Tổ chức niêm yết: Năng lực tín dụng thấp
Dựa vào BCTC quý 3 của nhóm 20 nhà phát hành niêm yết có số dư nợ trái phiếu lớn nhất, hệ số Tổng vay nợ/VCSH bình quân ở mức tương đối thấp là 1 lần, song hệ số Nợ vay/EBITDA bình quân lại ở mức khá cao 6,99 lần.
FiinRatings muốn lưu ý rằng hệ số nợ vay thực tế của nhóm có thể cao hơn nếu bóc tách và điều chỉnh để tính thêm các khoản phải trả có tính chất trả lãi vay ví dụ các khoản hợp đồng hợp tác kinh doanh với đối tác hoặc khách hàng.
 |
| FiinGroup thống kê. |
Tổng giá trị EBITDA của 20 doanh nghiệp này đang chỉ đáp ứng 63,15% số nợ vay đáo hạn trong 12 tháng tới (bao gồm cả vay ngân hàng lẫn vay trái phiếu doanh nghiệp).
Một số nhà phát hành niêm yết sử dụng đòn bẩy không quá cao nhưng dòng tiền và năng lực tín dụng có dấu hiệu suy yếu, vài doanh nghiệp còn có khả năng đối mặt với rủi ro thanh khoản trong ngắn hạn nếu không duy trì được mức độ lợi nhuận hoặc các kênh huy động vốn mới vẫn khó khăn như hiện nay.
Kết quả đánh giá cũng cho thấy năng lực tín dụng dù gặp nhiều hạn chế trong điều kiện thị trường thách thức, song tỷ lệ chi trả lãi vay (“ICR”) bình quân của nhóm vẫn đạt 3,74 lần. Điều này đồng nghĩa vẫn có các doanh nghiệp sở hữu khả năng chống chịu tương đối tốt trong ngắn hạn và có thể khôi phục nếu vượt qua giai đoạn tới nếu như các kênh huy động vốn được khai thông.
FiinRatings cũng ghi nhận sự phân hóa lớn về chất lượng tín dụng giữa các doanh nghiệp trong nhóm. Dù thuộc nhóm phát hành trái phiếu doanh nghiệp lớn nhất thị trường, một số nhà phát hành vẫn có hồ sơ kinh doanh và hồ sơ tài chính tốt để có thể thanh toán và thực hiện các nghĩa vụ nợ.
Ngoài ra, các nhà phát hành niêm yết thường xuyên thực hiện công bố thông tin định kỳ, giúp nhà đầu tư có thể theo dõi và tăng cường trao đổi trong giai đoạn khó khăn, từ đó cùng nhau tìm giải pháp tháo gỡ.
Tổ chức chưa niêm yết: Thông tin còn rất hạn chế cho nhà đầu tư
Top 20 tổ chức phát hành là doanh nghiệp chưa niêm yết hiện đang có số dư lưu hành chiếm 25,76% tổng giá trị TPDN phi ngân hàng, tức chiếm 17,39% giá trị đang lưu hành trên toàn thị trường. Trong đó bao gồm 12/20 doanh nghiệp thuộc lĩnh vực Bất động sản.
Dựa trên các phương tiện thông tin đại chúng về 20 doanh nghiệp này, FiinRatings nhận thấy thị trường vẫn tồn tại nhiều điểm mù về thông tin có khả năng gây bất lợi đến các trái chủ nắm giữ các trái phiếu trên. Hầu hết các nhà phát hành không kê khai hoặc cập nhật các thông tin, tình hình tài chính cơ bản trên thị trường.
 |
| Nguồn: FiinGroup |
Vấn đề trên đã được nêu trong báo cáo năm 2021, 83,14% giá trị trái phiếu doanh nghiệp của ngành bất động sản dân cư thuộc về các doanh nghiệp chưa niêm yết, phần đông là các công ty dự án hoặc mới thành lập khó tiếp cận được tín dụng ngân hàng. Đây cũng là đối tượng thường xuyên khuyết thông tin trên thị trường.
Do đó, trái chủ mua trung gian từ công ty chứng khoán (chiếm 22,49% cơ cấu nhà đầu tư) hầu như không thể tự đánh giá sức khỏe tín dụng và theo dõi được năng lực trả nợ của doanh nghiệp.
 |
| Nguồn: FiinGroup |
FiinRatings cho rằng giải pháp khả thi để giảm thiểu rủi ro trái phiếu doanh nghiệp là khuyến khích các nhà phát hành cung cấp bản cáo bạch (“OC”) đầy đủ cho các trái chủ, đồng thời các cơ quan quản lý cần làm việc với các chủ thể này nhằm ban hành các hướng dẫn cụ thể về xử lý vấn đề thanh toán trễ và thu xếp nợ trái phiếu doanh nghiệp.
Anh Nhi