30 năm Công nghệ thông tin BIDV

*. Giai đoạn 1991-2001, CNTT BIDV được hình thành và xử lý phân tán: Đây là giai đoạn BIDV chính thức đưa CNTT vào phục vụ hoạt động, từng bước vi tính hóa các quy trình quản lý dữ liệu thủ công. Hệ thống CNTT ở giai đoạn này còn phân tán, chủ yếu thực hiện trên các máy trạm và các mạng cục bộ tại chi nhánh, quỹ tiết kiệm. Sự kết nối trong hệ thống chủ yếu thông qua các file báo cáo. Tuy vậy, nhờ ứng dụng CNTT, năng suất lao động của BIDV không ngừng tăng, nhất là trong tổng hợp báo cáo, kế toán và thanh toán liên chi nhánh. Hầu hết các sản phẩm CNTT giai đoạn này được cán bộ CNTT của BIDV tự xây dựng và triển khai.

Về mô hình tổ chức và nguồn nhân lực CNTT, tháng 7/1991, BIDV chính thức thành lập bộ phận điện toán thuộc phòng Điện toán thống kê với 3 cán bộ và 2 chiếc máy tính đầu tiên đánh dấu sự hiện diện của CNTT trong hoạt động của BIDV. Tháng 7/2000, Ban Công nghệ tin học được thành lập với 5 phòng chức năng và 50 cán bộ. Mạng lưới cơ sở gồm 4 phòng điện toán và 58 tổ điện toán ở các chi nhánh, với 220 cán bộ làm công tác tin học.

Về hạ tầng kỹ thuật, từ 2 chiếc máy tính đầu tiên, BIDV nhanh chóng đầu tư trang bị máy tính tới các chi nhánh lớn. Đến 2001, BIDV đã có trên 2.500 máy tính, 250 máy chủ và trên 100 mạng LAN tại HSC và chi nhánh. Mạng WAN kết nối giữa Hà Nội - Đà Nẵng - TP Hồ Chí Minh và kết nối toàn bộ mạng LAN của các chi nhánh.

Từ năm 1991 đến 1994, CNTT bắt đầu được ứng dụng với 1 số phần mềm phục vụ công tác: Quản lý kế toán, lập cân đối kế toán hằng ngày; quản lý giao dịch trên máy tính phục vụ huy động tiết kiệm bảo đảm bằng vàng. Đến năm 1995, khi BIDV chính thức trở thành ngân hàng thương mại, hoạt động CNTT đã có những đổi mới đáng kể với việc triển khai các chương trình giao dịch ngân hàng SIBA, hệ thống máy tính tại các chi nhánh được nối mạng LAN.

Đến năm 1996, hoạt động CNTT bắt đầu có sự chuyển biến mạnh mẽ với chương trình ứng dụng CoreBanking IBS (do cán bộ CNTT của BIDV tự phát triển). Với sự trợ giúp đắc lực của CNTT, BIDV là một trong bốn ngân hàng đầu tiên của Việt Nam tham gia tổ chức thanh toán liên ngân hàng toàn cầu SWIFT. Năm 1997, với việc triển khai thành công hệ thống thanh toán tập trung (T4).

*. Giai đoạn 2002-2005, BIDV hiện đại hóa hệ thống CNTT ngân hàng: Với 4 năm này, BIDV đã hiện đại hóa được hệ thống CNTT. Lần đầu tiên BIDV triển khai một dự án CNTT lớn theo chuẩn mực quốc tế với sự giúp đỡ của Ngân hàng Thế giới thông qua dự án Hiện đại hóa hệ thống thanh toán ngân hàng. CNTT đã làm thay đổi toàn bộ mô hình tổ chức và quy trình quản lý ngân hàng theo hướng tập trung. BIDV triển khai thành công và về đích sớm nhất trong 6 tiểu dự án Hiện đại hóa hệ thống thanh toán ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước. Lần đầu tiên tại Việt Nam, khách hàng gửi tiền một nơi rút được nhiều nơi ở BIDV.

Mô hình tổ chức và nguồn nhân lực CNTT: Trung tâm CNTT được thành lập ngày 8/11/2001 và chính thức đi vào hoạt động ngày 1/1/2002 đánh dấu sự trưởng thành về mô hình tổ chức và lực lượng CNTT. Đến năm 2005, BIDV có gần 400 kỹ sư, kỹ thuật viên CNTT.

Về hạ tầng, phần mềm ứng dụng và các sản phẩm ứng dụng CNTT: Từ năm 2002 đến 2005, BIDV tập trung mọi nguồn lực thực hiện hiện đại hoá và hệ thống thanh toán để trang bị corebanking nhằm nâng cao khả năng ứng dụng, giảm thời gian xử lý, tăng tiện ích cho khách hàng.

Cũng trong năm 2003, hệ thống T4 được nâng cấp, hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu phát triển bởi hệ thống T5 với nhiều ưu điểm vượt trội.

Giai đoạn này cũng đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống ATM: Bắt đầu thử nghiệm từ năm 1998 tại Sở Giao dịch 1, đến tháng 6/2002, dịch vụ thẻ BIDV-ATM được chính thức khai trương phục vụ khách hàng. Cuối năm 2005, đã phát hành trên 293.000 thẻ, mạng lưới ATM đạt 200 máy triển khai tại 40 chi nhánh, đứng thứ 2 về thị phần sau Vietcombank.

*. Giai đoạn 2006-2018, CNTT tạo sự khác biệt, nâng cao năng lực cạnh tranh của BIDV: BIDV đã không ngừng cải tiến đổi mới mô hình hoạt động, trong đó có mô hình quản lý CNTT, chuyển dần từ mô hình quản lý CNTT phân tán sang quản lý CNTT tập trung, tách bạch giữa quản trị CNTT và triển khai, vận hành hệ thống CNTT, từng bước hoàn thiện mô hình ứng dụng CNTT hiện đại, đưa hàng loạt các giải pháp CNTT ngân hàng hiện đại vào ứng dụng, cung cấp ngày càng nhiều các sản phẩm dịch vụ ngân hàng chất lượng cao đến khách hàng. Hoạt động CNTT của BIDV từng bước trở thành, khẳng định vai trò là một trong các công cụ nâng cao năng lực cạnh tranh của BIDV.

Giai đoạn này, CNTT đã thay đổi mô hình tổ chức để phù hợp với NHTM, tháng 10/2006, Ban Công nghệ được thành lập, thể hiện rõ nét hơn tính chuyên nghiệp trong hoạt động CNTT tại BIDV với chức năng tham mưu cho lãnh đạo BIDV trong hoạch định xây dựng chiến lược, kế hoạch và chương trình phát triển CNTT toàn ngành, quản lý và phát triển hệ thống CNTT.

Về hạ tầng, phần mềm ứng dụng và các sản phẩm ứng dụng CNTT, trên cơ sở hoàn thành triển khai và đưa vào sử dụng trong toàn hệ thống BIDV hệ thống Corebanking - SIBS hiện đại từ ngày 22/10/2005, hoạt động CNTT giai đoạn 2006 đến nay đã được triển khai đồng bộ, có nhiều bước tiến vững chắc, đáp ứng yêu cầu xu thế phát triển CNTT chung và hội nhập.

Giai đoạn này, BIDV đã xây dựng và triển khai được rất nhiều hệ thống CNTT hiện đại, hỗ trợ tích cực tất cả các mảng hoạt động của BIDV như: Năm 2006, BIDV kết nối thành công BanknetVn, kết nối thanh toán thẻ VISA; Năm 2008: BIDV đưa Trung tâm dự phòng thảm họa tại Hải Dương vào hoạt động. Đưa vào sử dụng Blade Server, SAN,...; triển khai gói sản phẩm như @Securites cho các công ty chứng khoán, Hệ thống Ngân hàng điện tử (Internet Banking - Smart Banking); Năm 2013: Triển khai thành công chương trình hạch toán tự động điện chuyển tiền trong nước đến thay thế cho việc xử lý giao dịch thủ công tại BDS. Nhờ đó, 100% khối lượng giao dịch của toàn hệ thống được xử lý tập trung, hoàn toàn tự động tại Hội sở chính, không gây thất thoát, tốc độ thanh toán nhanh, rủi ro tác nghiệp giảm nhiều, tiết kiệm chi phí cho toàn hệ thống gần 21 tỷ đồng/năm; Năm 2014-2015: Hoàn thành triển khai và đưa vào sử dụng các hệ thống ứng dụng CNTT hiện đại, như: Hệ thống Thông tin quản lý MIS, hệ thống Kondor; Hệ thống CNTT cốt lõi cho BSC, Leasing; Hệ thống MPA, ERP, phòng chống rửa tiền, đào tạo trực tuyến, quản lý văn bản; Hoàn thành triển khai hệ thống Contact Center; Hoàn thành sát nhập hệ thống CNTT của ngân hàng MHB.

*. Giai đoạn 2019 đến nay, CNTT nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới vào chuyển đổi tự động hóa, ngân hàng số: BIDV tiếp tục đẩy mạnh phát triển các dịch vụ hỗ trợ hoạt động NHBL như bổ sung các dịch vụ mới cho hệ thống BSMS, SmartBanking, Pay+,…; Tăng vị thế của BIDV trong việc mở rộng kết nối thanh toán với các ĐCTC, là ngân hàng đầu tiên triển khai mở rộng thanh toán song phương với BHXH trên phạm vi toàn quốc với các ĐCTC quan trọng như Kho bạc Nhà nước, Hải quan…; Ứng dụng BPM trong phát triển chương trình Quản lý luân chuyển hồ sơ phần mềm, ứng dụng Robotics RPA trong nhiều hoạt động tác nghiệp giúp tăng năng suất lao động và rút ngắn thời gian thực hiện; nghiên cứu áp dụng nền tảng công nghệ mới vào hoạt động phát triển phần mềm như xây dựng framework, kiến trúc Microservice, cổng thông tin DPL (Data Publish Layer),…;

Năm 2020, BIDV tiếp tục triển khai những phần mềm đem lại hiệu quả cao như Ngân hàng lưu ý giám sát, Quản lý khoản vay Covid, hệ thống chuyển tiền ACH; phát triển thêm nhiều kênh phân khối tới khách hàng như BIDV Ezone, Hành trình khách hàng, máy giao dịch thông minh B-smart; nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới phục vụ phát triển ngân hàng số như mô hình xử lý Single Sign-on cho Internet Banking, hệ thống BIDV API, ứng dụng Blockchain trong phát hành Thư tín dụng; hoàn thành triển khai một số dự án quan trọng như dự án ECM số hóa và quản lý tài liệu chuyên nghiệp, dự án RLOS, dự án TF.

Đặc biệt, trong bối cảnh diễn biến dịch Covid-19 phức tạp, Trung tâm CNTT đã xây dựng Trung tâm CNTT đã xây dựng phương án duy trì hoạt động của các hệ thống CNTT theo 3 cấp độ đảm bảo triển khai kế hoạch kinh doanh liên tục. Đồng thời, BIDV triển khai giải pháp họp trực tuyến Cisco Webex chỉ trong vòng 01 tháng trong giai đoạn giãn cách xã hội theo chỉ đạo của Chính phủ, với tổng số 2.130 phiên họp.

Trong thời gian tới, Trung tâm CNTT tiếp tục thực hiện nhiều dự án quan trọng như chuyển đổi core banking, dự án ODS, hệ thống Quản lý API, các dự án về tăng cường an ninh bảo mật, các dự án đầu tư hạ tầng,…

Qua 30 năm hình thành và phát triển, hoạt động CNTT tại BIDV đã đạt được bước dài, từ không đến có. BIDV được các tổ chức trong và ngoài nước thừa nhận là một trong những ngân hàng có nền CNTT mạnh hàng đầu Việt Nam; Uy tín và vị thế của CNTT BIDV trong quan hệ hợp tác, triển khai các hoạt động về CNTT với các đối tác CNTT, các hãng và khách hàng là các tổ chức, cá nhân được đánh giá cao. Đồng thời, CNTT từng bước đáp ứng và phục vụ tốt yêu cầu quản lý và kinh doanh của BIDV; luôn giữ vai trò chủ đạo, là yếu tố then chốt phát triển hoạt động kinh doanh dịch vụ, nâng cao tính cạnh tranh, tăng trưởng và đổi mới mô hình hoạt động của BIDV khi Việt Nam bước vào hội nhập quốc tế.

Kết quả nổi bật về hoạt động CNTT tại BIDV sau 30 năm hình thành và phát triển được thể hiện qua: Chiến lược, kế hoạch phát triển CNTT ngày càng cụ thể, bám sát định hướng, chiến lược kinh doanh ngân hàng; Mô hình quản trị CNTT hiện đại, phù hợp với thông lệ quốc tế; Hạ tầng CNTT được xây dựng vững mạnh, hoạt động ổn định và đáp ứng được nhu cầu hoạt động của ngân hàng (BIDV đã xây dựng được hệ thống ứng dụng CNTT có quy mô lớn và tương đối hiện đại so với một số ngân hàng lớn khác tại Việt Nam phục vụ tất cả các mảng hoạt động kinh doanh của BIDV); Đội ngũ cán bộ CNTT BIDV không ngừng phát triển, đào tạo bài bản và khẳng định thương hiệu (hầu hết các cán bộ CNTT đều được đào tạo bài bản có trình độ Tiến sỹ, thạc sỹ, kỹ sư CNTT; nhiều cán bộ trong số đó được đào tạo từ các trường CNTT có tiếng ở nước ngoài);

Công tác hỗ trợ, quản trị vận hành hệ thống đã được thưc hiện một cách bài bản, an toàn và thông suốt trong điều kiện quy mô hệ thống và số lượng giao dịch tăng trưởng liên tục hằng năm trên 20%. CNTT đẩy nhanh và hỗ trợ tích cực quá trình kinh doanh đối ngoại phục vụ phát triển, hội nhập; hỗ trợ tích cực hoạt động của các đơn vị thành viên, đơn vị có vốn góp của BIDV trong và ngoài nước.

Với sự nỗ lực trong các hoạt động phát triển và ứng dụng CNTT vào kinh doanh, BIDV được đánh giá là ngân hàng có hệ thống CNTT phát triển nhanh chóng, mạnh mẽ và được các tổ chức quốc tế và Việt Nam ghi nhận thông qua nhiều giải thưởng. Trong đó nổi bật :

*. BIDV là ngân hàng được đánh giá cao nhất về mức độ sẵn sàng cho phát triển và ứng dụng CNTT-TT tại Việt Nam (Vietnam ICT Index), trong 10 năm tham gia Vietnam ICT Index, BIDV có tới 8 lần được đánh giá và xếp hạng Nhất;

*. Giải thưởng “Ngân hàng Việt Nam tốt nhất về công nghệ và vận hành 2015” do Tạp chí Ngân hàng Tài chính Châu Á - Asian Banking and Finance (ABF) trao tặng;

*. Giải thưởng Best Mobile Banking Support 2018 dành cho chương trình BIDV SmartBanking do Tạp chí quốc tế uy tín International Finance Magazine (IFM);

*. Hàng năm (từ 2016 trở lại đây) đều có những chương trình, sản phẩm tự xây dựng đạt được giải thưởng Sao Khuê do VINASA đánh giá, xếp hạng và công nhận đối với các sản phẩm dịch vụ xuất sắc, uy tín hàng đầu của ngành công nghệ phần mềm và dịch vụ CNTT Việt Nam;

*. Giải thưởng Ngân hàng điện tử tiêu biểu các năm 2014 và 2019 và do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) phối hợp với Tập đoàn dữ liệu quốc tế (IDG) tổ chức.

*. Top 5 ngân hàng được quan tâm nhất - chương trình giải thưởng Ngân hàng điện tử yêu thích - MyEbank 2014 - do Báo điện tử VnExpress tổ chức;

*. Hệ thống IBank đã được giải thưởng Sản phẩm dịch vụ giải pháp công nghệ số tiêu biểu tại chương trình Vietnam Digital Awards 2019.

*. CNTT BIDV còn xuất sắc đạt Giải thưởng Lãnh đạo CNTT xuất sắc khu vực Đông Dương năm 2009 và Giải thưởng Lãnh đạo CNTT xuất sắc khu vực Đông Nam Á năm 2010, 2013…

(*) Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin