Các hạt nhân thiên hà đang hoạt động (AGN) là một trong những hiện tượng ấn tượng và thú vị nhất trong thiên văn học ngoài vũ trụ, và cũng rất khó hiểu.
Vì AGN đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của các thiên hà, các nhà thiên văn đang nghiên cứu các thiên hà với AGN ở khoảng cách nhất định trong vũ trụ.
 |
| Nguồn ảnh: phys. |
Đó là trong thời kỳ trước của vũ trụ, khoảng mười tỷ năm sau vụ nổ lớn, khi sự bùng nổ mạnh mẽ nhất của AGN được cho là xảy ra. Nhưng AGN ở những khoảng cách này cũng mờ nhạt và khó tìm hơn.
Trong lịch sử, chúng đã được phát hiện nhờ chúng có màu đỏ rất cao do sự che khuất bụi nặng, các đường phát xạ đặc trưng (báo hiệu khí rất nóng), hoặc sự thay đổi hoạt động đặc trưng của chúng.
Mời quý vị xem video: Những bí ẩn của dải Ngân hà
Các nhà thiên văn học CfA Matt Ashby, Steve Willner và Giovanni Fazio và hai đồng nghiệp đã sử dụng các cuộc khảo sát ngoại vi hồng ngoại chuyên sâu suốt 14 năm, sử dụng thiết bị IRAC trên Kính viễn vọng Không gian Spitzer để tìm kiếm AGN ở xa. Các cuộc khảo sát khác nhau trong kho lưu trữ liên tục quét các phần khác nhau của bầu trời trên mười một kỷ nguyên trong nỗ lực của họ để nhìn sâu hơn và xa hơn vào vũ trụ.
Các nhà thiên văn học tìm thấy gần một nghìn thiên hà hồng ngoại trong các cuộc khảo sát này, khoảng một phần trăm của tất cả các thiên hà được ghi lại. Họ ước tính rằng khoảng tám mươi phần trăm của các nguồn biến năng lượng này là AGN, những nguồn khác là do siêu tân tinh hoặc hiện tượng không xác định tạo ra.
Huỳnh Dũng (theo Phys)