Ông Lý Xuân Hải có 'vực' được Hoàng Anh Gia Lai?

Sự xuất hiện của ông Lý Xuân Hải với cương vị Trưởng ban chiến lược tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai được ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức), Chủ tịch HĐQT Hoàng Anh Gia Lai gọi đó là 'cái bắt tay lịch sử', là 'kết quả hạnh phúc', kỳ vọng đem đến nguồn năng lượng lạc quan cho tập đoàn này.

Ông Lý Xuân Hải sinh năm 1965 tại Hà Nội, thuộc thế hệ "những người trở về từ Đông Âu". Ông Hải là Thạc sĩ Kinh tế Đại học Paris Dauphine (Pháp) và Tiến sĩ Toán - Lý thuộc Đại học Tổng hợp Quốc gia Belarus (Belarus).

Ông Hải gia nhập Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) năm 1996 trên cương vị Phó giám đốc chi nhánh Hải Phòng. Ông được bổ nhiệm Tổng giám đốc từ năm 2005 và trúng cử thành viên HĐQT ACB từ 2008 đến 2012.

Thời điểm là Tổng giám đốc ACB, ông được đánh giá là một trong những lãnh đạo thành công và nổi tiếng nhất trong giới ngân hàng khi đưa ACB vươn lên trở thành ngân hàng duy nhất tiệm cận với nhóm ngân hàng quốc doanh. Ông Hải từng được bầu là "Lãnh đạo Ngân hàng xuất sắc nhất Việt Nam" 2007 và 2010.

Tuy nhiên, sai lầm trong công tác quản lý đã đưa ông Hải từ đỉnh cao của danh vọng, tiền bạc trở thành người vi phạm pháp luật, vướng vòng lao lý trong đại án Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên) tại Ngân hàng ACB. Ông Hải đã bị tuyên án 8 năm tù và đã mãn hạn tù vào tháng 3/2017 sau tổng thời gian hơn 4 năm bị tạm giam. Ông Hải cũng bị cấm làm trong lĩnh vực ngân hàng 5 năm kể từ thời điểm mãn hạn.

Sau khi được trả tự do, ông Hải bất ngờ đảm nhận vị trí Chủ tịch HĐQT của Bảo Lộc Silk đồng thời là cổ đông lớn của doanh nghiệp này với tỷ lệ sở hữu 27%.

Theo thông tin từ Công ty Cổ phần Tơ lụa Bảo Lộc – BaoLoc Silk Group (BSG), ông Lý Xuân Hải là lãnh đạo cao nhất tại công ty với vai trò Chủ tịch HĐQT từ tháng 6/2017, một tháng sau đó, Bảo Lộc Silk đã tăng vốn điều lệ lên hơn gấp đôi đạt 9,95 tỷ đồng.

Lụa được xem là một lĩnh vực hoàn toàn mới với vị cựu lãnh đạo ngân hàng này. Ông Lý Xuân Hải đã đầu tư vào Bảo Lộc Silk từ trước đó nhưng phải tới tháng 6 vừa qua mới chính thức tham gia vào hoạt động quản trị doanh nghiệp. Theo số liệu gần nhất, ông Hải góp vốn vào công ty từ ngày 25/6/2017 khi vốn điều lệ của Bảo Lộc Silk ở mức 3,32 tỷ đồng.

Bảo Lộc Silk được thành lập từ năm 1994 tại Lâm Đồng, tiền thân là Công ty Dệt may lụa tơ tằm 2/9 (Sesigatex), hoạt động chính trong lĩnh vực gia công tơ lụa cho các thị trường. Cơ cấu cổ đông ban đầu tại Bảo Lộc Silk bao gồm Công ty Cổ phần Tơ tằm Á Châu nắm giữ 46,42% vốn; Công ty Dây tằm tơ Việt Nam sở hữu 8,18% vốn. Hai cá nhân là ông Trần Đức Phú nắm giữ 25,58% và bà Bùi Kim Dung sở hữu 19,62% vốn còn lại.

Hoạt động chính của Bảo Lộc Silk là gia công các sản phẩm lụa cho thị trường Nhật Bản, công ty cũng đang lên kế hoạch mở chi nhánh đầu tiên tại TP.HCM. Đây được cho là bước đi của Bảo Lộc Silk trong việc mở rộng thị trường tiêu thụ ở nội địa thời điểm hiện nay sau một thời gian dài tập trung vào xuất khẩu.

Mới đây, Hội đồng quản trị (HĐQT) Hoàng Anh Gia Lai đã thống nhất phê duyệt việc thành lập Ban chiến lược trực thuộc HĐQT. Đồng thời, bổ nhiệm ông Lý Xuân Hải làm Trưởng ban chiến lược tập đoàn. Ban chiến lược này sẽ có chức năng tham mưu cho HĐQT trong việc hoạch định, triển khai thực hiện, đánh giá kết quả thực hiện chiến lược kinh doanh, đầu tư và tài chính của tập đoàn.

Việc "chiêu mộ" ông Hải vào làm cán bộ chủ chốt, theo đánh giá của Bầu Đức là vị trí vô cùng quan trọng của doanh nghiệp. Đồng thời kì vọng sự hỗ trợ của cựu CEO ACB đem đến nguồn năng lượng lạc quan rất lớn cho Hoàng Anh Gia Lai ở thời điểm hiện tại.

Sự xuất hiện của ông Lý Xuân Hải trong bối cảnh Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai - HAGL (mã chứng khoán HAG) đang gặp khó khăn về tài chính trong 2 năm trở lại đây. Đặc biệt là áp lực trả lãi vay và trả nợ đến hạn khiến bộ đôi cổ phiếu HAG và HNG bị giảm giá mạnh về dưới mệnh giá.

Vào tháng 11 vừa qua, bầu Đức (ông Đoàn Nguyên Đức) - Chủ tịch HĐQT HAGL cũng đã phải bán 23 triệu cổ phiếu HAG để làm tài sản đảm bảo hỗ trợ công ty tái cơ cấu các khoản vay. Và mới đây, chính HAG cũng đăng ký bán ra 8,5 triệu cổ phiếu HNG của Công ty Cổ phần Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai - HAGL Agrico nhằm mục đích dùng làm tài sản đảm bảo cho việc tái cơ cấu các khoản vay của HAGL.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2017 của HAGL, công ty đang có khoản nợ vay trên 23.000 tỷ đồng. Tuy đã giảm mạnh 4.300 tỷ đồng so với đầu năm, HAGL vẫn đang phải đối mặt với hơn 20.300 tỷ đồng nợ dài hạn và hàng nghìn tỷ nợ ngắn hạn.

Trong khi đó, kế hoạch chuyển hướng kinh doanh sang trồng trái cây mới bước đầu có kết quả tích cực khi trái cây trở thành nguồn doanh thu chủ đạo của tập đoàn với 17.000 ha cây ăn quả và gia vị; đầu tư hệ thống 83 kho lạnh bảo quản sau thu hoạch, với diện tích 13.500 m2 tại Việt Nam, Lào, Campuchia và Trung Quốc; cũng như hoàn tất ký hợp đồng phân phối chuối, thanh long và ớt với các đối tác lớn. Tuy nhiên, lũy kế 9 tháng đầu năm, HAGL Agrico đạt 2.678 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 900 tỷ so với cùng kỳ, chủ yếu do doanh thu từ bò giảm mạnh từ 2.632 tỷ xuống 659 tỷ đồng, chiếm hơn 65% tổng doanh thu hợp nhất của tập đoàn HAGL.

Trong khi đó, riêng doanh thu từ trái cây mang về cho HAGL Agrico hơn 1.259 tỷ đồng. Tuy nhiên, so với kế hoạch đặt ra (2.600 tỷ đồng) cho cả 3 loại trái cây là chuối, thanh long và chanh dây thì HAGL Agrico mới hoàn thành 49% kế hoạch.

Ngoài ra, sau khi biên lợi nhuận từ hoạt động trồng cây ăn trái đạt mức cao 60% vào quý II thì đến quý III đã giảm mạnh xuống còn 40%. Nhưng nếu so với các hoạt động kinh doanh khác đây vẫn là mức biên lợi nhuận rất cao so với các doanh nghiệp hoạt động cùng lĩnh vực khác.