Chuyện lạ: Cường quốc làm giàu nhờ... phân chim

Peru là một tiểu quốc nằm ở khu vực châu Mỹ La-tinh. Trước kia, nơi đây từng sở hữu mỏ bạc nổi tiếng trong lịch sử, nhưng do khai thác quá độ, nguồn tài nguyên này đã lâm vào tình trạng cạn kiệt. Tuy nhiên, trời không tuyệt đường người. Các cư dân ở Peru đã phát hiện ra một nguồn tài nguyên dồi dào từ biển và đảo hoang ven biển. Lượng cá cực lớn ở biển đã thu hút đông đảo các loài chim về hải đảo sinh sống. Sau nhiều năm, lượng chim đã bao phủ khắp đảo với mật độ 2 triệu con/m². Do đó, lượng phân chim tích lũy lâu năm đã chất cao thành đống, độ dày bao phủ lên đến 45m.

Người Peru từ lâu đã biết khai thác phân chim làm phân bón, nhưng nghề buôn bán phân chim vẫn chưa phát triển do hạn chế về nhận thức của người dân và bất tiện trong giao thông đường biển. Cho tới thế kỷ 19, khi nền cách mạng công nghiệp của các cường quốc Âu Mỹ bùng nổ, nhu cầu về sản lượng nông nghiệp mới đột ngột tăng cao. Các tàu viễn dương nhanh chóng đưa tin về loại phân bón hữu cơ ở Peru, gây nên một cơn sốt khắp châu Âu. Phạm vi tăng trưởng lương thực của châu Âu nhờ vậy đã tăng gấp 3 lần.

Peru đã nắm bắt ngay cơ hội nghìn năm có một này và nhanh chóng trở nên giàu có. Công việc khai thác phân chim vốn không cần bất kỳ kỹ thuật phức tạp nào, chỉ dựa vào đôi tay của người lao động. Giá thành khai thác cũng vô cùng thấp, bởi tiền công của thợ khai thác còn không bằng 5% doanh số bán phân bón. Trong hơn nửa thế kỷ, chỉ nhờ nguồn tài nguyên “trời ban” này, Peru đã trở thành một trong những quốc gia giàu có nhất châu Mỹ La-tinh với tốc độ phát triển không tưởng. Nhiều người dân ở Trung Quốc thậm chí còn vượt biển sang châu Mỹ với mong ước đổi đời nhờ nghề này.

Trong thế kỷ 19, theo một thống kê chưa hoàn chỉnh, Peru đã bán ra 1.300 tấn phân chim. Trong mắt người dân nơi đây, thứ chất thải “bốc mùi” này còn đáng giá hơn vàng, thậm chí họ còn đánh nhau với người phương tây để tranh giành tài nguyên. Tuy nhiên, cũng giống như mỏ bạc, lượng phân bón ở Peru cũng nhanh chóng cạn kiệt. Sự xuất hiện của phân bón hóa học cũng dần báo hiệu ngày tàn cho một đất nước từng một thời huy hoàng. Hiện nay, ở Peru vẫn có một vài nơi khai thác phân chim nhưng không còn náo nhiệt như xưa.