Công nghệ xe Hybrid sẽ phát triển mạnh tại Việt Nam

Xe ôtô Hybrid hay còn gọi là xe lai nghĩa là kết hợp sử dụng 2 bộ truyền động, một động cơ chạy xăng và một mô tơ chạy điện. Đặc điểm quan trọng nhất của xe Hybrid là khả năng tiết kiệm nhiên liệu, thân thiện môi trường, vận hành mạnh mẽ và yên tĩnh. Hơn nữa, công nghệ pin hybrid là một phần quan trọng tạo nên sự vận hành mạnh mẽ và độ tin cậy cao.

Xe hybrid sử dụng động cơ xăng và cả mô tơ điện trong khi đó các xe thông thường chỉ sử dụng động cơ xăng. Tùy thuộc vào hệ thống, xe Hybrid sẽ sử dụng hai nguồn năng lượng theo các cách khác nhau để tạo nên sự vận hành mạnh mẽ mà vẫn đạt hiệu quả tiết kiệm nhiên liệu tối ưu.

So với ắc quy trên xe thông thường, pin Hybrid lớn hơn nhiều và mạnh mẽ hơn. Do pin là nguồn điện chính cho mô tơ nên pin có thể truyền đi và nhận về dòng điện lớn. Pin Hybrid tự động sạc trong quá trình xe vận hành vì vậy không tốn thời gian để sạc pin.

Đến nay, chỉ có 1.299 xe ô tô hybrid nhập khẩu vào Việt Nam. Ôtô điện là 7 chiếc, theo thống kê từ Bộ giao thông vận tải. Lượng xe hybrid nhập khẩu về Việt Nam hơn 6 năm chỉ tương đương doanh số bán một tháng của mẫu xe động cơ xăng truyền thống, như Toyota Vios. Chính sách ưu đãi về thuế tiêu thụ đặc biệt dù đã có nhưng trong quá trình thực hiện gặp khó khăn do cách hiểu luật không thống nhất của các cơ quan thực thi chính sách, doanh nghiệp dù có mong muốn cũng khó tiếp cận được ưu đãi riêng cho dòng xe bảo vệ môi trường.

Trong khi đó ở Singapore, tới tháng 1/2017 có 10.848 xe hybrid xăng-điện đang lưu thông, tăng 70% so với năm 2015. Sự gia tăng đáng kể này là kết quả của chính sách hỗ trợ cắt giảm khí thải xe hơi (CEVS) nhằm kích thích các nhà sản xuất và người dân quan tâm hơn về loại xe có lượng phát thải carbon thấp, tiết kiệm nhiên liệu.

Tại Thái Lan, xe hybrid chỉ phải chịu mức thuế nội địa là 10% cho xe có dung tích động cơ dưới 3.000 phân khối. Trong khi mức thuế này với dòng xe cùng loại là từ 30% đến 40%. Xe sử dụng điện và pin nhiên liệu chịu mức thuế nội địa 10% trong khi thuế với các dòng xe cùng loại từ 30% đến 50%. Tại Hàn Quốc, chủ xe hybrid cũng được hưởng nhiều ưu đãi thuế khi mua xe, được giảm 50% thuế đường bộ và mua bảo hiểm ít hơn so với xe thông thường.

Chính phủ Nhật cũng miễn thuế đánh vào trọng lượng xe và lệ phí trước bạ cho các loại xe sử dụng điện, pin nhiên liệu, hybrid, plug-in hybrid, các loại xe sử dụng khí thiên nhiên nén…

Định hướng của Chính phủ là khuyến khích tiêu dùng và phát triển xe xanh trong đó có xe hybrid. Định hướng này thể hiện rất rõ qua luật thuế 106/QH13/2016 khi quy định giảm 30% thuế tiêu thụ đặc biệt cho dòng xe hybrid xăng kết hợp năng lượng điện nếu xe hybrid này chứng minh mức tiêu hao nhiên liệu giảm 30% so với xe chạy xăng thông thường cùng dung tích và cùng số chỗ ngồi.

Tuy nhiên khi đi vào thực tế, Bộ Tài chính xác định chỉ xe sử dụng năng lượng điện kết hợp với xăng và có hệ thống nạp điện ở ngoài (plug-in hybrid) mới được ưu đãi. Còn dòng hybrid không có hệ thống nạp bên ngoài mà tự nạp điện trong quá trình vận hành xe thông qua việc tái nạp năng lượng dư thừa từ phanh, giảm tốc hay xuống dốc hoặc nạp từ động cơ xăng không được thừa nhậnlà xe xanh và không nằm trong diện được ưu đãi thuế TTĐB. Điều đáng nói hơn là những xe hybrid này cho dù đạt mức tiết kiệm nhiên liệu vượt trội, thỏa mãn tiêu chí rất khó quy định trọng luật là tiết kiệm 30% tiêu hao nhiên liệu cũng không được Bộ Tài chính chấp nhận cho hưởng ưu đãi thuế.

Đại diện Toyota Việt Nam cho rằng xe có hệ thống nạp điện ở ngoài hay tự nạp điện trong quá trình vận hành mà không có sacj ngoài đều là xe thân thiện môi trườngvà có nguyên lý hoạt động giống nhau. Xe hybrid sạc điện ngoài là thiết kế đặc biệt dành cho các nước phát triển khi cơ sở hạ tầng giao thông phát triển đã xây dựng hệ thống trạm sạc điện trên đường phố. Trong khi đó hybrid không trang bị sạc ngoài thì nguồn điện được tái nạp vào pin thông qua việc thu hồi năng lượng dư thừa trong khi vận hành (xuống dốc, phanh, giảm tốc) và một phần được nạp từ động cơ xăng.

Cân nhắc điều kiện cơ sở hạ tần của Việt Nam hiện tại thì đây là lựa chọn tối ưu.

"Hybrid lấy điện từ ngoài hay tự nạp trong quá trình vận hành thì cuối cùng vẫn là giảm lượng khí thải carbonic, giảm mức tiêu thụ nhiên liệu. Cần lấy tiêu chí này làm căn cứ áp dụng thuế TTĐB”", một chuyên gia lâu năm trong ngành ôtô nêu ý kiến. Trong điều kiện kẹt xe, tắc đường với chế độ vận hành thuần điện (EV mode), xe hybrid không hề phát thải khí carbonic và không lãng phí một giọt xăng nào. Nghiên cứu chỉ ra rằng, hybrid tiết kiệm hơn 20%-30% nhiên liệu so với động cơ đốt trong truyền thống.

Bên cạnh đó, xe xăng có động cơ dung tích 2.0 phát thải tối thiểu 173 g carbonic trên mỗi km thì xe hybrid chỉ phát thải 140 g. Theo thống kê, số lượng xe hybrid giúp thế giới giảm khoảng 77 triệu tấn khí thải carbonic, tiết kiệm 29 tỷ lít xăng. Luật thuế tiêu thụ đặc biệt hiện nay quy định rất đúng đắn khi áp dụng ưu đãi thuế TTĐB cho xe hybrid. Tuy nhiên, vì cách hiểu luật không thống nhất của đơn vị thực thi chính sách mà xe hybrid nhập về Việt Nam chưa được áp dụng mức ưu đãi này khiến giá xe Hybrid vẫn cao tương đương với các xe hạng sang khiến các nhà nhập khẩu không mặn mà với dòng xe hybrid, chỉ mang về Việt Nam để trưng bày, giới thiệu biểu tượng công nghệ.

Với tình trạng tắc đường tại Việt Nam hiện nay, công nghệ Hybrid thể hiện rõ được mức độ thân thiện với môi trường và tiết kiệm nhiên liệu khi chỉ sử dụng động cơ điện, lấy năng lượng từ Pin Hybrid, tự sạc trong quá trình vận hành xe. Không chỉ khuyến khích tiêu dùng thông qua việc giảm thuế TTĐB mà Chính phủ còn có định hướng khuyến khích sản xuất dòng xe này. Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035 đã nhấn mạnh việc khuyến khích sản xuất dòng xe thân thiện môi trường (trong đó có xe Hybrid).

Tại Việt Nam, ngay từ ngày đầu thành lập, bên cạnh các hoạt động kinh doanh, TMV luôn coi việc bảo vệ môi trường là ưu tiên hàng đầu. Không chỉ tuân thủ hệ thống quản lý môi trường tiêu chuẩn trong hoạt động sản xuất, TMV còn tiên phong trong việc thực hiện Quy trình Sản xuất sạch. Theo đó, TMV luôn quan tâm đến các ảnh hưởng của môi trường đối với toàn bộ vòng đời sản phẩm từ sản xuất đến bán hàng và sử dụng, sau đó áp dụng và thực hiện các hoạt động phù hợp, giảm thiểu bất kỳ tác động nào. Thêm vào đó, TMV cũng đã kêu gọi các đối tác kinh doanh như đại lý và nhà cung cấp tham gia vào các hoạt động môi trường cũng như hỗ trợ các đối tác trở thành những "Công ty xanh".