Khám phá kỹ thuật xử lý xác ướp độc đáo của người Ai Cập

Hẳn đã có lần bạn nghe thấy thông tin rằng người Ai Cập cổ đại sẽ kéo khối não của thi thể được ướp xác ra ngoài hộp sọ qua đường mũi.

Nhưng một chuyên gia Anh đã cho rằng thực tế người Ai Cập cổ sử dụng một kỹ thuật khác dễ hơn để làm điều này: họ đánh tan bộ não. Theo ông, có khả năng những thợ ướp xác cổ đại đã sử dụng các móc sắt để hóa lỏng não và đổ chúng ra ngoài.

Đây là nhận định của Stephen Buckley, một chuyên gia nghiên cứu về ướp xác tới từ Đại học York ở Anh. Buckley cho biết các thí nghiệm cho thấy người Ai Cập cổ đã sử dụng phương pháp hoá lỏng não nêu trên, vì nó hiệu quả hơn nhiều việc lấy não ra từng phần nhỏ một, dù cách thức thực hiện có thể gây ra những cảm giác không dễ chịu.

Ảnh chụp CT cho thấy xác ướp của Pharaoh Amenhotep I vẫn còn nguyên não bộ

Trong cuộc trò chuyện với trang tin Business Insider mới đây, Buckley cho biết ông đã thử nghiệm kỹ thuật hoá lỏng não trên xác những con cừu. Công trình nghiên cứu của ông là một phần của bộ phim tài liệu "Giải phẫu pháp y xác ướp" đăng trên kênh truyền hình History Channel vào năm 2008, lấy cảm hứng từ một nghiên cứu khoa học của nhà Ai Cập học người Anh Filce Leek đã xuất bản vào năm 1969.

Trải nghiệm cá nhân của Buckley trong việc xử lý não cừu là việc lấy từng phần não ra qua đường mũi không dễ dàng lắm như người ta vẫn tưởng.

Theo ông, não vẫn có thể được lấy ra từ từ thông qua việc dùng các móc kim loại đưa vào cơ thể qua đường mũi. Nhưng kỹ thuật xử lý này tiêu tốn khá nhiều công sức. "Việc múc từng phần não không đặc biệt hiệu quả/thành công", ông nói qua thư điện tử với Business Insider.

Theo ông, dùng công cụ để "hóa lỏng bộ não giúp cho việc loại bỏ nó trở nên khá đơn giản".

Buckley cho biết trong một cuộc phỏng vấn sau đó: "Nếu bạn dùng móc sắt đánh trộn vùng não trong khoảng 20 phút, nó sẽ hóa lỏng đủ để bạn có thể đổ ra ngoài". Theo ông kỹ thuật này "không đẹp đẽ lắm" nhưng lại rất hiệu quả so với việc lấy từng phần não.

Người Ai Cập cổ đại không hiểu biết rõ về vi khuẩn như chúng ta. Nhưng họ biết rằng loại bỏ các cơ quan nội tạng sẽ ảnh hưởng lớn tới việc làm chậm quá trình phân hủy của cơ thể.

Vì thế, mỗi khi có điều kiện, thợ ướp xác Ai Cập luôn cắt bỏ ruột, phổi và các cơ quan nội tạng khác của thi thể được ướp xác và xử lý để bảo quản chúng. Trong một số trường hợp, các nội tạng này sẽ được đặt trong những chiếc lọ. Cũng có trường hợp nội tạng được đặt trở lại cơ thể.

Tuy nhiên, bộ não không nhất thiết phải lấy ra mà có thể được để lại trong thi thể khi tiến hành ướp xác. Ví dụ, Pharaoh Thutmose I, Nữ hoàng Tiye và người vợ chính của Pharaoh Amenhotep III hay Pharaoh Amenhotep I đều được tìm thấy với bộ não vẫn còn nguyên vẹn.

Theo Buckley, "điều này chủ yếu diễn ra với những xác ướp thời kỳ đầu có xuất thân hoàng tộc và vẫn còn được bảo quản tốt cho tới nay".