Cho tới ngày nay, sự tồn tại của Điêu Thuyền vẫn là một điều gây tranh cãi đối với hậu thế. Thế nhưng dù vậy thì mỹ nữ này vẫn được xếp vào hàng "Tứ đại mỹ nhân" của lịch sử Trung Hoa với vẻ đẹp được ví như "Bế nguyệt" (khiến trăng cũng phải thẹn mà nấp sau mây).
Trong tác phẩm "Tam Quốc diễn nghĩa" nói riêng, Điêu Thuyền xuất hiện trong vai trò là nhân vật quan trọng của "liên hoàn kế".
Kế hoạch này được trọng thần nhà Hán là Tư đồ Vương Doãn lập ra để ly gián cha con Đổng Trác – Lã Bố, từ đó cứu cơ đồ Hán thất khỏi sự lộng quyền của Đổng tặc.
Với sắc đẹp và sự khéo léo của mình, Điêu Thuyền trong tiểu thuyết đã khiến cho cả Lã Bố lẫn Đổng Trác thần hồn điên đảo. Cuối cùng, Lã Bố vì si mê người đẹp mà đã thẳng tay sát hại cha nuôi Đổng Trác.
Kể từ sau khi hoàn thành nhiệm vụ trong "liên hoàn kế", Điêu Thuyền đã chính thức ở lại bên cạnh Lã Phụng Tiên. Tình cảm của hai nhân vật này cũng được cho là rất mực khăng khít.
Trải qua nhiều biến cố trong thời loạn, Lã Bố cuối cùng thất bại trong tay Tào Tháo và bị hạ sát. Tung tích của Điêu Thuyền cũng biến mất kể từ đó.
Lý do khiến Tào Tháo dù háo sắc những cũng không dám nạp Điêu Thuyền vào hậu cung
"Tam Quốc diễn nghĩa" không nói rõ kết cục của mỹ nữ Điêu Thuyền, chỉ biết rằng nàng được Lã Bố cưới làm thiếp và sau khi Lã Bố bị Tào Tháo diệt thì hoàn toàn bặt vô âm tín.
Thế nhưng không khó để nhận thấy, Lã Bố rất yêu thương Điêu Thuyền, thậm chí còn không ngần ngại sát hại cha nuôi để có được người đẹp.
Điêu Thuyền sau đó cũng chấp nhận đi theo Lã Bố, cùng nhân vật này trải qua muôn vàn gian khổ trong thời kỳ loạn lạc, chưa bao giờ "tham phú phụ bần", càng chưa bao giờ có lấy nửa lời oán hận.
Chỉ tiếc rằng Lã Bố vong mạng trong thời loạn thế, còn Điêu Thuyền về sau cũng chẳng rõ tung tích.
Về sự biến mất bí ẩn của mỹ nhân này trong diễn nghĩa, có không ít độc giả cho rằng Điêu Thuyền rất có thể đã bị Tào Tháo hạ sát cùng thời điểm với Lã Bố.
Tuy nhiên cũng có nhiều người đặt ra câu hỏi: Với một người háo sắc lại thích cướp vợ kẻ thù như Tào Tháo, vì sao lại can tâm bỏ qua một mỹ nhân sở hữu sắc đẹp trứ danh như Điêu Thuyền?
Lý do nào khiến Tào Tháo không dám nạp Điêu Thuyền vào hậu cung như đã làm với không ít mỹ nữ cùng thời khác?
Theo quan điểm của Qulishi, điều này xuất phát từ tính cách đa nghi và lòng đề phòng cao độ của Tào Tháo.
Cụ thể, từ cuộc đời của Lã Bố và Điêu Thuyền, Tào Mạnh Đức đã nhận ra một điểm vừa đáng khen nhưng cũng rất đáng sợ ở mỹ nhân này. Đó là việc Điêu Thuyền vô cùng trọng tình nghĩa.
Năm xưa, nàng vì báo đáp ân tình của Vương Doãn mà chấp nhận tham gia vào "Liên hoàn kế", hy sinh bản thân để quyến rũ Đổng Trác, Lã Bố.
Sau khi thấy Lã Bố liều lĩnh giết chết nghĩa phụ vì mình, Điêu Thuyền lại cảm động mà sẵn lòng đi theo nhân vật này dù biết rằng sẽ phải chịu đựng muôn vàn gian khổ, hiểm nguy.
Giữ một mỹ nhân như vậy bên cạnh chẳng khác nào giữ lại một mầm tai họa. Do đó rất có thể trải qua nhiều lần cân nhắc, Tào Tháo đã cam chịu buông tay trước Điêu Thuyền.
Về số phận của mỹ nhân nức tiếng Tam Quốc ấy trong "Tam Quốc diễn nghĩa", không ai biết rằng nàng đã ra sao sau khi Lã Bố bị giết ở lầu Bạch Môn.
Thế nhưng dưới ngòi bút của La Quán Trung, Điêu Thuyền cuối cùng cũng không trở thành thê thiếp của Tào Tháo mà cứ như vậy biến mất không một dấu vết giữa những năm tháng loạn lạc khi ấy…