Sá sùng là một loài hải sản với nhiều tên gọi khác nhau tuỳ theo mỗi vùng miền như giun sao, ruột cát, giun biển, sâu đất, địa sâm…và cả nhân sâm biển.
Sá sùng thuộc ngành giun, thường sống ở những vùng biển bùn cát dọc theo bãi biển. Chúng thường xuất hiện khi thuỷ triều lên, cho tới khi thuỷ triều xuống thì lại ấn nấp trong các khe cát dưới đáy biển có độ sâu từ 10-30m. Sá sùng là một loài vô cùng nhạy cảm với môi trường, chúng không thể sống được ở bất cứ môi trường nào đã bị ô nhiễm.
Sá sùng sống trông giống một đoạn ruột hình ống, có chiều dài từ 10-20cm bề rộng như ngón tay, trơn trụi và không có lông. Trên thân loài sinh vật này có các đường dọc bó lại với nhau hình thành một mạng lưới hình vuông.
 |
| Sá sùng thuộc ngành giun, thường sống ở những vùng biển bùn cát dọc theo bãi biển. |
Theo ngư dân địa phương, mỗi năm vào khoảng tháng 11 cho đến tháng 1 năm sau, sá sùng sẽ nổi lên vùng nước nông để giao phối vào đêm trăng tròn, vào thời điểm này, sá sùng sẽ có chất lượng thịt tốt nhất.
Ở Trung Quốc, Sá sùng phân bố đều ở các vùng ven biển phía bắc và phía nam như các tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây, Hải Nam…
Ở Việt Nam, Sá sùng sinh sống và phát triển nhiều nhất ở vùng biển Vân Đồn, Móng Cái (Quảng Ninh), Hải Phòng, Cam Ranh (Khánh Hòa), Cần Giờ (TP HCM)
Những năm gần đây, do có mùi vị độc đáo nên sá sùng ngày càng được nhiều người ưa chuộng. Ngoài ra, do môi trường ngày càng bị ô nhiễm nghiêm trọng, nên sản lượng sá sùng ngày càng giảm sút.
Ngày nay sá sùng sống trên thị trường Trung Quốc có giá vào khoảng 26-34 NDT/kg (90.000-120.000 đồng), loại sá sùng khô có giá 250 NDT/nửa kg (khoảng 860.000 đồng). Trong khi đó, ở Việt Nam, một kg sá sùng tươi giao ngay tại bãi biển có giá 250.000-300.000 đồng/kg. Còn đem về sấy khô thì giá bán cao gấp 10 lần, dao động trong khoảng 3,5-4 triệu đồng/kg, thậm chí có thời điểm khan nguồn, giá bán ra thậm chí lên đến gần 5 triệu đồng.
 |
| Sá sùng khô ở Trung Quốc có giá khoảng 860.000 đồng/nửa kg. |
Sá sùng ít được biết đến hơn bào ngư, hải sâm…nhưng giá trị dinh dưỡng, hương vị và giá trị y tế của nó không hề kém so với những loài hải sản quý hiếm khác, bởi thế nên sá sùng còn được mệnh danh là “thảo trùng đại dương”.
Sá sùng giàu protein và có 17 loại axit amin thiết yếu cho cơ thể con người, chứa 12 nguyên tố vi lượng như canxi, phốt pho, sắt, kẽm, magie…có tác dụng chống oxy hoá, kháng khuẩn, chống lão hoá… Ngoài ra, sá sùng còn được đồn thổi là có tác dụng tuyệt vời trong chuyện phòng the.
Mặc dù không nổi tiếng bằng hải sâm, nhưng hương vị của sá sùng lại tuyệt vời hơn nhiều so với hải sâm. Sá sùng được biết đến là một loại “gia vị tự nhiên”, chỉ cần thả một con sá sùng là các bà nội trợ đã có ngay một nồi canh ngọt thanh đậm đà mà không một gia vị nào sánh được. Cũng bởi thế nên nhiều gia đình giàu có đã cất công săn bằng được loại sinh vật quý hiếm này để trữ trong nhà bếp.
Sá sùng tươi có thể chế biến bằng cách chiên, nấu hoặc hầm…Một đĩa sá sùng chiên giòn sẽ là mồi nhắm vô cùng ngon bổ cho các quý ông. Ngoài ra sá sùng còn có thể nấu chung với hàu làm món súp khai vị cực kỳ thơm ngon.
Theo Phượng Nguyễn /Dân Việt