Hai cuộc vượt ngục lịch sử tại trại giam Chí Hòa

Được mệnh danh là ‘trận đồ bát quái’ giữa lòng Sài Gòn, trại giam Chí Hòa được các phạm nhân truyền tai nhau: "Hoặc là có cánh, hoặc biết độn thổ mới thoát khỏi nơi này". Sau 70 năm hình thành chỉ có 2 cuộc vượt ngục thành công ở trại giam này.

Kim bị bắt, thụ án 20 năm ở trại giam Chí Hòa. Trong trại, hắn liên lạc với một số phạm nhân ở buồng giam tội hình sự nằm sát khu hỏa thực nhờ hỗ trợ kế hoạch vượt trại.

Đêm 23/4/1972, lợi dụng lúc trại giam đang chiếu phim cho phạm nhân, hắn lẻn ra xe Jeep của trung tá cai ngục, bò xuống gầm rồi bám vào càng xe như con thằn lằn bám trên trần nhà. Ít phút sau, viên trung tá đánh xe rời trại về nhà, xe Jeep vừa ra khỏi cổng lập tức phạm nhân ở một số buồng đồng loạt la ó phản đối, đòi yêu sách cải tiến chế độ ăn uống.

Toàn bộ binh sĩ trực gác đổ về hiện trường lo giải quyết sự cố bất ngờ. Bên ngoài cổng trại, trung tá nghe cấp báo qua máy bộ đàm liền dừng xe để chạy vào chỉ huy dẹp bạo loạn. Đúng kịch bản đã vạch sẵn, Kim nhẹ nhàng tiếp đất, tẩu thoát dễ dàng.

Phước “Tám Ngón” tên thật là Nguyễn Hữu Thành, sở dĩ có biệt danh trên là do một bàn tay bị cụt mất 2 ngón. Hắn sinh năm 1971 trong một gia đình nghèo ở Dĩ An, Thuận An, tỉnh Sông Bé cũ (nay là Bình Dương). Chưa thành niên, Phước bỏ nhà đi bụi, sống bằng cờ bạc, trộm cắp, cướp bóc.

Năm 17 tuổi, Phước phải bước vào nhà giam với bản án tù 36 tháng về tội trộm cắp. Sau đó, Phước lại tiếp tục bị Công an TP HCM bắt rồi di lý cho Công an Vũng Tàu đưa đi cưỡng bức lao động.

Không chịu cải tạo, Phước trốn trại rồi mua súng lập băng cướp. Đây cũng là thời kỳ mà tên tuổi của Phước “Tám Ngón” nổi lên trong giới giang hồ như một ông trùm giết người máu lạnh.

Đầu năm 1991, tại khu vực Thủy điện Trị An, Đồng Nai, băng cướp của Phước “Tám Ngón” hoành hành. Chúng dùng súng uy hiếp để cướp xe máy của một người đi đường. Khi bị nạn nhân chống cự, chúng đã rút súng bắn trọng thương. Tiếp đó, chỉ trong vòng nửa tháng, bọn chúng liên tiếp gây ra 2 vụ cướp, một vụ trộm và bắn chết một nạn nhân tại Thủ Đức.

Ngày 24/6/1994, Phước “Tám Ngón” bị TAND TP HCM tuyên án tử hình về các tội giết người, cướp tài sản công dân và sau đó gây ra vụ vượt ngục như trong phim đêm 26/3/1995 tại trại giam Chí Hòa.

Đây là vụ vượt ngục duy nhất trong lịch sử khám Chí Hòa thời hiện đại mà sau này khi điều tra về diễn biến của nó qua lời khai của Phước “Tám Ngón”, qua những thực nghiệm điều tra nghiêm túc, khoa học, nhiều người vẫn cứ ngỡ tất cả như chỉ có trong phim.

Sau khi đã bẻ gãy đôi chiếc cùm chân, Phước nghĩ ra kế để tránh sự phát hiện của quản giáo. Lúc này chiếc hộp quẹt ga xin được từ lâu mới phát huy tác dụng. Phước lấy vải khéo léo quấn xung quanh vết cưa rồi bên ngoài lớp vải ngụy trang đó, Phước lại dùng hộp quẹt gas tỉ mẩn đốt nhựa chảy phủ kín lên trên.

Trước đó, do có âm mưu trốn trại nên Phước “Tám Ngón” luôn luôn dòm ngó mọi thứ bên trong phòng giam để tìm cơ hội. Trong một lần đi vệ sinh, Phước phát hiện thấy vách tường nhà vệ sinh bị mục. Âm mưu khoét tường để đào thoát hình thành từ đó.

Sau 5 ngày cưa xong cùm, đêm 26/3/1995 là thời điểm Phước chọn để trốn khỏi xà lim. Phần vì trời tối thuận lợi, phần vì đây là quãng thời gian các phạm nhân đều đã đi ngủ, trại vắng vẻ.

Khoảng 21 giờ, Phước bắt đầu tháo cùm chui vào nhà vệ sinh. Tại đây, hắn dùng chiếc dùi sắt tự chế tạo được từ một khoen sắt tròn trong nhà vệ sinh, để khoét vách tường, chỗ mà Phước nhìn thấy bị mục từ trước thành một lỗ hổng vừa đủ lọt người qua.

Số xi măng và cát vụn khoét từ tường ra, Phước trút vào lỗ cầu vệ sinh rồi đổ nước cho trôi đi, số gạch thì Phước bê vào trong chỗ ngủ, sắp xếp thành một hình trông giống như hình người đang nằm. Sau đó, hắn lấy mền phủ kín lên trên để ngụy trang, đề phòng trường hợp quản giáo bất ngờ đi kiểm tra nhìn thấy thế vẫn tưởng là phạm nhân đang nằm ngủ.

Khoét tường xong, Phước bắt đầu khom người luồn qua lỗ hổng để chui ra phía cầu thang lầu bên ngoài buồng giam số 15 rồi leo xuống cầu thang tường thì giật thót mình khi nghe thấy tiếng bước chân tuần tra đêm của cán bộ quản giáo. Hoảng hốt, sợ bị phát hiện, Phước bèn vội vã leo ngược trở lên rồi cứ thế đi trên nóc nhà để sang khu AH.

Tại đây, Phước dùng quần áo và khăn nối lại thành một sợi dây rồi cột một đầu vào kèo nhà còn đầu kia thả để theo dây mà đu xuống. Nhưng, đang đu thì dây đứt nên Phước bị té sấp xuống mặt đất, bất tỉnh. Chừng hơn một tiếng sau thì Phước mới tỉnh lại, biết mình vẫn còn ở trong khu giam, Phước cố nén đau vùng dậy vội vàng lết đến cây cột điện ở gần đó.

Giữa sự sống và cái chết, giữa hoảng sợ và đau đớn, như một thứ bản năng, con người bỗng trở nên có sức mạnh ghê gớm. Thế nên, mặc dù cả chân lẫn cột sống đều bị chấn thương nhưng Phước vẫn trèo lên được cột điện khá cao để rồi từ đó leo qua hàng rào tụt xuống đất. Đây là địa phận khu tập thể của gia đình cán bộ quản giáo nằm kề trại.

Lúc này đã là tờ mờ sáng. Phước lết vào trong sân, thấy có một bộ đồ cảnh sát đang phơi, một chiếc xe đạp và một đôi dép. Chỉ trong chớp mắt, hắn bèn nghĩ ra cách ngụy trang. Phước vớ lấy bộ đồ cảnh sát mặc vào người, xỏ dép, dắt xe đạp rồi cố bình tĩnh, nén đau đường hoàng dắt xe ra cổng chính của trại Chí Hòa.

Qua phòng trực cổng trại, Phước vào xin cảnh sát trực cổng được ra ngoài uống cà phê. Thấy người mặc quân phục đàng hoàng lại dắt xe đạp đi ra từ khu gia đình cán bộ, nên cảnh sát trực trại ngỡ đó là anh em cán bộ, chiến sĩ trong trại. Vì vậy, anh đã mở cổng cho Phước dắt xe ra ngoài.

Vậy là sáng sớm 27/3/1995, Phước “Tám ngón” - tử tù nguy hiểm đã đào thoát được ra khỏi trại Chí Hòa.