Vì sao Quốc Cường Gia Lai không đồng ý trả hơn 2.800 tỷ đồng?

Trong vụ án Trương Mỹ Lan và đồng phạm gây thiệt hại cho Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) hơn 677.000 tỷ đồng, TAND TPHCM xét xử sơ thẩm đã tuyên Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai (người liên quan) phải hoàn trả hơn 2.882 tỷ đồng nhận từ bị cáo Trương Mỹ Lan.

Đồng thời, tòa tuyên tiếp tục kê biên 475 Bất động sản liên quan đến Công ty Quốc Cường Gia Lai để đảm bảo nghĩa vụ của công ty. Khi Công ty Quốc Cường Gia Lai hoàn trả đủ gần 2.883 tỉ đồng cho bà Lan thì sẽ nhận lại toàn bộ bất động sản và giấy tờ liên quan.

Liên quan đến phán quyết trên, Công ty Quốc Cường Gia Lai do bà Nguyễn Thị Như Loan làm Chủ tịch HĐQT đã có đơn kháng cáo một phần bản án sơ thẩm của TAND TP HCM.

Doanh nghiệp này cho rằng, phán quyết của tòa chưa đúng và chưa khách quan, bởi đây là số tiền Công ty Cổ phần Đầu Tư Sunny Island (thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) thanh toán cho Quốc Cường Gia Lai theo hợp đồng hứa mua hứa bán Dự án Khu dân cư Bắc Phước Kiển.

Theo Quốc Cường Gia Lai, mình là "bên ngay tình", không biết nguồn gốc số tiền trên liên quan đến bà Trương Mỹ Lan; phán quyết của tòa "gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của Quốc Cường Gia Lai".

Theo đó, giữa Công ty Quốc Cường Gia Lai và Công ty Sunny Island có tranh chấp và được Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) giải quyết, Quốc Cường Gia Lai được công nhận là bên tuyên bố chấm dứt hợp đồng hoàn toàn hợp pháp do lỗi vi phạm nghĩa vụ thanh toán của Công ty Sunny Island.

Khoảng tháng 10/2015, Công ty Quốc Cường Gia Lai được UBND TP HCM chấp thuận làm chủ đầu tư Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu dân cư Bắc Phước Kiển, xã Phước Kiển (huyện Nhà Bè) với diện tích hơn 90 ha. Năm 2017, Quốc Cường Gia Lai thỏa thuận chuyển nhượng dự án này cho Sunny Island bằng hợp đồng hứa mua hứa bán.

Tuy nhiên, Sunny Island sau đó gửi đơn tố cáo Quốc Cường Gia Lai đến Công an TP HCM, cho rằng đối tác có hành vi gian dối trong việc đưa ra thông tin đã bồi thường, giải phóng mặt bằng hơn 84 ha (92%). Trong hợp đồng hai bên cũng ghi nhận Quốc Cường Gia Lai đã bồi thường, đền bù giải phóng mặt bằng được 92% diện tích dự án, nhưng căn cứ vào các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì Quốc Cường Gia Lai mới đền bù được hơn 64 ha.

Quốc Cường Gia Lai còn thông tin về việc đầu tư phát triển một khu dân cư, thương mại trong dự án, trong khi công ty này chỉ được UBND TP HCM chấp thuận cho phần xây dựng hạ tầng kỹ thuật khiến Sunny Island tin tưởng ký hợp đồng và đã thanh toán 2.882 tỷ đồng, nhưng dự án không thực hiện được.

Sau khi xác minh, Công an TP HCM xác định vụ việc không có dấu hiệu hình sự. Về việc Sunny Island nói Quốc Cường Gia Lai gian dối thông tin về diện tích đất đã bồi thường của dự án, cơ quan điều tra cho rằng, sau khi ký hợp đồng, từ tháng 4 đến tháng 10/2017, Sunny Island đã nhiều lần thanh toán cho Công ty Quốc Cường Gia Lai 2.882,8 tỷ đồng trên tổng số 14.800 tỷ đồng (tương đương khoảng 19,47% giá trị hợp đồng). Trong khi đó, Quốc Cường Gia Lai đã giao cho Sunny Island giữ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và hồ sơ bồi thường của 65,76 ha (tương đương khoảng 71,72% diện tích dự án). Hai bên tiếp tục giải quyết tranh chấp bằng con đường Trọng tài Thương mại.

Năm 2020 tranh chấp giữa hai bên đã được Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam giải quyết. Công ty Quốc Cường Gia Lai được Hội đồng trọng tài công nhận là bên tuyên bố chấm dứt hợp đồng hợp pháp do Sunny Island vi phạm nghĩa vụ thanh toán. Từ đó, căn cứ theo hợp đồng, Công ty Quốc Cường Gia Lai chỉ có nghĩa vụ trả lại cho Sunny Island 50% giá trị hợp đồng (tương đương 1.444,1 tỷ đồng).

Theo TAND TP HCM, để đảm bảo thu hồi tài sản cho Nhà nước, buộc Công ty Quốc Cường Gia Lai trả lại hơn 2.882 tỷ đồng nhận từ bị cáo Trương Mỹ Lan, nhằm đảm bảo nghĩa vụ thi hành án của Trương Mỹ Lan trong toàn bộ vụ án.

Quốc Cường Gia Lai cho rằng, việc phán quyết như trên của tòa án cấp sơ thẩm gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của Quốc Cường Gia Lai.

Từ đó Quốc Cường Gia Lai kháng cáo, yêu cầu tòa án cấp phúc thẩm chấp thuận công ty chỉ hoàn trả số tiền 1.444 tỷ đồng cho Công ty Sunny Island hoặc bà Trương Mỹ Lan, để bảo đảm số tiền thi hành án theo tinh thần VIAC đã tuyên.

Bên cạnh đó, Quốc Cường Gia Lai cũng xin được cấn trừ số tiền 130 tỷ đồng đã chuyển vào công ty thuộc hệ sinh thái của Vạn Thịnh Phát để ghi nhận thanh toán cho nghĩa vụ của mình.