Vì sao Mỹ hoãn rút quân khỏi Afghanistan?

Tổng thống Barack Obama thông báo kế hoạch Mỹ hoãn rút quân khỏi Afghanistan. Theo đó, ông chủ Nhà Trắng quyết định duy trì binh sĩ tại Afghanistan cho đến năm 2017. Các nhà hoạch định chính sách lo ngại rằng Afghanistan sẽ chịu số phận giống Iraq nếu Mỹ rút quân khỏi đất nước này.

Vào cuối tháng 5/2014, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã đưa ra thời gian dự kiến rút quân khỏi Afghanistan. Cụ thể, gần như toàn bộ binh sĩ Mỹ dự kiến sẽ rút khỏi Afghanistan vào thời điểm cuối năm 2016 khi ông chủ Nhà Trắng miễn nhiệm và chỉ giữ lại không quá 1.000 người làm việc trong văn phòng an ninh tại Kabul.

Hai tuần sau thông báo của Tổng thống Obama, Iraq gần như sụp đổ. Lực lượng an ninh nước này bỏ chạy khi đối diện với phiến quân IS. Sau đó, Washington can thiệp vào Iraq bằng các cuộc không kích, ngăn chặn các chiến binh khủng bố tiến tới Baghdad.

“Dư luận cho rằng, cuộc xâm lược Iraq (năm 2003) là một hành động sai lầm. Nhưng sau hành động xâm lược Iraq, tạo ra một mớ hỗn độn, gây bất ổn khu vực sự cực đoan gia tăng, sẽ là sai lầm khi bỏ đi. Chiến tranh chưa kết thúc vì bạn nói đã kết thúc", DW dẫn lời Dobbins - người từng là Đặc phái viên của Mỹ tại Afghanistan và Pakistan.

Dobbins và những người khác ở Mỹ lo ngại rằng, Afghanistan có thể đối mặt với số phận tương tự như Iraq nếu Washington sớm rút quân khỏi đất nước này. Hồi cuối tháng 9, lực lượng Afghanistan đã để thành phố Kunduz lần đầu tiên rơi vào tay phiến quân Taliban.

Cuối cùng, quân đội Afghanistan đã giành lại quyền kiểm soát thành phố này với sự hỗ trợ của các cố vấn và những cuộc không kích của Mỹ. Tuy nhiên, Washington đã thực hiện một cuộc không kích nhầm vào bệnh viện của tổ chức Bác sĩ không biên giới tại Aghanistan đã khiến 22 người thiệt mạng và 37 người khác bị thương.

Tổng thống Barack Obama công bố kế hoạch duy trì hơn 5.000 binh sĩ trên lãnh thổ Afghanistan lâu hơn so với kế hoạch rút binh sĩ cuối cùng về nước vào năm 2016.

Theo đó, gần 10.000 binh sĩ Mỹ vẫn ở lại Afghanistan trong năm 2016. Số quân Mỹ đóng ở Afghanistan sẽ giảm xuống 5.500 người vào tháng 1/2017 khi Tổng thống Obama rời nhiệm sở.

“Những gì ông ấy đang làm là để ngỏ khả năng duy trì binh sĩ hoặc rút quân,... cho người kế nhiệm”, Scott Smith – giám đốc chương trình Afghanistan và Trung Á tại Viện Hòa bình Mỹ - nhận định.

Theo Thomas Johnson - chuyên gia nghiên cứu về cuộc chiến tại Afghansitan của Trường Hải quân Mỹ, mối đe dọa của “Nhà nước Hồi giáo” đã làm thay đổi suy nghĩ của nhiều người Washington về sự hiện diện của binh sĩ Mỹ tại Afghanistan. Liên Hợp Quốc dẫn nguồn tin từ chính phủ Afghanistan hồi tháng 9 cho biết, phiến quân IS đang có mặt tại 25 trong tổng số 34 tỉnh của Afghanistan.

“Nhóm chiến binh IS khá phức tạp và chúng đang để mắt tới Trung Á. Nhiều nghị sĩ quốc hội nói rằng, họ không thể để những gì đã xảy ra tại Iraq tái diễn ở Afghanistan”, Johnson cho biết.

Johnson nói tiếp, số lượng binh sĩ mà Nhà Trắng quyết định duy trì ở Afghanistan là chưa đủ. Trong đó, đa số lính Mỹ tập trung vào việc đào tạo lực lượng an ninh Afghanistan.

“Sẽ không thể cải thiện bộ máy an ninh quốc gia Afghanistan mà chúng ta đã cố gắng đào tạo trong 14 năm bởi nhiều vấn đề lớn với họ còn tồn tại”, Johnson nói.

Theo Johnson, thay vào đó, binh sĩ Mỹ nên tập trung cho chiến dịch chống khủng bố, nhất là nhổ tận gốc phiến quân IS. Có thể, Mỹ sẽ không triển khai thêm lực lượng tại Afghanistan.

“Afghanistan là một cuộc chiến không thể giành thắng lợi. Chúng ta đã tiêu tốn gần một nghìn tỷ USD, hy sinh 2.500 người nhưng quốc gia Châu Á này vẫn còn bất ổn”, Johnson kết luận.