Trung Quốc quyết định đột ngột, vạn nông dân Việt khóc ròng

Cách đây nửa tháng, thanh long ở Tiền Giang được thu mua với giá 15.000-20.000 đồng/kg, thậm chí ở Bình Thuận, giá thanh long còn tăng lên 23.000 đồng/kg do Trung Quốc “ăn hàng” mạnh. Nhưng những ngày gần đây, nông dân huyện Chợ Gạo (Tiền Giang) - nơi trồng gần 6.000 ha thanh long - đang khóc ròng vì thương lái không đến thua mua thanh long.

Theo đó, thay vì được thu mua thanh long ruột đỏ với giá 20.000 đồng/kg như trước, thì nay giá giảm xuống còn 4.000-5.000 đồng/kg. Riêng với thanh long ruột trắng, thương lái còn bặt vô âm tín, gọi điện liên tục cũng không đến thu mua.

Nhìn vườn thanh long chín đỏ của mình, anh Vui ở huyện Chợ Gạo buồn rầu nói: “Thương lái nói hiện tại phía Trung Quốc không nhập thanh long nữa nên họ không mua. Thanh long chín đỏ mà nhà vườn chỉ biết treo trên cây đến nứt vỏ, chứ bán không ai mua”.

Tương tự, ông Dũng, một hộ trồng thanh long khác ở huyện Chợ Gạo cũng than thở, ông đang đau đầu vì diện tích 0,5ha thanh long ruột đỏ của nhà mình đã đến kỳ thu hoạch, song thương lái chỉ thu mua loại 1 (loại 3 trái/kg, vỏ chín nhưng tai trên trái vẫn phải xanh).

“Cách đây mấy tháng, cây ra trái, thương lái đặt cọc bao toàn bộ. Giờ họ chỉ mua thanh long loại 1, còn loại khác họ không mua”, ông Dũng nói.

Nhiều nhà vườn khác cũng thừa nhận, thương lái chỉ thu mua loại đạt chuẩn như cân nặng mỗi trái phải khoảng 350 gram trở lên, tai xanh, vỏ đỏ tự nhiên, không bị nứt và bệnh nấm trắng. Số còn lại sẽ bị dạt (tức không mua).

“Tôi đã gọi cho nhiều thương lái quen nhưng mấy ngày rồi mà chưa chịu vào vườn. Thanh long chín treo nhiều ngày là nứt hết”. Chị Kiều, nhà vườn trồng thanh long tại huyện Chợ Gạo nói và cho biết, để giải quyết bớt lượng thanh long đang treo đỏ vườn, nhiều người chọn cách mang ra ven đường bán cho khách.

“Tôi cũng phải đem ra đường bán như thế này, giá cao hơn từ 1.000-2.000 đồng/kg, mong thu hồi lại được ít vốn”, chị chia sẻ.

Tương tự, tại Bình Thuận - thủ phủ trồng thanh long của cả nước, nông dân cũng đứng ngồi không yên khi thanh long rớt giá chỉ còn 2.000 đồng/kg, việc thu mua diễn ra rất chậm.

Theo ông Lê Tùng ở xã Hàm Cường (Hàm Thuận Nam, Bình Thuận), gia đình có gần 2.000 trụ thanh long, lứa này thu hoạch khoảng 3 tấn. Thế nhưng đến nay chỉ mới bán được 2 tấn với giá 1.500 đồng/kg, còn 1 tấn đang treo trên cành, chưa có người mua.

Một số chủ vựa thu mua thanh long ở huyện Hàm Thuận Bắc (Bình Thuận) cũng thừa nhận họ đang thua mua thanh long với giá dao động từ 2.000-3.000 đồng/kg tùy loại.

Giá giảm, thanh long chín đỏ vườn không bán được do thương lái bẻ kèo nên một số nhà vườn tại Long An đang trong tình trạng thua lỗ nặng.

Trao đổi với PV. VietNamNet, ông Châu Văn Đức, Trưởng Trạm Khuyến nông huyện Chợ Gạo cho biết, năm nay, thanh long chính vụ gặp thời tiết thuận lợi, nhà vườn trúng mùa nhưng thu hoạch cùng thời điểm dẫn đến "dội" hàng.

Tuy nhiên theo ông Đức nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thanh long rớt giá thê thảm là do thị trường Trung Quốc không “ăn hàng”.

“Thanh long chủ yếu xuất sang Trung Quốc, bên đó ngưng mua thì nhà vườn mình lao đao”. Ông nhận định, thương lái Trung Quốc ngừng mua thanh long để ép giá. Hiện giá thanh long tại các nhà vườn giảm gần bằng giá năm 2016. Cụ thể, thanh long ruột đỏ chỉ còn từ 3.000-5.000 đồng/kg, còn thanh long ruột trắng nếu xấu thì không bán được.

Trong khi đó, lãnh đạo Sở NN-PTNT Bình Thuận cho hay, diện tích trong thanh long toàn tỉnh hiện lên tới 27.000 ha, sản lượng bình quân khoảng 500-600 nghìn tấn. Từ đầu năm đến tháng 9 vừa qua, giá thanh long rất ổn định, thời điểm cao nhất giá thanh long thu mua tại vườn lên tới trên 20.000 đồng/kg.

Tuy nhiên, gần đây, thời tiết thuận lợi, nông dân đồng loạt không lặt bông dẫn đến sản lượng lớn khiến nguồn cung dư thừa, giá giảm. Trong khi đó, đầu ra thanh long phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc chiếm đến 70-80%.

Theo một số đầu mối thua mua, giá thanh long sẽ tiếp tục giảm trong vài ngày tới. Khi nào Trung Quốc tiêu thụ hết lượng thanh long đã mua trước đó và quay lại thu mua tiếp, khi ấy giá mới ổn định trở lại.

Trước tình trạng trên, Sở NN-PTNT Bình Thuận khuyến cáo các hộ dân nên chăm sóc thanh long, để khi vụ chong đèn tới sẽ bù vào lứa thanh long hiện tại bị thua lỗ.