Lão hoá là do sinh nhiều gốc tự do. Đây là quá trình tất yếu của cuộc đời nhưng có người già đúng tuổi, có người "ông cụ non" và có người lão hóa toàn bộ nhưng có người chỉ lão hóa từng bộ phận cơ thể. Ngoài các vị thuốc chống lão hóa nổi tiếng, y học cổ truyền còn có những bài thuốc chữa lão hóa toàn thân hay từng bộ phận của cơ thể.
Các vị thuốc "trường sinh bất lão"
Linh chi: Tác dụng cải lão hoàn đồng. Người xưa uống Linh chi để trẻ lại, chống già và "trường sinh bất tử", nên Thái Thượng Lão Quân ở trên trời đã luyện Linh Đan mà một trong các thành phần chính của Linh Đan là Linh Chi.
Hà thủ ô: Chuyện kể rằng, xưa có gia đình nhà họ Hà, ông họ Hà đã ngoài 50 râu tóc đã bạc phơ mà không lấy vợ. Cứ chiều tối ông có thói quen uống trà ngắm trăng ngoài vườn - Một hôm tình cờ thấy 2 cây có dây cứ quấn lấy nhau lại không rời ra, rồi lại quấn lấy nhau - Thấy lạ, sáng sau ông họ Hà liền đào cây có tên là Dạ Giao Đằng ấy. Cây có củ, lấy củ rửa sạch thái mỏng bằng dao nứa, rồi đun cùng đỗ đen để uống. Thấy tóc râu đen lại, người khoẻ và nẩy sinh ý muốn lập gia đình. Khi cưới vợ sinh con, có người con cũng chậm xây dựng gia đình, râu tóc bạc phơ - cũng đào cây củ cây Dạ Giao Đằng uống và tóc đen và cũng cưới vợ sinh con đàn. Từ đó cây Dạ Giao Đằng còn được gọi là Hà Thủ ô (đầu nhà họ Hà đen như đầu quạ)
Quả dâu chín (tang thầm): Quả ra vào mùa xuân, chín nhanh, thu hoạch nhanh nên muốn giữ để uống cả năm thì có 2 cách. Cụ thể, ngâm đường thì mua quả dâu chín, rủa sạch bỏ tạp chất rồi cứ một cân dâu đổ một cân đường sau 1 tháng, chắt nước uống dần. Hoặc ngâm với rượu.
 |
| Đông y có nhiều bài thuốc hỗ trợ chống lão hóa. Ảnh minh họa. |
Bài thuốc dùng cho người già
Già toàn cơ thể: Mạch môn 12g, ba kích 12g, hoàng kỳ 16g, hoài sơn 16g, thiên môn 12g, ngũ vị 8g, đương quy 12g, thục địa 12g, bạch thược 12g, sơn thù 8g. Hoặc bài: Xuyên khung 10g, thục địa 12g, bạch linh 8g, cam thảo 6g, nhục quế 8g, đương quy 12g, bạch thược 12g, bạch truật 12g, hoàng kỳ 12g, đẳng sâm 16g, sắc uống ngày 1 thang. Hay thục địa 12g, hà thủ ô 20g, hoài sơn 16g, sơn thù 10g, bạch linh 6g, trạch tả 6g, nhục quế 8g, phụ tử chế 6g, sắc uống ngày 1 thang.
Mắt bị lão hoá, mờ (giảm thị lực): Có thể dùng kim cúc hoa đun nước uống hằng ngày hoặc bài thục địa 16g, hoài sơn 16g, sơn thù 8g, đan bì 8g, kỷ tử 12g, cúc hoa 8g, sắc uống ngày 1 thang.
Tai nghễnh ngãng (giảm thính lực): Dùng bài hà thủ ô 20g, hoài sơn 16g, thuyền thoái 8g, viễn chí 6g, xương bồ 8g, đương quy 16g, bạch thược 12g, bạch linh 6g, trạch tả 6g, sắc uống ngày một thang.
Già hoá cơ quan sinh dục: Nam giới thương kêu yếu sinh lý, giảm cương dương, xuất tinh sớm, có thể dùng bài thuốc gồm phá cố chỉ 10g, ích trí nhân 8g, hà thủ ô 20g, kim anh 12g, hoàng kỳ 16g, ngũ vị tử 8g, khiếm thực 12g, dâm dương hoắc 8g, sắc uống ngày 1 thang. Hoặc bài: Ba kích 12g, thỏ ty tử 12g, viễn chí 6g, đỗ trọng 16g, hà thủ ô 20g, nhục dung 8g, kỷ tử 12g, kim anh 12g, ngũ vị 8g, sắc uống ngày một thang.
Phụ nữ mãn kinh: Đau đầu mất ngủ, có cơn bốc hoả tính tình thay đổi, có thể dùng bài thục địa 12g, hoàng cầm 10g, bạch thược 12g, ích mẫu 12g, hương phụ chế 16g, can khương 8g, hoài sơn 16g, sơn thù 8g, đan bì 8g, đương quy 12g, phục thần 10g, củ gai 12g, sắc uống ngày một thang.
Lưng, cột sống già hoá: Thoái hoá, loãng xương, đau lưng mỏi gối, bài thuốc đỗ trọng 16g, cẩu tích 20g, ba kích 12g, độc hoạt 12g, thục địa 16g, hoài sơn 16g, sơn thù 8g, ngưu tất 12g, hy thiêm 12g, kê huyết đằng 12g, tục đoạn 12g, bạch linh 8g, sắc uống ngày 1 thang.
Da già hoá: Khô, ráp, người gầy sờ da thường nóng, táo, có thể dùng bài sa sâm 12g, mạch môn 12g, thạch hộc 10g, thục địa 16g, hoài sơn 16g, sơn thù 16g, ngũ vị 8g, cát căn 16g, cam thảo 6g, sắc uống ngày một thang.
GS.TS Dương Trọng Hiếu (Viện Y học Cổ truyền T.Ư)