Tranh cãi "nảy lửa" việc bắn hạ khỉ đột để cứu người

Không lâu sau khi những nhân viên một vườn thú ở Cincinnati (Mỹ) bắn hạ con khỉ đột quý hiếm để cứu một cậu bé lạc vào chuồng nuôi nhốt, nhiều câu hỏi đã được đặt ra rằng liệu giết chết con khỉ có phải là lựa chọn duy nhất.

Theo CNN, trong thông cáo công bố hôm Chủ Nhật vừa qua, Sở thú và Vườn thực vật Cincinnati đã bày tỏ sự hối tiếc trước cái chết của Harambe, chú khỉ đột vùng đất thấp phía tây 17 tuổi đã bị giết hôm thứ Bảy sau khi chơi đùa với một em bé 4 tuổi.

“Chúng tôi vô cùng đau đớn khi mất đi Harambe, nhưng mạng sống của một đứa trẻ đã bị đe dọa, và chúng tôi phải đưa ra quyết định nhanh,” giám đốc sở thú Thane Maynard cho biết.

Số lượng khỉ đột vùng đất thấp phía tây hiện đang giảm nhanh: hiện chỉ có chưa đầy 175.000 con khỉ còn sống trong thiên nhiên hoang dã, và 765 con khác đang sinh sống tại các vườn thú trên khắp thế giới.

Giữa cơn bão tranh cãi nổi lên sau sự việc, nhiều người đã chỉ trích mẹ của cậu bé vì đã không để ý trông con, gián tiếp gây ra cái chết của Harambe. Số khác lại cho rằng quyết định hạ sát khỉ đột Harambe của sở thú Cincinnati là quá vội vàng.

Ian Redmond, Chủ tịch Tổ chức Khỉ đột cho biết các nhân viên vườn thú có những lựa chọn khác để xử lý sự việc thay vì một phát đạn kết liễu.

“Khi khỉ đột hay những loài khỉ khác có những thứ chúng không nên có, nhân viên sở thú sẽ thương lượng với chúng bằng cách mang cho chúng thức ăn, những món chúng yêu thích, dứa hay một loại quả nào đó chúng không biết. Tôi không biết những cách này đã được họ thử chưa, hay họ nghĩ rằng tình huống quá nguy hiểm, nhưng dù sao việc bắn phát đạn giết chết con vật cũng là một điều hết sức đáng tiếc.”

Sự cố đã được ghi lại bằng điện thoại của một khách tham quan vườn thú. Theo đó, ban đầu, Harambe có vẻ như đã tìm cách giúp đỡ cậu bé. Con khỉ đột nâng cậu bé dậy và kéo quần lên cho bé. Tuy nhiên, khi đám đông la hét ngày càng to, Harambe đã quăng cậu bé vào góc hào nước trước khi đứng chắn trước mặt cậu. Tiếng kêu của đám đông có lẽ đã làm Harambe bị kích động, và con vật đã nắm lấy chân cậu bé, lôi cậu qua vùng nước và ra khỏi hào về chỗ ở của mình. Vài giây sau, Harambe bị bắn chết.

Đây là lần đầu tiên một sự việc như vậy xảy ra tại khu trưng bày Khỉ đột thế giới của vườn thú Cincinnati từ khi vườn thú mở cửa năm 1978. Tuy nhiên trên thế giới đã có nhiều vụ việc tương tự - với những cái kết vô cùng khác biệt.

Năm 1986, một cậu bé 5 tuổi tên là Levan Merritt đã lạc vào chuồng nuôi nhốt khỉ đột ở Vườn thú Jersey (Anh). Video ghi lại sự việc cho thấy Levan nằm trên mặt đất, đầu chảy máu và bất tỉnh.

Jambo, một con khỉ đột đã tiếp cận cậu bé và kiểm tra tình hình, dùng một tay để xoa lưng cậu. Khi Levan tỉnh dậy và khóc, Jambo bị giật mình và lùi về một hướng khác. Nhân viên vườn thú lập tức tiến vào giải cứu cậu bé.

10 năm sau, một cậu bé 3 tuổi đã bị rơi từ độ cao hơn 6m vào chuồng nuôi khỉ đột ở Vườn thú Brookefield, Chicago. Lần này, một con khỉ đột cái tên là Binti Jua đã bế cậu bé đang bất tỉnh lên trong khi vẫn đang cõng đứa con mới sinh của mình trên lưng và bảo vệ cậu bé khỏi những con khỉ khác. Không những vậy, Binti còn đưa cậu bé thẳng ra cửa chuồng đưa cho nhân viên sở thú.

Mặc dù khỉ đột nổi tiếng là loài vật khó đoán - không phải lúc nào chúng cũng là những sinh vật khổng lồ hiền hòa, tổ chức Những người ủng hộ đối xử có đạo đức với động vật (PETA) cho biết chính các vườn thú mới là gốc rễ của vấn đề.

Trên Twitter, tổ chức bảo vệ quyền lợi của động vật nhận định cái chết của Harambe là bằng chứng mới nhất cho thấy “dù có những điều kiện tốt nhất, môi trường nuôi nhốt vẫn là không thể chấp nhận với khỉ đột và những loài linh trưởng khác”.