Bầu Đức - doanh nhân giàu có, lắm thị phi

CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) là doanh nghiệp khá nổi tiếng trên thị trường chứng khoán, không phải quy mô lớn hay cổ phiếu quốc dân như Tập đoàn Hòa Phát (HPG) của ông Trần Đình Long, Vingroup (VIC) của tỷ phú Phạm Nhật Vượng.

Hoàng Anh Gia Lai được giới đầu tư biết đến rộng rãi nhờ danh tiếng của doanh nhân và cũng là ông chủ câu lạc bộ bóng đá HAGL Đoàn Nguyên Đức (Bầu Đức) - một người đi đầu, đi sớm trong khá nhiều lĩnh vực kinh doanh, từ gỗ, đá, thủy điện, bất động sản, cao su, nuôi bò, nông nghiệp quy mô lớn... và những phát ngôn “bất hủ”.

Ông Đoàn Nguyên Đức thực sự nổi danh và là một đại gia quyền lực trong giới kinh doanh.

Trong khi đó, Hoàng Anh Gia Lai là công ty đa ngành nghề, có trụ sở chính đặt TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai và có cổ phiếu niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) vào năm 2008 với mã HAG.

Ông Đức từng là người giàu nhất thị trường chứng khoán năm 2008-2009 với túi tiền hàng nghìn tỷ đồng, thời điểm ông Phạm Nhật Vượng còn chưa về nước. Sau khi tụt hạng và gặp khó khăn giai đoạn bất động sản trầm lắng 2011-2014, Bầu Đức tuyên bố bỏ mảng bất động sản và chuyển sang trồng cao su.

Khi đó, Bầu Đức cho biết, “bán nhà cũng phải trồng cao su" và tin tưởng từ năm 2014 trở đi, mỗi năm lợi nhuận thu được lên tới 450 triệu USD. HAGL đầu tư một lượng tiền lớn lên tới vài chục nghìn tỷ đồng vào lĩnh vực này và nắm trong tay cả trăm nghìn hecta đất, cả trong nước và ngoài biên giới. Tuy nhiên, giá cao su lao dốc từ 5.000 USD/tấn xuống 1.650 USD/tấn vào năm 2016 khiến HAGL phải gánh một khối nợ khổng lồ.

Là người không theo đại học và thành công lớn, Bầu Đức cho rằng, "không phải có bằng đại học mới làm được việc lớn". Ông tuyển người không quan trọng bằng cấp.

Một quan niệm cũng rất khác người của Bầu Đức là: "Làm việc quần quật không phải vì tiền". Tiền ông không thiếu, “xài thoải mái ba đời cũng không hết. Tôi cũng không có nhu cầu hưởng thụ. Tôi làm việc chỉ vì đam mê và nói thật, vì điều gì nữa tôi cũng không thể định nghĩa”...

Ông Đức cũng từng khiến cộng đồng mạng dậy sóng với phát ngôn “không quen ai chân dài”, không có thời gian và không có sở thích ngắm chân dài, nhưng không biết "sau này già có đổi tính đổi nết hay không”.

Ông chủ HALG cũng thường xuất hiện với phong cách rất “bụi”, không mặc comple “vì vướng víu, bất tiện”, thích “thoải mái, không nặng nề, cầu kỳ bề ngoài”.

Có khoảng thời gian, Bầu Đức sở hữu máy bay riêng, nhưng với ông “xe cộ, máy bay cũng chỉ là phương tiện làm việc mà thôi".

Khoảng đầu năm 2020, Bầu Đức gây bão khi ra mắt thương hiệu cà phê Ông Bầu, với cam kết cà phê sạch, nếu “phát hiện cà phê dỏm, cứ kêu bầu Đức ra chửi".

Trước đó, năm 2015, doanh nhân phố núi cho biết, HAGL sẽ “ngồi ở Gia Lai bán sữa khắp Đông Nam Á" trong bối cảnh doanh nghiệp này đẩy mạnh nuôi bò tại Gia Lai, tận dụng các phụ phẩm nông nghiệp sẵn có như mía, cọ dầu, bắp,... và áp dụng công nghệ cao là những yếu tố khiến giá thành rất cạnh tranh.

Năm 2016, ông Đức cho biết, “năm nay không có bò thì chúng tôi cũng bò luôn”. Tuy nhiên, sau 2 năm bội thu thì đến năm 2018, HAGL chuyển sang cây ăn trái, giảm lượng đàn bò.

Gần đây, sau khi đã bán đi mảng mía đường, bỏ cao su và tập trung vào cây ăn quả (chủ yếu là chuối) và nuôi lợn, Bầu Đức tự tin nói: “Tôi đứng thứ hai thì không ai đứng thứ nhất”. Hiện, mỗi tuần HAGL có khoảng 300 container chuối xuất sang thị trường Trung Quốc. “Lợn sạch ăn chuối” BaPi cũng mở rộng bán sản phẩm ở nhiều nơi trên toàn quốc.

Cùng với những thăng trầm trong lĩnh vực kinh doanh mà Bầu Đức tham gia, HAGL có những khoảng thời gian khó khăn kéo dài, như thập kỷ vừa qua. Tuy nhiên, ông được xem là người đóng góp nhiều và đều đặn cho bóng đá Việt Nam.

Bầu Đức nổi tiếng trong làng bóng đá Việt Nam nhờ đi đầu trong việc đào tạo bóng đá trẻ và mời được HLV Park Hang-seo, qua đó mang đến một tầm cao mới cho bóng đá Việt. Bầu Đức cũng mang cựu danh thủ người Thái Lan Kiatisak, "Zico Thái" dẫn dắt CLB HAGL. Có những thời điểm, rất nhiều cầu thủ HAGL cùng lúc có mặt trong tuyển quốc gia Việt Nam.

Tuy nhiên, cũng trong lĩnh vực này, Bầu Đức có những phát ngôn khiến bóng đá Việt Nam dậy sóng.

Gần đây nhất, ngay đầu năm 2023, Bầu Đức tuyên bố HAGL bỏ giải, không tham dự V-League 2023 sau khi CTCP Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) phán quyết không đồng ý để HAGL bắt tay với nhà tài trợ mới do đụng chạm quyền lợi. Lý do được HAGL đưa ra là khó khăn tài chính khi thiếu nhà tài trợ.

Thông tin này khiến nhiều người bất ngờ bởi ngay trước Tết Nguyên đán, CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HAG) báo lãi nghìn tỷ đồng sau 8 năm vật lộn với khó khăn.

Tuy nhiên, thông tin mới nhất cho thấy: Bầu Đức không bỏ giải. Hiện tại, HAGL vẫn chưa bỏ V-League. Tour xem HAGL trên sân Pleiku vẫn không hủy. Có thể không bỏ giải nhưng Bầu Đức cho biết “sẽ kiện VPF ra tòa”.

Những câu nói của Bầu Đức khiến nhiều người bất ngờ.

Đầu năm 2020, sau khi VPF phát đi thông báo khả năng sẽ có phương án tổ chức V.League 2020 ở các tỉnh miền Bắc vì dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, ông chủ HAGL cho biết quán cà phê, tiệm hớt tóc còn đóng cửa thì V.League nên nghỉ. Ông cũng cấm HAGL không tham gia bất cứ hoạt động thể thao nào giai đoạn đó, không tham gia họp kể cả trực tiếp hay trực tuyến của VFF hay VPF.

Phát ngôn cho rằng TP.HCM không thể nào vô địch được V.League vì “một đội, làm sao đối đầu với 5 đội bóng”... cũng gây bão dư luận một thời gian.

Bên cạnh đó, ông Đức cũng khiến bóng đá Việt "dậy sóng" vì những công kích nhằm vào lãnh đạo VPF những năm trước.

Trên thực tế, Bầu Đức là doanh nhân có những bước đi táo bạo trong kinh doanh, đi đầu trong nhiều mảng và cũng góp công sức rất nhiều cho bóng đá Việt Nam. Tuy nhiên, những phát ngôn của ông cũng gây bão dư luận và khiến không ít lãnh đạo, doanh nhân, các ông bầu khác, thậm chí cả cổ đông và người hâm mộ bóng đá, không hài lòng.

Ông từng bị gọi là "Đức nổ" đúng như lời doanh nhân này tuyên bố nếu không vô địch SEA Games 2017.

Dù vậy, ông chủ HAGL là người có những bước đi táo bạo trong cả kinh doanh và bóng đá. Năm 2011, khi bầu Kiên “phất cờ” với phát ngôn gây sốc nhắm vào VFF sau đó lập ra VPF, Bầu Đức cũng là người tham gia HĐQT VPF khóa 1. Đóng góp của Bầu Đức được nhiều người hâm mộ ghi nhận dù cá tính của ông bầu này rất mạnh, đôi khi lời nói của ông được đem ra mổ xẻ và gây ra sự chia rẽ nhất định.