Sáp nhập Uber với Grab có dấu hiệu vi phạm Luật Cạnh tranh?

Ngày 26/3, Grab Việt Nam chính thức phát đi thông báo cho biết hoàn tất thương vụ thâu tóm Uber tại khu vực Đông Nam Á. Theo thông báo này, Grab đã mua toàn bộ hoạt động kết nối di chuyển, giao nhận thức ăn của Uber tại thị trường Đông Nam Á, đồng thời tích hợp các hoạt động này vào nền tảng di chuyển và công nghệ tài chính của Grab.

Uber vẫn giữ 27,5% cổ phần tại Grab, đồng thời CEO của Uber sẽ tham gia vào ban lãnh đạo của Grab.

Ngày 27/3, Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công Thương đã có văn bản yêu cầu Grab cung cấp thông tin để làm rõ. Theo văn bản này, trên nguyên tắc để hoàn thành thương vụ ở thị trường Đông Nam Á, Grab và Uber phải xin phép cơ quan cạnh tranh của các nước tại Đông Nam Á có quy định này.

Văn bản cũng nêu rõ để có căn cứ xem xét, đánh giá việc mua lại theo quy định của pháp luật cạnh tranh, Cục Quản lý cạnh tranh yêu cầu doanh nghiệp cung cấp thông tin, tài liệu có liên quan đến vụ mua lại nêu trên, hợp đồng Grab mua Uber tại Đông Nam Á. Thời hạn cuối cùng để cung cấp thông tin là trước ngày 3/4.

Việc sáp nhập Uber vào Grab tại Đông Nam Á, các chuyên gia cho rằng nếu xét ở góc độ pháp lý về mua bán - cạnh tranh, thương vụ này có dấu hiệu vi phạm Luật Cạnh tranh. Nếu Cục Quản lý cạnh tranh thấy không ảnh hưởng đến cạnh tranh hoặc ảnh hưởng không đáng kể, hoặc ảnh hưởng đáng kể nhưng rơi vào một số trường hợp miễn trừ, thì thương vụ mới được phép tiến hành.

Từ khi xuất hiện ở Việt Nam đến nay, Uber đã đầu tư khoảng 10,7 tỷ USD để phát triển thị trường. Hãng cũng lao vào cuộc cạnh tranh khốc liệt với Grab về giá cước, đẩy mô hình taxi truyền thống đến bờ vực sống còn.

Thương vụ Uber bất ngờ sáp nhập vào Grab được cho là sẽ giảm đi tính cạnh tranh bằng việc bạo chi ngân sách, thay vào đó là hướng tới muc lợi nhuận.

Đáng chú ý từ khi gia nhập thị trường Việt Nam, cả Uber và Grab liên tục báo lỗ. Grab hoạt động kinh doanh ở Việt Nam từ tháng 2/2014, có vốn pháp định 20 tỷ đồng nhưng đến cuối năm 2017 lỗ lũy kế 938,2 tỷ đồng.

Đại diện Uber Việt Nam cũng khẳng định hãng đang rơi vào tình trạng không sinh lời, dù tổng doanh thu từ năm 2014 đến giữa năm 2017 khoảng 2.706 tỷ đồng.

Điều 22 của Luật Cạnh tranh quy định trong thời hạn 45 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ đầy đủ, cơ quan quản lý cạnh tranh có trách nhiệm trả lời bằng văn bản cho doanh nghiệp nộp hồ sơ, về việc có thuộc trường hợp bị cấm hay không, lý do cấm.

Trong trường hợp giao dịch mua bán, sáp nhập vi phạm Luật Cạnh tranh, hậu quả pháp lý khá nghiêm trọng, mức tiền phạt tối đa lên tới 10% tổng doanh thu của doanh nghiệp vi phạm trong năm tài chính trước năm thực hiện hành vi tập trung kinh tế vi phạm.

Trong một số trường hợp, bên cạnh việc phạt tiền, cơ quan quản lý cạnh tranh vẫn có thể áp dụng các biện pháp phạt bổ sung hoặc khắc phục hậu quả khác, như thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đã cấp cho doanh nghiệp, hoặc buộc chia, tách doanh nghiệp đã sáp nhập, hợp nhất; buộc bán lại phần doanh nghiệp đã mua...