Trước giờ, khối lượng của thiên hà Milky Way là một trong những phép đo cơ bản nhất nhận được sự quan tâm của các nhà thiên văn quốc tế.
Dù đã có nhiều nổ lực nghiên cứu đo đạc về con số này, tuy nhiên tất cả đều dừng lại ở mức phỏng đoán, lý thuyết.
Giờ đây, bằng cách kết hợp dữ liệu mới từ tàu sứ mệnh Gaia của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) với các quan sát được thực hiện với Kính viễn vọng Không gian Hubble của NASA / ESA, các nhà thiên văn học đã phát hiện ra rằng, Milky Way nặng khoảng gấp 1,5 nghìn tỷ lần khối lượng Mặt trời trong bán kính 129 000 năm ánh sáng tính từ trung tâm thiên hà.
|
Nguồn ảnh: Phys. |
Ước tính trước đây về khối lượng của Milky Way dao động từ 500 tỷ đến 3 nghìn tỷ lần khối lượng Mặt trời. Sự không chắc chắn lớn này phát sinh chủ yếu từ các phương pháp khác nhau được sử dụng để đo lường sự phân bố vật chất tối tối, chiếm khoảng 90% khối lượng của thiên hà.
"Chúng tôi không thể phát hiện trực tiếp vật chất tối", Laura Watkins (Đài thiên văn Nam Châu Âu, Đức), người đứng đầu nhóm thực hiện công trình này giải thích. "Đó là cách đo lường nhưng không thể mang lại sự chắc chắn chính xác Milky Way thực sự nặng bao nhiêu”.
Do tính chất khó nắm bắt của vật chất tối, nhóm nghiên cứu đã sử dụng một phương pháp thông minh để cân Milky Way, dựa vào việc đo vận tốc của các cụm sao hình cầu, các cụm sao dày đặc quay quanh đĩa xoắn ốc của thiên hà ở khoảng cách rất xa.
"Thiên hà càng lớn, các cụm sao trong nó di chuyển càng nhanh dưới lực hấp dẫn của nó", N. Wyn Evans (Đại học Cambridge, Anh) giải thích.
Mời quý vị xem video: Bí ẩn ngôi sao kỳ lạ nhất vũ trụ. Nguồn video: Cuộc sống thực
Sau đó, nhóm đã sử dụng dữ liệu từ Gaia làm cơ sở cho nghiên cứu của họ. Gaia cung cấp dữ liệu để tạo ra một bản đồ ba chiều chính xác của các vật thể thiên văn trong Milky Way và để theo dõi chuyển động của chúng, bao gồm các phép đo các cụm sao hình cầu cách Trái đất tới 65 000 năm ánh sáng.
Roeland P. van der Marel (Viện Khoa học Kính viễn vọng Không gian, Hoa Kỳ) giải thích: "Chúng tôi may mắn có được sự kết hợp dữ liệu tuyệt vời như vậy". Bằng cách kết hợp các phép đo của Gaia với 34 cụm sao hình cầu với các phép đo của 12 cụm xa hơn từ Hubble, chúng ta có thể xác định được khối lượng của Milky Way theo cách thông minh nhất từ trước tới giờ".
Huỳnh Dũng (theo Phys)