Khám phá cây hải châu bonsai có dáng thế độc đáo

Cây hải Châu có dáng thế độc lạ.

Cây cảnh hải châu thường sinh trưởng ở những vách núi tại các tỉnh miền Trung như Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa… Dòng cây này rất đặc biệt, thân gỗ rất chắc, xù xì nhưng đến mùa hoa nở lại có một vẻ đẹp rất độc lạ. Hoa trắng muốt như những bông tuyết, trái đỏ như những viên ruby nên những người chơi cây cảnh thường gọi dòng cây này với cái tên mỹ miều "hòn ngọc Viễn Đông".

Để tạo tác được những cây có thế dáng độc dáo, những người nghệ nhân mất nhiều năm trời chăm sóc.

Được biết, dòng cây hải châu này mới được người yêu cây cảnh chú ý đến khoảng hơn 20 trước. Hiện tại, bonsai hải châu rất được ưa chuộng, chúng có giá cao bởi vẻ đẹp thiên nhiên ban tặng cũng như công sức tạo tác của những nghệ nhân cây cảnh gửi gắm vào.

Thân cây chùn rụt, sâu mọt, thậm chí trên thân có rất nhiều độ mục ruỗng.

Chia sẻ với báo Dân Trí, ông Vương Xuân Nguyên, Chánh văn phòng hội SVC Hà Nội cho biết, "Tôi đi rất nhiều nhiều nhà vườn khắp đất, gặp rất nhiều các nghệ nhân chơi dòng cây hải châu nhưng hiện tại tác phẩm hải châu của ông Nguyễn Gia Thọ (Hà Nội) là lớn nhất, độc đáo nhất. Cây hội tụ đủ các yếu tố của một cây bonsai đương đại, gồm: Phô thân - khoe lá - lộ căn - cổ linh - tinh tú - kĩ dăm - mịn tàn".

Cây cảnh "hòn ngọc Viễn Đông" là một tác phẩm quý, rất khó tìm được cây thứ hai.

Nhìn từ xa cây hải châu cao khoảng 2m, đường kính gốc lên đến 20cm có dáng trực quân tử nhưng lại có độ mềm mại từ những tay cành. Theo nhiều người chiêm ngưỡng cây nhận định, toàn bộ từ bệ rễ đến ngọn hầu như không có sự tác động của con người. Cây gần như nguyên bản, chỉ có hai điểm tác động của con người đó là cổ ngọn và một cành phóng thẳng lên. Điều này chứng tỏ cây có thế dáng đẹp tự nhiên và ít có tác động từ bàn tay con người.

Mặc dù chủ nhân của tác phẩm "hòn ngọc Viễn Đông" không đưa ra giá để bán vì sở hữu một tác phẩm quý là mong ước cả một đời đối với người chơi cây. Ông coi cây như "báu vật" trong nhà. Tuy nhiên, ông Nguyên chia sẻ, một tác phẩm quý, độc đáo như thế này có giá không dưới 1 tỷ đồng.

Để sở hữu được cây hải châu bonsai có "1 0 2" và được giới chơi cây cảnh cho là cây hải châu lớn nhất Việt Nam, ông Nguyễn Gia Thọ ở Hà Nội đã mất nhiều thời gian, tiền bạc thuyết phục người chủ cũ cũng là một nghệ nhân có tiếng chơi cây cảnh ở Bình Định chuyển nhượng. Đây là một trong những cây hải châu đời đầu mà các nghệ nhân khai thác trong tự nhiên về làm cây bonsai nên mới có trị cao.

Dòng hải châu thường sống ở các vách núi nên chúng sinh trưởng rất chậm, phải trải qua hàng trăm năm cây hải châu mới có thân lớn như vậy. Dáng cây như một bức "phong tranh" - nhìn như một bức tranh thiên nhiên kỳ thú.

Thân cây chùn rụt, sâu mọt, thậm chí trên thân có rất nhiều độ mục ruỗng.

Nếu ngắm nhìn kỹ sẽ thấy cây hầu như nguyên bản, chỉ có hai điểm được nghệ nhân tác động là cổ ngọn và một cành phóng nhỏ thẳng lên. Bằng con mắt của những người yêu cái đẹp, người nghệ nhân đã tận dụng vào sự vặn xoắn của cổ ngọn cây để treo một cành xuống mang dấu ấn của thời gian.

Dòng cây hải châu thường có những loại như lá lớn, lá trung, lá nhỏ và có loài cây hải châu có gai hoặc không có gai. Cây hải châu thường khó đậu trái ở những nơi có khí hậu lạnh, cây chỉ cho trái nhiều khi khí hậu thời tiết luôn luôn cao.

Ở nơi có khí hậu khô cằn thì lá của cây hải châu thường rất nhỏ, thân cây và gốc có những hình dạng sần sùi, cằn cổi và có dáng dấp cổ thụ nên được khai thác và tạo dáng thành những tác phẩm bonsai đẹp.