Chiều 4/6, trong khoảng thời gian nằm bờ ít ỏi, Thuyền phó tàu cứu nạn SAR 412 Trần Quang Thanh, thuộc Trung tâm cứu hộ, cứu nạn hàng hải khu vực 2 (Danang MRCC) đã có cuộc chia sẻ với PV VTC News về những lần tàu chiến Trung Quốc uy hiếp tàu SAR 412 khi tàu làm nghĩa vụ nhân đạo, cứu nạn trên biển.
 |
| Thuyền phó tàu cứu nạn SAR 412 Trần Quang Thanh chỉ vị trí bị tàu và máy bay quân sự của Trung Quốc uy hiếp khi cứu ngư dân bị nạn tại khu vực đảo Chim Yến. |
Tăng tốc, lao vào tàu cứu hộ Việt Nam
"Sự kiện xảy ra ngày 1/6 vừa qua cũng chỉ là một trong nhiều trường hợp tàu cứu nạn Việt Nam SAR 412 vấp phải sự uy hiếp của các tàu quân sự, cũng như máy bay quân sự Trung Quốc.
Và đây không phải lần đầu tàu cứu hộ của Trung tâm phối hợp tìm kiếm cứu nạn hàng hải khu vực 2 (Danang MRCC) ra quần đảo Hoàng Sa đưa ngư dân bị nạn về bờ gặp phải sự đe dọa từ tàu quân sự Trung Quốc", Thuyền phó Trần Quang Thanh nói.
Thuyền phó Trần Quang Thanh kể lại, sau khi nhận tin báo khẩn cấp của Trung tâm về việc trên tàu cá QNa 90927 của ngư dân Quảng Nam có một thuyền viên tên Phạm Thanh Ngọc bị choáng, khó thở, trong tình trạng nguy kịch.
Vị trí tàu cá được xác định ở tọa độ 15,05 vĩ bắc, 115,12 kinh đông phía đông nam quần đảo Hoàng Sa, ngay lập tức Danang MRCC nhận lệnh và điều động tàu SAR 412 đưa bác sĩ ra ứng cứu.
 |
| Thuyền phó tàu cứu nạn SAR 412 Trần Quang Thanh thuật lại sự việc. |
Đến 0h30 ngày 1/6, tàu SAR 412 cách đảo Tri Tôn (thuộc quần đảo Hoàng Sa) khoảng 8 hải lý, cách tàu cá QNa 90927 khoảng 100 hải lý thì xuất hiện tàu Trung Quốc tiến đến gần.
Do trời tối nên tàu cứu nạn không thấy được số hiệu tàu, nhưng qua thiết bị thông tin liên lạc, tàu này yêu cầu SAR 412 chuyển hướng.
Trước đòi hỏi vô lý của tàu này, Thuyền trưởng tàu SAR 412 Phan Xuân Sơn đã trả lời "Đây là tàu cứu nạn Việt Nam đang đi ứng cứu ngư dân. Chúng tôi không đổi hướng và yêu cầu không được cản trở". Cả tàu nhận lệnh, đồng tâm tiếp tục giữ hướng, di chuyển đến vị trí tàu cá QNa 90927 nhanh nhất để cứu người".
Khi đó, tàu này tiếp tục bám theo SAR 412 chừng 10 hải lý mới không theo đuổi nữa.
Đến sáng sớm 1/6, tàu SAR 412 đã đến vị trí tàu cá QNa 90927 neo đậu, tiến hành thả xuồng cao tốc, đưa bác sĩ sang tàu cấp cứu ngư dân Phạm Thanh Ngọc, đồng thời chuyển bệnh nhân sang tàu SAR 412 để tiếp tục hành trình quay về bờ.
 |
| Khi tàu SAR 412 đi vào khu vực bãi đá ngầm Chim Én, thuộc quần đảo Hoàng Sa để cứu 6 ngư dân Bình Định trên chiếc tàu BĐ 95569 bị đắm tàu thì tàu Trung Quốc xuất hiện uy hiếp. |
Đến 10h30 cùng ngày, tàu SAR 412 theo hành trình cũ quay về Đà Nẵng, khi đến vị trí cách đảo Tri Tôn chừng 8 hải lý thì tàu quân sự Trung Quốc mang số hiệu 841 xuất hiện.
Ban đầu tàu này di chuyển với vận tốc 4-5 hải lý/h, nhưng rồi đột ngột tăng tốc lên đến 19-20 hải lý/h, hướng thẳng vào mạn phải tàu SAR 412. Khi cách tàu SAR 412 chừng 80-100m thì tàu này giảm tốc độ và chuyển hướng chạy song song với SAR 412 và tiếp tục dùng loa báo, uy hiếp.
Giữ nguyên lập trường, chúng tôi tiếp tục cho tàu di chuyển theo hải trình đã định với tốc độ 21 hải lý/h, đồng thời báo động sẵn sàng ứng phó với tình huống xấu nhất của thể xảy ra.
Tiếp tục bám đuổi theo tàu SAR 412 chừng 30 phút, khi tàu chúng tôi đi qua đảo Tri Tôn khoảng 15 hải lý thì tàu này mới dừng lại. Hành động tăng tốc, lao vào tàu cứu hộ đang làm nghĩa vụ nhân đạo là hành động không thể chấp nhận được.
Đây là hành động mang tính đe dọa, bất chấp nguyên tắc hàng hải quốc tế", Thuyền phó tàu cứu nạn SAR 412 Trần Quang Thanh bức xúc.
Thuyền phó Trần Quang Thanh chia sẻ tiếp, khi thấy tàu quân sự Trung Quốc lao đến, tinh thần anh em trên tàu rất vững, sẵn sàng ứng phó với tình huống xấu nhất mà tàu 841 của Trung Quốc có thể gây ra. Và đây không phải làn lần đầu tiên tàu quân sự Trung Quốc gây hấn, uy hiếp tàu cứu nạn làm nhiệm vụ cứu nạn trên biển của Việt Nam.
 |
| Máy bay và tàu quân sự Trung Quốc uy hiếp tàu cứu hộ Việt Nam khi đang làm nghĩa vụ nhân đạo trên vùng biển chủ quyền Việt Nam. |
Phút căng thẳng ở khu vực bãi đá ngầm Chim Én
Căng thẳng nhất là sự việc xảy ra vào ngày 11/2/2015, tàu SAR 412 đi vào khu vực bãi đá ngầm Chim Én, thuộc quần đảo Hoàng Sa để cứu 6 ngư dân Bình Định trên chiếc tàu BĐ 95569. Tàu này bị đắm tàu tại khu vực bãi đá ngầm này do bị một tàu lạ rượt đuổi trong đêm khiến toàn bộ thuyền viên phải bỏ tàu thoát nạn trên chiếc thúng chai nhỏ.
Để cứu được các ngư dân này, tàu SAR 412 phải chạy xuyên vào giữa các bãi đá ngầm, tiếp cận tàu bị nạn cứu các ngư dân.
"Khi chúng tôi cho tàu vào khu vực bãi đá ngầm Chim Én, thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam thì bất ngờ 2 tàu hải cảnh của Trung Quốc xuất hiện. Họ lao ra với tốc độ rất nhanh và thái độ rất hùng hổ.
Họ cho tàu mang số hiệu 46101 lao đến rất gần tàu SAR 412 chừng 10-15m để uy hiếp rồi bẻ lái chạy song song. Cũng như đối với trường hợp cứu nạn tàu cá QNa 90927. Tàu hải cảnh Trung Quốc vừa chạy theo, vừa loa báo đẩy đuổi tàu SAR 412 đang làm nhiệm vụ.
Chưa dừng lại, từ phía đảo gần đó, một máy bay quân sự loại săn ngầm hiện đại của Trung Quốc cũng được điều động bay ra quần thảo liên tục trên tàu SAR 412 để uy hiếp. Trên biển thì 2 tàu có trang bị vũ khí uy hiếp, trên không thì máy bay săn ngầm của họ quần thảo.
Tuy nhiên anh em vẫn quyết tâm bám trụ cứu ngư dân rồi tăng tốc quay về bờ. Chúng theo đuổi chừng 30 phút rồi rút lui.
Mặc dù chưa có va chạm, nhưng những gì mà tàu quân sự và máy bay Trung Quốc làm trong thời gian qua đối với tàu SAR 412 làm nghĩa vụ nhân đạo là hành động vô đạo đức, trái với những quy tắc ứng xử trên biển, trái với những quy định trong hàng hải quốc tế", Thuyền phó Trần Quang Thanh nói.