Phân bón Hóa Sinh xem mạng người rẻ hơn cây cao su (1)

"Quả bom ô nhiễm" giữa khu dân cư

Cuộc sống của gần trăm hộ dân với hơn 500 nhân khẩu ở 2 xã Phạm Văn Cội và Nhuận Đức (huyện Củ Chi, TP HCM) vốn rất thanh bình, sung túc vì nơi đây vốn là vùng đất màu mỡ, phù hợp cho việc trồng trọt, chăn nuôi và có nông trường Phạm Văn Cội nổi tiếng khắp cả nước.

Thế rồi, hơn 10 năm trước, khu đất rộng hơn 10 ha nằm ngăn cách giữa ấp 5, xã Phạm Văn Cội và ấp Xóm Bưng, xã Nhuận Đức "xuất hiện" Công ty cổ phần vật tư tổng hợp và phân bón Hóa Sinh (thuộc công ty Thanh Bình) với khu nhà xưởng bề thế 4 ha. Lúc đó, sự lo lắng đã hiện rõ trong từng gia đình xung quanh công ty khi họ biết rằng, sản xuất phân bón hóa sinh NPK (với công suất thiết kế 140.000 tấn/năm) khó tránh việc gây ô nhiễm không khí, ảnh hưởng tới đời sống, sức khỏe của người dân.

Nạn nhân đầu tiên bị ảnh hưởng bởi sự ô nhiễm không khí từ Công ty CP vật tư tổng hợp và phân bón Hóa Sinh (Công ty Hóa Sinh) chính là nông trường Phạm Văn Cội. Lúc đó, ống khói xả thải hướng về phía nông trường làm hàng loạt cây cao su chết khô và công ty Hóa Sinh phải bồi thường thiệt hại cho nông trường.

Để tránh tiếp tục bồi thường cho cây cao su, công ty Hóa Sinh đã quay ống khói xả thải về phía khu dân cư. Những người có trách nhiệm thuộc chính quyền địa phương huyện Củ Chi (lúc bấy giờ) lại không hề có ý kiến trước việc công ty Hóa sinh xem sinh mạng con người còn rẻ hơn cây cao su.

Rồi từ thời điểm đó đến nay, đời sống, sức khỏe của hàng trăm người dân ngấm ngầm bị tàn phá, nhà cửa thủng mái, gỉ sét, cây trồng khô héo, không phát triển... Nhiều lần người dân phản ánh, chính quyền địa phương vào cuộc, lãnh đạo từ huyện Củ Chi đến TP HCM lập đoàn kiểm tra xử lý và thậm chí nhân dân đã có nhiều phản ứng gay gắt, tập trung đông người trước công ty Hóa Sinh yêu cầu ngưng sản xuất... nhưng rồi đâu vẫn vào đấy.

"10 năm qua, riêng ở ấp 5 xã Phạm Văn Cội đã có 20 người chết vì viêm phổi, ung thư. Chưa có trường hợp nào phải qua cơ quan pháp y để tìm nguyên nhân có phải lâm bệnh do ảnh hưởng ô nhiễm không khí của công ty Hóa Sinh hay không và người dân nơi đây mỗi ngày vẫn tiếp tục chịu đựng cảnh sống chung với thần chết", ông Lê Văn Sang, trưởng ban nhân dân ấp 5 chia sẻ.

Theo thống kê chưa đầy đủ, ở 2 ấp Xóm Bưng (xã Nhuận Đức) và ấp 5 (xã Phạm Văn Cội) hiện có hàng trăm trường hợp người dân bị viêm, lao phổi nặng đến mức ho ra máu, viêm phế quản, viêm da... phải nhập viện điều trị nhưng bệnh tình cứ trở đi trở lại. Những khi công ty này xả khói, mùi hôi nồng nặc và khói theo hướng gió phủ khắp nhà dân khiến nhà nhà phải đóng kín cửa tránh.

"Ai lần đầu đến các địa phương này, nếu để ý sẽ thấy dân cư đa phần là người lớn. Sở dĩ có chuyện này là vì lo sợ nhiễm độc không khí gây bạo bệnh nên mọi nhà có trẻ nhỏ đều gửi về quê hoặc nhà bà con thân thích nơi khác để tránh", bà Nguyễn Thị Chồi, ngụ tổ 34, ấp 5 cho biết.

Sau nhiều năm chống chọi với căn bệnh lao phổi, tài sản trong nhà phải bán dần để chạy lo thuốc thang cho chồng, mới đây, đúng vào thời điểm giáp tết, lần lượt chồng của bà Phạm Thị Thúy Liễu và Võ Thị Liên qua đời dù cả 2 chưa bước qua tuổi 50.

Trong căn nhà lụp xụp, tài sản không có gì đáng giá ở ấp 5, xã Phạm Văn Cội, ông Lê Minh Dũng với thân hình gầy sộp, ho khù khụ nói với vẻ đầy khó khăn: "Tôi đổ bệnh từ hơn 3 năm nay, bệnh viện đa khoa Củ Chi giờ như cái nhà khi lâu lâu tôi phải vào nhập viện vì căn bệnh viêm phổi nặng. Không biết chừng nào theo ông theo bà...".

Nhìn dáng vẻ ông Dũng, khó có ai nghĩ rằng chỉ mới gần chục năm về trước, ông vốn là người nông dân khỏe mạnh, sung sức từng đoạt giải thưởng lao động xuất sắc của nông trường Phạm Văn Cội.

Một người dân dẫn chúng tôi đi khắp các nhà trong xóm. Nhìn những mái tôn gỉ sét, đầy lổ thủng soi ánh nắng xuống nền nhà của người dân trong cái nóng hầm hập thật thảm thương.

(còn tiếp)