữa SM và DBSK do Sports Seoul tiết lộ gây chú ý nhiều nhất chính là điều khoản về thu nhập của các thành viên.

Nếu bán được 50.000-100.000 bản album, DBSK chỉ nhận được 2% lợi nhuận. Nếu 100.000-200.000 bản được bán ra, nhóm nhận được 3% lợi nhuận. Trong trường hợp nhóm bán được hơn 300.000 bản album, 5 chàng trai cũng chỉ nhận được 5% lợi nhuận. Số tiền DBSK nhận được sau đó còn phải chia đều cho 5 thành viên. Thời hạn hợp đồng kéo dài 13 năm cũng được cho là quá khắc nghiệt.

Đối với thị trường Việt Nam, các công ty đào tạo nghệ sĩ hướng theo mô hình của các công ty Hàn Quốc. Song, việc đầu tư toàn bộ chi phí cho ca sĩ từ khi đào tạo đến khi ra mắt, theo như quản lý Tóc Tiên và Soobin rút ra là "được ít thua nhiều".

Hơn nữa, anh L.M.T còn cho biết, việc xích mích với công ty quản lý và ca sĩ gây nhiều tổn thất cho công ty quản lý. "Một số khán giả không hiểu rõ sự việc, họ luôn đứng ra đổ lỗi cho phía công ty chủ quản để bảo vệ thần tượng mà không hề biết công ty cũng đã phải bỏ rất nhiều vốn đầu tư cho ca sĩ dù khoản thu lại chưa đáng kể”, anh nói.

Trên thực tế, có rất nhiều lý do để nghệ sĩ quyết tâm chấm dứt hợp đồng với công ty cũ, song không có lý do nào nhiều sức nặng như lợi ích. Nghệ sĩ khi đó cảm thấy những gì họ nhận không tương xứng với công sức của mình hay cảm thấy môi trường xung quanh không còn phù hợp.

Chuyện yêu đương giữa nghệ sĩ - quản lý không còn mới, bởi trong quá trình làm việc, sự chia sẻ và thấu hiểu nhau dễ khiến cả hai nảy sinh tình cảm.

Làng giải trí Việt vẫn có những trường hợp quản lý và ca sĩ yêu nhau, ví dụ Lý Hải - Minh Hà, Cẩm Ly - Minh Vy hay cặp đôi trẻ Ông Cao Thắng - Đông Nhi cũng được các fan yêu mến.

Nam ca sĩ Đăng Khôi cho biết, Thụy Anh đã làm quản lý cho mình từ năm 2008. Vợ của giọng ca Cô bé mùa đông học ngân hàng, tuy nhiên khi làm quản lý cho Đăng Khôi cô đã bắt nhịp nhanh và giúp đỡ anh rất nhiều trong công việc.

“Có lần mình đi diễn ở Móng Cái, nhưng bị bầu show không trả tiền, Thụy Anh là người xuống xe và nói chuyện tay đôi với những người đó, rất là nguy hiểm. Và cuối cùng cô ấy đã đòi được tiền đúng là quản lý thứ thiệt luôn.” Đăng Khôi vui vẻ chia sẻ.

Anh cho rằng việc quản lý với nghệ sĩ có quan hệ tình cảm với nhau là điều tốt. Vì người nghệ sĩ thành công thì người quản lý phải là hậu phương vững chắc. Ngoài những mặt về chuyên môn thì người quản lý còn hy sinh về tâm huyết, thời gian và định hướng con đường, chiến lược cho nghệ sĩ. Nhưng trong công việc, nên rạch ròi mối quan hệ này không nên để tình cảm chiếm quá nhiều sẽ mang hiệu quả không tốt.

Anh Đông Âu - quản lý Suni Hạ Linh, cho biết việc nảy sinh tình cảm của quản lý với ngôi sao là chuyện bình thường. Bởi khi làm việc, tiếp xúc và gần gũi trong thời gian dài thì việc đó khó tránh khỏi.

Nhưng có những người rạch ròi trong công việc, họ vẫn yêu thương nghệ sĩ nhưng chỉ dừng lại ở mức độ công việc. “Khi có tình cảm, quản lý và nghệ sĩ đều không bị ảnh hưởng quá nhiều trong công việc” anh cho biết thêm.

Theo nhà báo Nguyễn Phong Việt, ưu điểm khi quản lý và ca sĩ có tình cảm với nhau thì sự thấu hiểu và nắm bắt được tâm lý rất tốt. Nhưng vẫn có những nhược điểm như khi để tình cảm xen vào các quyết định khá nhiều. Chưa kể là sự liều lĩnh sẽ không có nhiều nữa một khi là vợ chồng ai cũng sẽ muốn có những quyết định an toàn cho người kia. Từ đó rất khó dẫn đến những sự đột phá trong nghề…

Việc giữ, phát triển mối quan hệ tốt đẹp giữa quản lý - ca sĩ, không phải điều dễ dàng. Nếu không có sự đồng cảm, thống nhất về quan điểm và hướng đi, những rạn nứt không sớm thì muộn cũng sẽ xảy đến từ cả hai phía.