Vào hôm 6/8/2019 vừa qua, tại trường quốc tế Gateway trên phố Yên Hòa (quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã xảy ra một sự việc thương tâm khi học sinh lớp 1 có tên L.H.L tử vong, nghi bị bỏ quên trên xe đưa đón của nhà trường. Sự việc này hiện vẫn đang được dư luận tại Việt Nam rất quan tâm.
Không chỉ tại Việt Nam mà ở các quốc gia khác trên thế giới, đã từng xảy ra nhiều vụ trẻ nhỏ tử vong vì bị bỏ quên trong ôtô. Thậm chí, tại Mỹ còn có ngày Quốc gia Phòng chống Sốc nhiệt, rơi vào ngày 31/7 hàng năm. Đồng thời, hãng xe ôtô Hyundai cũng đưa ra các hệ thống giám sát và cảnh báo nhằm giảm thiểu tình trạng tài xế bỏ quên trẻ em trong xe.
 |
| Từ năm 2020, hầu hết các mẫu xe Hyundai ở Mỹ sẽ có hệ thống cảnh báo còn hành khách ở ghế sau, được thiết kế để ngăn chặn những vụ trẻ nhỏ tử vong vì sốc nhiệt sau khi bị bỏ quên trong ôtô. |
Nhân ngày Quốc gia Phòng chống Sốc nhiệt của Mỹ năm nay, Hyundai đã tuyên bố rằng từ năm 2022, hệ thống giám sát trẻ em sẽ được trang bị trên hầu hết các mẫu xe mà hãng này bán ra. Tính năng mới này giúp loại bỏ các trường hợp trẻ em bị bỏ quên trong ôtô và dẫn tới tử vong do sốc nhiệt.
Mang tên Rear Occupant Alert (ROA – cảnh báo còn hành khách ở ghế sau), hệ thống của Hyundai sẽ nhắc nhở các bậc phụ huynh, tài xế... kiểm tra xem còn trẻ em hay thú cưng ở các hàng ghế sau hay không trước khi rời khỏi xe. Năm 2018, số trẻ em bị tử vong do sốc nhiệt sau khi bị bỏ quên trên xe hơi tại Mỹ đã đạt mức kỷ lục.
Trong quá trình thử nghiệm, các chuyên gia của Consumer Reports đã đánh giá cao cách tiếp cận hai bước của Hyundai với vấn đề trẻ em bị bỏ lại trong xe. Đầu tiên, ROA sẽ theo dõi quy trình đóng/mở cửa xe, sau đó đưa ra một cảnh báo trên bảng điều khiển. Nếu cửa sau được mở ra rồi đóng lại và xe vẫn chưa tắt máy, người lái sẽ nhận được nhắc nhở bằng cả âm thanh lẫn hình ảnh về việc nên kiểm tra các hàng ghế sau trước khi tắt máy, rời khỏi xe. Các hãng như General Motors và Nissan cũng có hệ thống nhắc nhở tương tự. Trong thử nghiệm của Consumer Reports, cách tiếp cận này hoạt động tốt.
 |
| Hyundai sẽ sử dụng cảm biến siêu âm gắn trên trần nửa sau xe để phát hiện chuyển động ở các hàng ghế sau. |
Cách tiếp cận thứ 2 tiên tiến hơn hẳn. Hyundai sẽ sử dụng cảm biến siêu âm gắn trên trần nửa sau xe để phát hiện chuyển động ở các hàng ghế sau. Dựa trên đánh giá thực tế, các chuyên gia của Consumer Reports cho rằng đây là phương thức vượt trội hơn hẳn so với các giải pháp mà những hãng khác cung cấp.
Hệ thống cảnh báo dựa trên cảm biến chuyển động siêu âm của Hyundai hoạt động như sau: Nếu tất cả cửa xe đều đóng và cảm biến phát hiện có chuyển động ở hàng ghế sau, còi xe sẽ tự động réo trong 25 giây. Còi chỉ tắt đi nếu xe được khởi động và cửa sau được mở. Nếu cảm biến tiếp tục phát hiện có chuyển động ở hàng ghế sau, còi xe tiếp tục réo 25 giây nữa. Trình tự này sẽ lặp lại tối đa 8 lần. Sau lần thứ 8, cảnh báo sẽ không được phát nữa. Hệ thống cũng có thể được cài đặt để gửi tin nhắn SMS hoặc email cho chủ xe thông qua hệ thống liên lạc Blue Link của Hyundai nếu cảm biến phát hiện chuyển động ở hàng ghế sau.
Tuy nhiên, theo Tiến sĩ, kỹ sư an toàn Emily Thomas tại Trung tâm Thử nghiệm Ôtô của Consumer Reports, hệ thống cảm biến siêu âm của Hyundai không ổn định cho lắm. Nói cách khác, nó chưa đáng tin cậy để mọi người có thể hoàn toàn tin tưởng.
“Chuyển động phải đủ mạnh và liên tục để kích hoạt cảm biến và lớn hơn hầu hết những gì trẻ sơ sinh tạo ra. Nó cũng không thể phát hiện ra thú cưng nằm trên sàn xe trừ khi chúng đứng dậy và di chuyển quanh cabin phía sau”, bà Thomas nói.
Hyundai thừa nhận rằng những hạn chế của cảm biến khiến nó không thể phát hiện ra những chuyển động nhẹ, chẳng hạn như sự lên xuống của lồng ngực khi thở... Hyundai hoan nghênh sự hợp tác của các ban ngành Hoa Kỳ với ngành công nghiệp ô tô để tạo ra các hệ thống cảnh báo quan sát hàng ghế sau. Hãng xe Hàn Quốc cho rằng nếu trở thành thứ buộc phải có trên xe hơi, những hệ thống này sẽ giúp ngăn ngừa các vụ trẻ em tử vong do sốc nhiệt vì bị bỏ quên trong xe.
Tiến sỹ Thomas đồng tình với những tuyên bố của Hyundai. Theo bà Thomas, tính từ năm 1998 đến nay, 2018 là năm có số trẻ em bị tử vong do sốc nhiệt vì bị bỏ lại trong xe hơi nhiều nhất. “Thật đáng khích lệ khi thấy một hãng xe mở rộng ứng dụng công nghệ có ý nghĩa lớn như thế này nhằm cứu mạng trẻ em. Chúng tôi muốn các đạo luật liên quan sớm được thông qua để mọi phương tiện sắp ra mắt đều có công nghệ này”, bà Thomas nói thêm.
Những mẫu xe đời 2020 hiện tại của Hyundai như Santa Fe hay Palisade đều được trang bị sẵn hệ thống ROA dựa trên quy trình đóng/mở cửa và khách hàng cũng có thể mua thêm cảm biến siêu âm. Vào cuối năm nay, mẫu Hyundai Sonata 2020 cũng sẽ được trang bị sẵn ROA dựa trên quy trình đóng/mở cửa. Hyundai cho biết họ sẽ cung cấp hệ thống cảm biến chuyển động siêu âm cho nhiều mẫu xe nữa trong tương lai.
“Sốc nhiệt trong xe hơi có thể phòng tránh được và chúng tôi đang làm những gì mình có thể để phòng tránh điều này”, ông Mike O’Brien, phó chủ tịch Hyundai Mỹ, chia sẻ. “Chúng tôi có một hệ thống tuyệt vời, sử dụng cả việc theo dõi quy trình đóng/mở cửa lẫn cảm biến chuyển động để ngăn trẻ em hoặc thú cưng bị bỏ quên trong xe. Nó cũng hữu ích trong trường hợp trẻ tự vào xe và vô tình nhốt mình trong đó”.
Mẫu xe Telluride mới ra mắt của Kia cũng được trang bị hệ thống ROA hai bước. Phát ngôn viên của Kia nói rằng họ đang cố gắng đưa ROA lên những mẫu xe khác và cả những xe sẽ bán ra trong tương lai. “Không có hệ thống nào là hoàn hảo. Kia khuyến cáo người lái luôn kiểm tra hàng ghế sau một cách cẩn thận trước khi rời khỏi xe cho dù xe có được trang bị ROA hay không”.
Hyundai và Kia hoạt động dưới tư cách 2 thương hiệu riêng biệt dù có chung công ty mẹ. Những mẫu xe của hai hãng này thường chia sẻ một số linh kiện, thiết kế và thông số kỹ thuật.
Một hãng khác là Honda cũng cho biết sẽ tự nguyện trang bị hệ thống nhắc nhở kiểm tra hàng ghế sau trên các mẫu Acura và Honda mới được bán tại Mỹ vào cuối năm 2022. Một số mẫu xe mới sẽ bắt đầu có tính năng này vào năm 2020, phát ngôn viên của Honda chia sẻ, nhưng chưa biết cụ thể là mẫu nào.
Hot Cars Act of 2019, đạo luật liên quan tới việc giảm tai nạn liên quan tới việc sốc nhiệt do bị bỏ lại trong xe hơi, hiện đang được cả 2 viện của Quốc hội Mỹ xem xét. Nếu được thông qua, nó sẽ buộc tất cả các xe mới ra mắt phải có trang bị hệ thống nhắc nhở tài xế kiểm tra hành khách ngồi phía sau trước khi rời khỏi xe. Theo Consumer Reports, các hệ thống này nên có cả cảnh báo bằng âm thanh và hình ảnh để đạt hiệu quả cao nhất.
Bạn có thể làm gì để tránh bỏ quên trẻ nhỏ hoặc thú cưng trong xe?
Để tránh thảm kịch như những gì vừa xảy ra với cháu bé 6 tuổi học trường quốc tế Gateway, các bậc cha mẹ cần hiểu rằng bộ não con người đôi khi bị lỗi và điều này có thể xảy ra với bất cứ ai. Dưới đây là những điều bạn có thể áp dụng để tránh mắc lỗi:
- Tạo ra những biện pháp bảo vệ: Cha mẹ cần có sự kết nối, thỏa thuận với nhà trường, giáo viên chủ nhiệm hoặc người trông trẻ, cam kết thông báo cụ thể cho nhà trường, giáo viên chủ nhiệm hoặc người trông trẻ nếu trẻ đi muộn hoặc cần nghỉ. Đổi lại, nhà trường, giáo viên chủ nhiệm hoặc người trông trẻ cam kết thông báo cho cha mẹ nếu trẻ không đến đúng giờ hoặc nghỉ học.
- Đặt nhắc nhở trên smartphone: Giải pháp này sẽ giúp bạn hoặc vợ/chồng bạn nhớ đưa con xuống xe trước khi rời khỏi xe.
- Sử dụng những nhắc nhở trực quan: Đặt túi đựng đồ, áo khoác hoặc mũ của trẻ ở ghế hành khách phía trước sẽ khiến bạn nhớ ra sự hiện diện của trẻ trong xe.
- Buộc bản thân phải ra phía sau xe: Để những đồ thiết yếu như túi xách, ba lô laptop, hộp đồ ăn trưa, cặp tài liệu ở phía sau xe cùng với con hoặc thú cưng của bạn.
- Đừng bao giờ để trẻ em lại ở trong xe dù chỉ là tạm thời. Nhiệt độ bên trong xe hơi sẽ mau chóng tăng lên mức độ gây tử vong ngay cả trong một ngày mát trời. Vì thế, đừng bao giờ để trẻ em lại trong xe dù chỉ là trong một khoảng thời gian ngắn hoặc trong thời tiết mát mẻ.
Thảo Nguyễn