Tháng 7 năm 2020, Không quân Mỹ đã ký hợp đồng với Boeing nhằm mua lại các tiêm kích F-15 thế hệ mới, mang tên F-15EX. Theo tính toán của lực lượng này, các chiến đấu cơ F-15 thế hệ mới, sẽ tiếp tục được hoạt động trong Không quân Mỹ ít nhất 20 năm nữa, cho tới khi tiêm kích thế hệ 5 đủ số lượng để chiếm thế thượng phong trên khắp thế giới.
Tuy nhiên, dự án này đang gặp phải không ít khó khăn.
Tiêm kích F-15 Eagle lần đầu cất cánh năm 1972, và tham gia quân đội từ năm 1976. Hiện tại, đang có gần 500 chiếc F-15 đang còn hoạt động, thực hiện hầu hết các nhiệm vụ trên không của lực lượng này.
Đây là tiêm kích rất thành công của Mỹ, đó cũng là lý do Không quân Mỹ chưa muốn thay thế hoàn toàn mẫu máy bay chiến đấu này. Ngoài ra, F-15 cũng là một máy bay được các nước “săn đón”, và đã được Mỹ xuất khẩu từ thập niên 1970. Và đây cũng chính là lý do tiêm kích F-15EX được ra đời.
Dự án F-15EX có hai mục tiêu. Đầu tiên là nhằm thay thế những chiếc máy bay tuổi thọ cao vẫn đang trong quân ngũ. Hầu hết F-15 hiện còn hoạt động đều đang có chi phí bảo dưỡng quá cao và khả năng sẵn sàng xuất kích thấp hơn rất nhiều so với tiêu chuẩn hiện đại. Vì vậy, việc thay thế các máy bay cũ bằng một phiên bản nâng cấp những vẫn giữ các giá trị cốt lõi là một phương pháp đơn giản để xử lý một vấn đề phức tạp.
Mục tiêu thứ hai là nhằm bổ sung quân lực vào phi đội máy bay tàng hình thuộc Không quân Mỹ, vốn đã bao gồm F-22 Raptor và F-35 Panther. Tuy nhiên, F-15 có các trang bị khác với hai mẫu máy bay trên với hiệu năng vượt trội và dàn vũ khí “khủng” hơn, đánh đổi bằng khả năng ẩn thân kém hiệu quả. Chiếc F-15EX được dự kiến sẽ bổ trợ cho Raptor và Panther bằng cách mang theo các tên lửa không-đối-không và bắn yểm trợ, tăng cường sức công phá của phi đội này.
Trước đó, Không quân Mỹ dự kiến sẽ mua 144 chiếc F-15EX, tuy nhiên sau đó đã quyết định giảm xuống chỉ còn 80 chiếc. Đây vẫn là một con số đáng gờm đối với bất kỳ quốc gia nào, tuy nhiên vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn mẫu F-15 còn đang hoạt động. Ngoài ra, khi sử dụng song song hai mẫu máy bay rất có thể sẽ gây ra các vấn đề về bảo dưỡng, thậm chí ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng của cả hai mẫu máy bay.
Hoàng Anh (theo BI)