Trimble UX5 có gì đặc biệt?
Đồng chí Lều Huy Nam - Xí nghiệp Chụp ảnh hàng không (Công ty TNHH MTV Trắc địa Bản đồ, Cục Bản đồ, Bộ Tổng tham mưu) cho biết, Công ty TNHH MTV Trắc địa Bản đồ đã mua thiết bị UAV UX5 do hãng Trimble (Mỹ) chế tạo, phục vụ cho công tác chuyên môn thành lập bản đồ. Đây là một trong những thiết bị chuyên dùng được các nước trên thế giới mua và ứng dụng trong lĩnh vực thành lập bản đồ từ lâu.
|
UAV Trimble UX5.
|
Hệ thống này gồm 5 phần chính: Thân máy bay; máy ảnh; điều khiển mặt đất; bệ phóng; bộ dò tìm thiết bị.
Theo đó, thân
máy bay Trimble UX5 có kích thước 100 x 65 x 10cm, có khung được ghép bởi những thanh cacbon chịu lực. Vỏ ngoài của máy bay làm bằng xốp EPP composite siêu nhẹ. Trọng lượng của máy bay là 2,5kg, sải cánh dài 100cm và diện tích cánh là 34dm2, giúp UAV lượn và cân bằng áp suất tốt hơn khi tiến hành thực hiện bay chụp ảnh.
Máy bay sử dụng động cơ điện công suất 700w. Nguồn điện 14.8 V tương đương 6000 mAh. Điều này cho phép, UAV bay tối đa 50 phút, tầm bay 60km, trần bay tối đa 5.000m, tốc độ bay tối đa khoảng 80km/giờ.
Máy ảnh kỹ thuật số được nắp trên máy bay là Sony NEX5R mà Trimble đặt hàng hãng điện tử Sony sản xuất. Máy ảnh này được tích hợp cảm biến APS-C có độ phân giải là 16.1 MP. Máy ảnh sử dụng ống kính quang học tiêu cự cố định, giúp cho hệ thống máy ảnh hoạt động ổn định. Có một ưu điểm là, trường ống kính máy ảnh mở rộng hơn so với hệ thống máy ảnh gắn trên các hệ thống máy bay khác đã giúp tăng độ phủ giữa các tấm ảnh, giảm thiểu tối đa chuyến bay, nâng cao hiệu quả trong công tác bay chụp và xử lý ảnh.
|
Trạm điều khiển mặt đất nhỏ gọn, đơn giản của UX5.
|
Trạm điều khiển mặt đất GCS (Ground Control Station) dùng để điều khiển máy bay UX5 từ mặt đất. Nó gồm một máy tính bảng cầm tay nhỏ gọn trong đó đã cài đặt phần mềm thiết kế và quản lý bay Aerial Imaging và một thiết bị phát radio được kết nối với máy tính bảng qua cổng USB để bật tín hiệu và kết nối điều khiển máy bay.
Bệ phóng là thiết bị dùng để phóng máy bay UX5 theo hướng xác định. Khi kết hợp với càng chữ V, bệ phóng tạo ra một góc nghiêng 30 độ so với mặt đất.
Bộ dò tìm thiết bị (Tracket) là thiết bị thu phát tín hiệu bao gồm một thiết bị phát tín hiệu được đặt trong thân máy bay và một thiết bị nhận tín hiệu. Hai thiết bị thu phát tín hiệu này được cài đặt và kết nối với nhau bởi một tần số chúng là 433MHz.
|
Hệ thống UAV Trimble UX5.
|
Nhiệm vụ của Trimble UX5
Cũng theo Kỹ sư Lều Huy Nam, đơn vị này vừa tính toán xong kết quả thử nghiệm sử dụng phương tiện bay không người lái UAV (Unmanned Aerial Vehicle - UAV) Trimble UX5, chụp ảnh địa hình tại xã Vật Lai (Ba Vì, Hà Nội) phục vụ công tác thành lập bản đồ.
Cụ thể, các nhà
khoa học và kỹ thuật viên ở đơn vị này đã sử dụng 15 chuyến bay không người lái Trimble UX5 để chụp ảnh diện tích 270ha địa hình xã Vật Lai từ độ cao 250m. Các nhà khoa học đã thu được 638 bức ảnh với độ phân giải mặt đất là 8cm và độ phủ (ngang và dọc) là 80%. Mặc dù, có lúc thử bay trong điều kiện gió cấp 4, cấp 5; song thiết bị Trimble UX5 vẫn bay thẳng hàng, góc nghiên chỉ dưới 10 và cho độ phủ ổn định.
Sau khi tổ chức bay, chụp ảnh xong, các nhà khoa học và các kỹ thuật viên ở đơn vị này đã đưa các file dữ liệu định dạng *.jxl thu được vào phần mềm TBC 3.21 để xử lý. Tiếp đó, các nhà khoa học đã đem kết quả tổng hợp đánh giá chính xác bình đồ ảnh để đối chứng với thông số một số dự án đã được Trimble UX5 thực hiện tại nước ngoài.
|
Trimble UX5 có thể phục vụ cho vai trò quân sự, dân sự.
|
Kết quả, các nhà khoa học đã kết luận: UAV Trimble UX5 phù hợp với bay, chụp ảnh thành lập bản đồ quân sự tại các địa hình khu vực trung du, đồng bằng, vùng ven sông, ven biển. Đặc biệt, với độ phủ lên đến 90%, UAV Trimble UX5 cho phép chụp ảnh tại vùng đô thị tiện lợi, bình đồ ảnh có thể xác định được các vật nằm gần sát chân công trình xây dựng nhà cao tầng. Sau khi xử lý ảnh xong, nhận thấy độ chính xác mặt bằng là 20,2cm, điều này cho phép tin tưởng sử dụng dữ liệu thu được để thành lập bản đồ địa chính tỷ lệ 1:2000 hoặc nhỏ hơn.
Theo Thượng tá, TS Nguyễn Đức Tuệ, Giám đốc Trung tâm thông tin địa lý (Cục Bản đồ, Bộ Tổng tham mưu), ngoài việc ứng dụng trong các hoạt động dân sự, dân sinh, thiết bị UAV Trimble UX5 có khả năng ứng dụng trong lĩnh vực quân sự khá cao. Có thể dùng thiết bị này để chụp ảnh trinh sát địa hình, phát hiện những dấu hiệu khả nghi; chụp ảnh diễn tập... Nếu tiếp tục nghiên cứu, đầu tư lắp đặt hệ thống chụp ảnh cận hồng ngoại vào UAV Trimble UX5 thì sẽ mở rộng được khả năng ứng dụng của nó trong hoạt động quân sự gấp nhiều lần.
Như vậy, tính đến nay, hoạt động thu thập dữ liệu thành lập bản đồ phục vụ trong lĩnh vực hoạt động quân sự của Việt Nam đã được hiện đại hóa một cách cơ bản. Việc này giúp cho công tác tham mưu tác chiến của chỉ huy các cấp được tiến hành ngày càng thuận lợi, chính xác và hiệu quả hơn. Đặc biệt, thông qua các trang thiết bị hiện đại như UAV Trimble UX5 và những trang, thiết bị hiện đại khác; các nhà khoa học ở Cục Bản đồ có thể tham gia tích cực vào phát triển kinh tế-xã hội của đất nước thông qua phối hợp với các tổ chức, cá nhân thực hiện các dự án trọng điểm của Nhà nước, của địa phương, mà trong đó có những lĩnh vực cần đến công tác chuyên ngành: Trắc địa; bản đồ viễn thám; thông tin địa lý - mô phỏng…
Đức Tâm