Ảnh minh họa.
Theo sổ sách ghi lại, hệ thống hành quyết có nguồn gốc từ thời nhà Chu. Ba tháng thu đông là tháng 7, 8, 9 âm lịch, cũng là 3 tiết của mùa thu. Điều này liên quan đến quan niệm thần quyền tự nhiên của người xưa, tức là tuân theo ý trời, xuân hạ là mùa vạn vật sinh sôi, thu đông là mùa cây cối khô héo, tượng trưng cho giá rét.
Đồng thời, mùa thu tương ứng với “vàng” trong ngũ hành, tức là vạn vật lúc này im lặng, sinh khí kém nhất, vàng tượng trưng cho dụng, đốn hạ, là đại diện cho sự hủy diệt. Tuy nhiên, nếu phạm tội lớn như phản quốc thì không bị giới hạn và có thể bị tử hình ngay lập tức.
Về thời điểm lựa chọn xử trảm vào "ba giờ trưa", tức là 11 giờ 45, có hai giả thuyết, thứ nhất, theo sử sách ghi lại, vào lúc ba giờ trưa, mặt trời ở tâm, và bóng trên mặt đất lúc này là thời kỳ ngắn nhất cũng là thời kỳ dương khí thịnh nhất, dương khí có thể trấn áp và xua tan âm khí, đề phòng hồn ma của tử tù ám ảnh. Việc hành quyết nên được tiến hành khi dương khí đang thịnh nhất.
Một cách nói khác là vì những tù nhân bị kết án được đưa đến nơi hành quyết rất sớm, họ không được ăn gì trong suốt thời gian đó, và họ sẽ không thể quỳ gối trong một thời gian dài sau khi đến đó. Hầu hết tù nhân đều đã kiệt sức, ánh mặt trời giữa trưa càng thêm chói mắt, khiến cho tù nhân mất trí, dù có bị chém đầu cũng không còn nhận thức được bao nhiêu, tự nhiên cũng không còn bao nhiêu sức lực để chống cự, tỷ lệ hành quyết thành công vào thời điểm này rất cao, và nỗi đau của tù nhân cũng có thể được xoa dịu.
Theo Hồ Yên/Công lý & Xã hội