Trong hàng trăm dòng máy bay trực thăng quân sự đang được quân đội các nước sử dụng trên thế giới hiện tại, thì trực thăng vũ trang là khái niệm dùng để chỉ các máy bay trực thăng được trang bị nhiều loại vũ khí và được nghiên cứu, chế tạo để thực hiện nhiệm vụ tác chiến tấn công nên nó còn được gọi là trực thăng tấn công.
Trong chiến tranh hiện đại, trực thăng vũ trang còn phù hợp với hoạt động tấn công hiệu quả các mục tiêu trên mặt đất và mục tiêu tầm siêu thấp, đây chính là lý do tạo ra những đặc điểm tác chiến khác biệt của loại trang bị này.
 |
| Trực thăng tấn công Mi-24 - một trong những dòng trực thăng vũ trang thành công nhất của Liên Xô và Nga này. Ảnh:RT. |
Sức mạnh của những "cỗ xe tăng bay"
Điểm đầu tiên tạo nên sức mạnh của trực thăng vũ trang đó là khả năng mang theo nhiều loại vũ khí, như tên lửa chống tăng, pháo phòng không, đạn rocket, súng máy, tên lửa, bom hàng không, ngư lôi, thủy lôi…
Do có thể mang theo nhiều loại vũ khí khác nhau, trực thăng vũ trang có thể thực hiện nhiệm vụ tiến công mục tiêu trên mặt đất, mục tiêu điểm hoặc mục tiêu trên mặt nước và trên không, mục tiêu mềm hoặc mục tiêu cứng, ví dụ như xe tăng, xe thiết giáp, trạm radar, trận địa pháo binh, trung tâm thông tin, công sự, trận địa bờ biển, tàu mặt nước, tàu ngầm, lực lượng triển khai trên bộ, mục tiêu bay tầm thấp.
Có thể nói, đối với hầu hết các mục tiêu của đối phương, chỉ cần có thể tích hợp hỏa lực hiệu quả thì máy bay trực thăng vũ trang đều có thể thực hiện nhiệm vụ tấn công.
Kết hợp với hệ thống vũ khí độ sồ đó là khả năng bay cơ động linh hoạt của các dòng trực thăng vũ trang. Với thiết kế độc đáo của mình, trực thăng có thể cất/hạ cánh trên trận địa dã chiến mà không cần bất kỳ sự chuẩn bị trước nào, có thể bay treo trên không, không bị ảnh hưởng bởi địa hình địa vật, có thể thay đổi đường bay, độ cao, tốc độ và trạng thái bay một cách linh hoạt và nhanh chóng.
Từ đó trực thăng vũ trang hoàn toàn có thể tập hợp và triển khai nhanh chóng tại một địa điểm xác định nào đó trên khu vực tác chiến, có thể lựa chọn những địa điểm hoặc điều kiện có lợi để tiến hành tiến công hoặc cơ động lẩn tránh đối phương, đây chính là lợi thế mà bất cứ loại vũ khí trang bị trên mặt đất và trên không nào khác không thể so sánh được.
 |
| Trực thăng vũ trang OH-58D của Quân đội Mỹ. Ảnh: Wikipedia |
Nếu khả năng cơ động của trực thăng không thể giúp nó chiếm ưu thế trước kẻ thù, thì nó vẫn còn một "quân bài" khác đó là khả năng lẩn tránh.
Máy bay trực thăng vũ trang phần lớn hoạt động ở độ cao bay từ 150m trở xuống, còn máy bay cánh cố định thường hoạt động ở độ cao từ 200m trở lên. Để nâng cao tính bất ngờ khi tiến công và năng lực sống sót, độ cao bay khi xuất kích từ căn cứ tiền duyên trên chiến trường của máy bay trực thăng vũ trang thông thường dưới 100m, khi cách trận địa tiền duyên của đối phương vài chục km sẽ lựa chọn bay sát mặt đất để cơ động lẩn tránh ở độ cao bay dưới 10m so với mặt đất, sau khi phát hiện mục tiêu sẽ bất ngờ phát động tiến công.
Phương thức tiếp cận đối phương như vậy sẽ khiến cho hệ thống radar, hồng ngoại, quang học và theo dõi bằng mắt thường của đối phương khó trinh sát, phát hiện và bắt bám, từ đó khiến cho đối phương luôn bị bất ngờ và không kịp phòng thủ.
Ngoài ra máy bay trực thăng vũ trang có thể tiến công lặp đi lặp lại từ nhiều hướng đối với những mục tiêu then chốt trong thời gian cần thiết, so với các loại vũ khí khác, máy bay trực thăng vũ trang có độ mau lẹ về thời gian, có khả năng cơ động cao khi vượt qua vật cản trên mặt đất, có thể tập hợp, cơ động và tác chiến tại địa điểm xác định một cách nhanh chóng, hoạt động linh hoạt trong toàn bộ khu vực chiến trường; có thể sử dụng những loại vũ khí khác nhau để tiến công nhiều lần từ các hướng đối với các mục tiêu tuyến trước và mục tiêu tung thâm của đối phương.
Máy bay trực thăng vũ trang có thể lợi dụng triệt để điểm tiếp dầu và nạp vũ khí ở tuyến trước để bổ sung kịp thời, thực hiện tiến công hỏa lực trên không liên tục về đối phương và luôn thu được kết quả tác chiến hiệu quả. Cho dù trong quá trình tác chiến gặp phải những tình huống bất lợi, máy bay trực thăng vũ trang vẫn có thể rút lui nhanh chóng bất cứ lúc nào.
 |
| Trực thăng vũ trang đa năng AW159 Wildcat. Ảnh: Wikipedia |
Chiến tranh hiện đại là chiến tranh liên hợp các quân binh chủng, muốn giành được thắng lợi, cần phải hiệp đồng chặt chẽ giữa các lực lượng tác chiến mới có thể phát huy tối đa uy lực tổng thể. Trong quá trình tác chiến với ưu thế về khả năng cơ động hỏa lực trên không nhanh chóng, linh hoạt; hệ thống thông tin liên lạc ổn định, đa kênh, trực thăng vũ trang sẽ hình thành ưu thế hỏa lực, phối hợp chiến đấu với các quân binh chủng khác, qua đó trực tiếp ảnh hưởng tới tiến trình và cục diện của trận đánh cũng như của cả chiến dịch quân sự.
Tổng thể lại từ các điểm trên chúng ta có thể tạm đưa ra một kết luận rằng, trực thăng vũ trang có những yêu cầu về kỹ chiến thuật không khác gì một chiếc xe tăng chiến đấu chủ lực, tuy nhiên nó hoạt động trên không và được vũ trang chủ yếu bằng tên lửa.
Tất nhiên trực thăng vũ trang cũng có những điểm yếu như dễ bị phát hiện và đánh chặn, khả năng phòng vệ yếu kém hơn so với xe tăng. Tuy nhiên, nó lại sở hữu khả năng tác chiến đa năng hơn và không bị hạn chế vì địa hình hay môi trường.
Mời độc giả xem video: Trực thăng tấn công Mi-24 của Nga hoạt động ở Syria. (nguồn RT)
Lam Ngọc