Giải mã bí ẩn quá trình chết của con người

Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học London (Anh) cho thấy, cái chết con người, xảy ra chậm hơn chúng ta suy nghĩ. Nó giống như một làn sóng, lan rộng từ tế bào này sang tế bào khác đến khi toàn bộ cơ thể chết đi.

Nghiên cứu cái chết trên các loài (kể cả con người) luôn vô cùng khó khăn. Vì vậy, các nhà khoa học đã tập trung phân tích trên những con sâu do chúng cũng có những cơ chế tương tự như của có vú.

Một đặc điểm đáng chú ý của sâu là, có thể dễ dàng quan sát được sự lây lan của cái chết khi nhìn dưới kính hiển vi. Giáo sư David Gems từ Viện lão hóa tại Đại học London, trưởng nhóm nghiên cứu, giải thích: “Chúng tôi đã nhìn thấy con đường hóa học của sự lan truyền tế bào chết trong sâu. Đó là ánh sáng màu xanh huỳnh quang tỏa đi khắp cơ thể cho đến khi sự sống bị dập tắt. Nguồn gốc của màu xanh là do phân tử có tên là acid anthranilic.

Sự căng thẳng và mệt mỏi dẫn đến sốc và khiến các tế bào trong cơ thể chết đi, kích hoạt phản ứng hóa học dẫn đến sự phân hủy của các thành phần của tế bào. Do đó, toàn bộ cơ thể không chết ngay lập tức. Quá trình này xảy ra nhưng chậm hơn rất nhiều so với suy nghĩ trước đây của chúng ta và tùy thuộc vào lứa tuổi của cá thể”.

Trong một số trường hợp, các nhà khoa học có thể ngăn chặn quá trình sinh hóa dẫn đến làn sóng chết chóc này, làm sống lại cá thể.

Tuy nhiên, họ không thể làm sống lại tất cả các tế bào. Họ chỉ có thể ngăn chặn sự lây lan tín hiệu sinh hóa của cái chết trong những trường hợp không liên quan tới lão hóa.

Ông Gems phân tích: “Chúng tôi có thể trì hoãn cái chết chẳng hạn do nhiễm trùng bằng cách ngăn chặn đường đi của cái chết. Nhưng chúng tôi không thể làm chậm quá trình tử vong do tuổi già. Điều này cho thấy, cái chết do lão hóa là của nhiều quá trình sinh hóa hoạt động cùng lúc”.

Thời điểm Thần Chết tới, bạn sẽ ngừng đập. Trái sẽ ngay lập tức dừng việc bơm máu, khiến máu đông lại thành từng cục. Các cục máu ngày càng trở nên dày hơn, sần sùi. Nó cũng bị kéo xuống do trọng lực trong một quá trình được gọi là “Hồ máu tử thi” (post-mortem hypostasis).

Lúc này toàn thân sẽ bất động, hơi thở ngắn, gấp gáp và tai bắt đầu lạnh đi vì thiếu sự lưu thông máu. Bên trong cơ thể, máu mất dần màu đỏ.

Phổi ngừng hoạt động, gây ra những âm thanh kì lạ được gọi là “tiếng gọi tử thần”. Tuy nhiên, lúc này, não người chưa thực sự chết hẳn mà vẫn còn khả năng thực hiện chức năng chữa lành các bộ phận khác.

Giờ G, còn được gọi là thời điểm 0 phút, tức là khi não chết lâm sàng do không nhận đủ oxy. Cái chết của bộ phận quan trọng bậc nhất này kéo theo rất nhiều hệ lụy.

Đồng tử trong suốt, không còn khả năng phản ứng với ánh sáng. Da người trở nên xanh xao do máu ngừng lưu thông, nhiệt độ cơ thể vì thế hạ xuống nhanh chóng, cơ bắp cứng lại trong một quá trình được gọi là rigor mortis. Điều này cũng khiến cơ thể ngừng thở, và sẽ không thể vận chuyển oxy đến các tế bào ở bên trong. Nó ngăn cản các ti lạp thể trong tế bào tạo ra ATP, một chất có công dụng trong nhiều nhiệm vụ nuôi sống cơ thể. Cuối cùng, tế bào sẽ chết.

1-9 phút sau, bên trong cơ thể, giai đoạn này bắt đầu xuất hiện dòng đối lưu máu, đỏ và xanh trộn lẫn với nhau. Các cơ bắp duỗi ra hoàn toàn, ruột và bàng quang hoàn toàn ngừng co bóp.

Các tế bào não chết hàng loạt và hóa lỏng, đồng tử nở rộng và đục dần do nồng độ kali trong máu giảm mạnh. Vào cuối giai đoạn này, thân não chính thức chết, không còn khả năng hoạt động.

Sau khoảng vài giờ, cơ bắp người chết bỗng dưng siết chặt bởi lượng axit lactic tăng lên rất cao. Nó cũng gây ra sự co cứng ở các mô khác khiến tóc và lông có vẻ dài ra. Từ 4-6 giờ tiếp theo, màu đen tím tái bao phủ toàn cơ thể, toàn thân người chết có thể sẽ có hiện tượng co giật nhẹ.

1-5 ngày sau là lúc cơ thể mềm trở lại. Ở bên trong, dạ dày bắt đầu tự tiêu hóa chính nó. Tiếp đó, cơ thể tiết ra các chất enzyme như lysosome, tạo một môi trường rất hấp dẫn đối với vi khuẩn và nấm - những thứ tác nhân vào quá trình phân hủy thi thể.

Thường thì người thân và gia đình sẽ muốn giữ thi thể sạch sẽ để tiến hành tang lễ vài hoặc nhiều ngày sau khi chết.