3 mặt trận “sống còn” định đoạt kết quả cuộc chiến Nga-Ukraine

Mặt trận mới nhất nằm ngay bên kia biên giới phía Bắc Ukraine – nơi quân đội nước này tiến hành cuộc đột kích bất ngờ vào lãnh thổ Nga trong ngày 6/8 và đang củng cố vị trí  sau 2 tuần tấn công.

Ở miền Đông Ukraine, quân đội Ukraine đang tiến công đều đặn và sắp đến gần một thành phố đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với các tuyến đường tiếp tế và hậu cần của nước này.

Ở phía Nam, tại Biển Đen, Ukraine đang nỗ lực đẩy lùi hải quân Nga, mở ra một hành lang mới cho phép họ xuất khẩu lúa mì và các sản phẩm nông nghiệp khác.

Ukraine này 19/8 tuyên bố đã phá hủy cây cầu thứ 3 và cũng là cây cầu cố định cuối cùng bắc qua sông Seim khu vực Kursk của Nga. Việc phá hủy các cây cầu được tin là một phần chiến lược của Ukraine nhằm cắt đứt tuyến đường vận chuyển chính mà Nga có thể sử dụng để gửi quân tiếp viện vào Kursk, cũng như gây mất ổn định cho khả năng kháng cự của Moscow. Điều này cũng cho thấy Kiev muốn thực thi chiến lược phòng thủ, thay vì tiến sâu hơn vào lãnh thổ Nga.

Trong bài phát biểu hàng ngày, Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết, Kiev đang cố gắng khiến Nga phải tránh xa khu vực biên giới mà họ đã sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công vào lãnh thổ Ukraine.

“Mục đích của chúng tôi khi xâm nhập Kursk là tạo ra một vùng đệm trên lãnh thổ Nga”, ông Zelensky nêu rõ.

Vào tháng 5 vừa qua, Nga đã cố gắng tiến vào thành phố Kharkov, nằm sâu 32km bên trong lãnh thổ Ukraine. Kiev đã ngăn chặn được cuộc tấn công trên bộ của Nga, nhưng Moscow vẫn liên tục không kích Kharkov và các khu vực xung quanh bằng bom lượn khiến quân đội Ukraine không thể phòng thủ.

Sau những bước tiến chớp nhoáng trong vài ngày đầu tiên của cuộc đột kích biên giới, các lực lượng Ukraine chỉ đạt được một số lợi ích hạn chế bên trong lãnh thổ Nga trong vòng 1 tuần qua. Kiev vẫn hạn chế cung cấp thông tin về hoạt động này, nhưng một số nhà phân tích quân sự và phương tiện truyền thông cho biết, quân đội Ukraine đang cố gắng củng cố vị trí giành được.

Ukraine tuyên bố đã chiếm hơn 80 ngôi làng, thị trấn và hiện kiểm soát hơn 1.150km2 lãnh thổ Nga. Nhưng con số này vẫn chưa được xác nhận chính thức.

Trong khi đó, Nga vẫn chưa tiến hành một cuộc phản công lớn nhằm đẩy lùi Ukraine ra khỏi lãnh thổ. Các quan chức Nga cho biết đã triển khai thêm quân tiếp viện tới, trong khi truyền hình Nga cũng chiếu cảnh các đoàn quân và thiết bị đang tiến về Kursk.

Cho đến thời điểm hiện tại, vẫn chỉ diễn ra những cuộc giao tranh nhỏ lẻ từ hai phía, Nga dường như đang rút quân từ các khu vực khác đến chiến đấu tại Kursk chứ không phải từ lực lượng nòng cốt ở miền đông Ukraine. Theo các nhà phân tích, một trong những mục đích chính của Ukraine khi tiến hành cuộc đột kích là buộc Nga phải rút quân khỏi tiền tuyến ở miền Đông, nhưng không có bằng chứng cho thấy điều này diễn ra. 

Miền Đông Ukraine vẫn là mặt trận chính. Nga tuyên bố đã chiếm được thị trấn Artemovo vào ngày 19/8 và hiện chỉ còn cách thành phố Pokrovsk chưa đầy 10km. Ukraine đang tìm mọi cách để giữ vững vị trí và ngăn Nga tiến vào trung tâm thành phố.

Pokrovsk là trung tâm vận chuyển mà Ukraine sử dụng để gửi binh sỹ và vật tư đến các vị trí tiền tuyến ở phía Đông. Nếu Nga chiếm được thành phố này, Ukraine sẽ gặp khó khăn hơn trong việc hỗ trợ các lực lượng vốn đã bị Nga áp đảo về số lượng và hỏa lực. Trong nhiều ngày qua, các quan chức Ukraine đã kêu gọi người dân ở Pokrovsk sơ tán đến những khu vực an toàn hơn.

Trong suốt cuộc xung đột, Ukraine đã thiếu hụt nghiêm trọng binh sỹ và vũ khí ở mặt trận phía Đông. Bằng cách đưa hàng nghìn quân xâm nhập lãnh thổ Nga, Ukraine có thể phải dàn mỏng lực lượng và dễ bị tấn công hơn ở những khu vực mà họ đang phải gồng mình ngăn chặn bước tiến của Nga. Mỹ và châu Âu đang nỗ lực tiếp tế vũ khí cho Kiev, nhưng tiến độ vẫn còn chậm, Tổng thống Zelensky lưu ý.

“Chúng tôi cần đẩy nhanh tiến độ cung cấp từ các đối tác. Chúng tôi cần giải pháp, cần được sớm chuyển giao các gói viện trợ vũ khí đã được công bố. Tôi muốn kêu gọi Mỹ, Anh, Pháp hãy hành động ngay bây giờ”, ông Zelensky cho biết.

Giới phân tích cho rằng, một trong những bước tiến lớn nhất của Ukraine trong năm qua là đẩy lùi hải quân Nga ở Biển Đen và thiết lập một hành lang vận chuyển mới để nước này có thể xuất khẩu ngũ cốc và các sản phẩm nông nghiệp khác ra thị trường thế giới.

Nga đã giành quyền kiểm soát nhiều khu vực ở Biển Đen và ngăn chặn việc xuất khẩu của Ukraine sau khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào năm 2022. Ở giai đoạn đầu xung đột, do thiếu lực lượng hải quân truyền thống, Ukraine đã phải chịu thiệt hại nặng nề trong cuộc chiến trên biển. Nước này thậm chí phải đánh đắm tàu chiến duy nhất– tàu khu trục từ thời Liên Xô ở cảng Mykolaiv để ngăn nó rơi vào tay Nga. Nhưng sau đó, thông qua một loạt công nghệ hải quân tiên tiến và các chiến thuật phi truyền thống, Ukraine có thể duy trì những cuộc tấn công không ngừng nghỉ vào tàu chiến của Nga.

Các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Ukraine đã buộc Nga di dời hầu hết tàu chiến chủ lực từ căn cứ chính của Hạm đội Biển Đen ở Sevastopol đến vùng Novorossiysk và Biển Azov. Ngoài việc buộc hạm đội của Nga phải rút lui, các cuộc tấn công của Ukraine vào Crimea cũng làm suy yếu đáng kể mạng lưới hậu cần vốn đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp tế cho quân đội Nga ở miền Nam Ukraine.

Cựu đô đốc Mỹ James Foggo cho rằng, những phương tiện không người lái trên biển của Ukraine rất lợi hại: “Đây là những phương tiện chở đầy thuốc nổ. Chúng được vận hành từ xa nhờ vào một trung tâm chỉ huy nào đó. Tôi không rõ chúng được tích hợp loại điều khiển vô tuyến nào nhưng rõ ràng chúng rất lợi hại”.  

Tuần trước, Ukraine thông báo rằng đã có 2.300 tàu chở hàng sử dụng hành lang mới, tính trung binh, hơn 6 con tàu đi qua hành lang này mỗi ngày. Ukraine cũng cho biết họ đang tiến gần đến mức xuất khẩu lúa mì và các sản phẩm nông nghiệp khác như ở thời kỳ trước xung đột, với mức khoảng 5 triệu tấn mỗi tháng.