Kỳ lạ MiG-35 sở hữu siêu radar những vẫn ế ẩm

Phiên bản đầu tiên của tổ hợp radar mạng pha quét điện tử chủ động Zhuk được phát triển năm 1986 và được trang bị trên máy bay chiến đấu MiG-29M sau đó nó tiếp tục được trang bị trên các máy bay MiG-23 của Không quân Nga. Các tổ hợp radar Zhuk thế hệ đầu tiên là loại radar quét mạng pha điện tử chủ động băng tần X, có trọng lượng 250kg, có khả năng phát hiện ra mục tiêu là máy bay chiến đấu có chỉ số phản xạ tiết diện radar (RCS) là 5m2 từ cự ly 90km. Zhuk có khả năng quét một góc phương vi theo chiều ngang +/-90 độ và theo chiều dọc là +55/-40 độ, với mức độ tiêu thụ điện chỉ là 5kW. Các radar thuộc họ Zhuk có khả năng phát hiện, theo dõi, bắt bám nhiều loại mục tiêu khác nhau thông qua phương thức dò tìm bằng sóng radio, quan sát HUD... Ngoài ra, họ radar Zhuk còn có khả năng tương thích, dẫn đường cao đối với nhiều loại tên lửa không đối không, bao gồm tên lửa dẫn đường bằng sóng radio R-77 và R-27 thậm chí nó còn có thể chỉ thị mục tiêu, dẫn đường đối với cả các tên lửa dẫn đường quang học như R-73. Bên cạnh đó, Zhuk còn có khả năng tương tích và động bộ với cả những hệ thống chỉ thị mục tiêu, dẫn đường, điều khiển bay hiện đại trang bị trên các tàu chiến, tàu sân bay đang có trong biên chế của Hải quân, Không quân Nga.

Hiện nay, Zhuk có nhiều biến thể khác nhau như Zhuk-8II, Zhuk-10PD, Zhuk-27, Zhuk-MS, Zhuk-F/Zhuk-PH, Zhuk-A/AE. Trong đó, phiên bản cải tiến mới nhất là Zhuk-A/AE sẽ được trang bị trên các máy bay chiến đấu MiG-35. Không quân Nga khẳng định, việc trang bị Zhuk-A/AE trên MiG-35 sẽ góp phần nâng cao năng lực tác chiến, chỉ thị, bắt bám mục tiêu và năng lực sống còn trên chiến trường cho MiG-35. 

Tuy nhiên việc trang bị Zhuk-A/AE cho MiG-35 vẫn không thể giúp dòng tiêm kích này tìm được chỗ đứng trên thị trường và ngay cả trong Không quân Nga. Đến mức Bộ Quốc phòng Nga phải gượng ép lắm mới phải mua 30 chiếc MiG-35 từ Mikoyan nhằm cứu nguy cho hãng chế tạo máy bay này.

Một số biến thể chủ yếu của tổ hợp radar Zhuk:

- Zhuk-AE: Hệ thống radar Zhuk-AE có thể phát hiện mục tiêu có diện tích phản xạ radar RCS lớn hơn 1m2 từ cự ly 140km. Nó có thể theo dõi đồng thời 30 mục tiêu và dẫn đường cho tên lửa tấn công cùng lúc 6 mục tiêu khác nhau. 

Theo đại diện của KRET - Đơn vị nghiên cứu, chế tạo radar Zhuk, Zhuk-AME được thiết kế để trang bị riêng cho dòng tiêm kích MiG-35. Loại radar mới này có khả năng làm việc tốt trong mọi điều kiện thời tiết và không bị gây nhiễu bởi các hệ thống điện tử của đối phương. Zhuk-AME thậm chí có thể  cùng lúc tấn công 6 mục tiêu trên không và 4 mục tiêu mặt đất. Ở những trường hợp cụ thể, phạm vi hoạt động xa nhất có thể lên tới 160km.

Radar này cũng có thể điều khiển tốt đối với các loại tên lửa đất đối không cũng như đất đối đất và truyền dữ liệu về chiến thuật sang cho các máy bay khác. KRET khẳng định, loại radar này vượt qua khả năng của mọi hệ thống cùng loại hiện nay và đã được cấp phép cho xuất khẩu.

- Zhuk-MA/MAE: Zhuk-MA/MAE có trọng lượng 285kg, được trang bị 1.088 modun cảm biến bố trí trên 272 block để tăng khả năng phát hiện, theo dõi mục tiêu. Theo đó, cự ly xa nhất mà Zhuk-MA/MAE có thể phát hiện, theo dõi mục tiêu có thể lên tới 200km. Tại một thời điểm, Zhuk-MA/MAE có thể phát hiện 30 mục tiêu; theo dõi, bắt bám liên tục và tấn công cùng lúc 8 mục tiêu. 

- Zhuk-M: là một biến thể dùng cho xuất khẩu, chủ yếu được trang bị trên các máy bay chiến đấu MiG-29MST. Zhuk-M có thể phát hiện được mục tiêu là máy bay tiêm kích của đối phương có diện tích phản xạ radar RCS 5m2 từ khoảng cách 120km. Zhuk-M cùng lúc có thể phát hiện được 10 mục tiêu; theo dõi và tấn công cùng lúc được 4 mục tiêu bằng tên lửa không đối không.

Zhuk-M có thể phát hiện được mục tiêu là một chiếc xe tăng từ khoảng cách 25km và mục tiêu cố định từ cự ly 120km. Khi thực hiện các nhiệm vụ trên biển, Zhuk-M có thể phát hiện được tàu chiến của đối phương từ cự ly 300km. Zhuk-M có trọng lượng 220kg, có khả năng quét một vùng rộng lớn với góc phương vị theo chiều ngang là +/-85 độ và theo chiều dọc là +56/-40 độ.

- Zhuk-8II: là một phiên bản xuất khẩu khác của Zhuk có tổng trọng lượng 240kg. Zhuk-8II có khả năng quét một vùng rộng lớn theo góc phương vị +/-85 độ và theo chiều dọc là +55/-40 độ. Zhuk-8II có khả năng phát hiện được máy bay ném bom từ khoảng cách 90km và 70km đối với máy bay tiêm kích. Bên cạnh đó, Zhuk-8II có thể phát hiện được 10 mục tiêu cùng lúc, trong đó bắt bám liên tục được 2 mục tiêu và có khả năng tấn công từ 1 - 2 mục tiêu.

- Zhuk-F/Zhuk-PH: Được trang bị chủ yếu trên các máy bay chiến đấu Su-27, cho cự ly phát hiện mục tiêu có diện tích phản xạ radar 3m2 là 140 - 165km. Zhuk-F/Zhuk-PH có thể phát hiện cùng một lúc được 24 mục tiêu, bắt bám liên tục 8 mục tiêu và có khả năng chỉ thị, dẫn đường để tên lửa tấn công 2 mục tiêu. Zhuk-F/Zhuk-PH có trọng lượng từ 275 - 300kg, khả năng bao quát được khu vực theo góc phương vị chiều dọc và chiều ngang là +/- 70 độ.