Ái nữ Tổng thống Trump và cái ghế Đại sứ Mỹ tại LHQ?

Trong một bài phân tích mới đây được đăng tải trên tờ New York Times nhận định, ái nữ của Tổng thống Trump cô Ivanka Trump nhiều khả năng sẽ trở thành Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc thay thế bà Nikkey Haley đang nắm giữ vai trò này. Nhiều người đặt câu hỏi, vì sao lại có thông tin trên vào thời điểm này.

Tuy nhiên, New York Times cũng cho hay, đây không phải là thông tin chính thức và Nhà Trắng cũng chưa có phát ngôn về vấn đề này. Tuy nhiên, khả năng đó được đánh giá là hoàn toàn có thể xảy ra, nhất là trong bối cảnh cô con gái cả Ivanka của ông Trump cùng chồng là Jared Kushner có vai trò ngày càng mờ nhạt tại Nhà Trắng.

Chủ đề này xuất hiện vào thời điểm tròn 1 năm sau khi bà Nikkey Haley chính thức được bổ nhiệm làm Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc. Khi ấy, bà Haley hoàn toàn không có kinh nghiệm về đối ngoại và cũng chưa từng có phát ngôn nào đáng chú ý đối với các vấn đề của Liên Hợp Quốc.

Người ta lo lắng, bà Haley trái ngược hẳn với những người tiền nhiệm kỳ cựu như bà Susan Rice hay Samantha Power, do đó sẽ không đủ khả năng đương đầu với những thách thức tại Liên Hợp Quốc, đặc biệt là phải bảo vệ quan điểm của Mỹ trước Hội đồng Bảo an.

Tuy nhiên, trên thực tế, bà Haley đã đánh tan những nghi ngại, nhanh chóng bắt nhịp với cỗ máy làm việc khổng lồ của Liên Hợp Quốc. Bà thể hiện vai trò nổi bật trong vấn đề Syria và quan hệ với Nga tại Liên Hợp Quốc. Quan trọng nhất là Liên Hợp Quốc đã thông qua các nghị quyết do Washington soạn thảo, nhằm tăng cường lệnh trừng phạt Triều Tiên.

Các quan chức làm việc tại Liên Hợp Quốc cũng đã bị chinh phục bởi phong cách làm việc chuyên nghiệp của bà Haley trong chuyến công du mới đây tới châu Phi. Tại đây, bà đã bàn thảo nhiều vấn đề gai góc với Tổng thống Nam Sudan Salva Kiir và Tổng thống Congo Joseph Kabila.

Bà Nikkey Haley là minh chứng rõ ràng cho thấy, một người “chân ướt chân ráo” hoàn toàn có khả năng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tại Liên Hợp Quốc. Câu hỏi đặt ra hiện tại là, liệu Ivanka Trump có khả năng đạt được thành quả tương tự khi ở vị trí của bà Haley?

“Con gái của Tổng thống đã thể hiện năng lực ngoại giao đa phương và gây ấn tượng bằng mối quan hệ thân thiết với Chủ tịch Ngân hàng Thế giới Jim Yong Kim. Hai người đã cùng sáng lập một quỹ đặc biệt nhằm thúc đẩy quyền phụ nữ. Ivanka cũng từng ngồi lại với Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres hồi mùa Hè để bàn về bình đẳng giới”, ông Richard Gowan, chuyên gia về Liên Hợp Quốc, viết trên tờ Politico.

Theo chuyên gia, Ivanka có 3 phẩm chất đặc biệt có thể biến cô trở thành một Đại sứ tốt. Đầu tiên và cũng rõ ràng nhất chính là dòng dõi của cô. Một lý do khiến bà Haley có thể hoạt động tích cực tại Liên Hợp Quốc là bởi các nhà ngoại giao tin rằng bà có quan hệ cực tốt với Tổng thống.

Trước đó, cựu Đại sứ Power và Rice cũng từng tận dụng mối quan hệ cá nhân với cựu Tổng thống Barack Obama để giành ưu thế trong đàm phán. Nhưng chắc chắn Ivanka sẽ có điểm tựa vững chắc hơn so với những Đại sứ tiền nhiệm, bởi cô là con gái ruột của Tổng thống Trump.

Trong mỗi phiên đàm phán tại Liên Hợp Quốc hay có mặt tại Hội đồng Bảo an, những nhà ngoại giao nước ngoài phải hiểu rằng họ đang thương lượng với ái nữ của gia đình đệ nhất Mỹ. Mỗi khi Trung Quốc hay Nga phủ quyết đề xuất từ Washington đều giống như việc “đối đầu” trực tiếp với Tổng thống Mỹ vậy. Chẳng hạn, Ngoại trưởng Nga mới đây vừa cáo buộc bà Haley về “ngoại giao giả tạo” trong vấn đề Syria, nhưng nếu dùng ngôn ngữ đó để nói với Ivanka sẽ có phần mạo hiểm.

Yếu tố thứ hai là Ivanka Trump có những kỹ năng xã hội cần thiết để xử lý các mối quan hệ ngoại giao đa phương phức tạp vốn đòi hỏi nhiều hiểu biết về nghi thức, lễ tân. Cặp đôi quyền lực Ivanka-Kushner là những người đã quá quen với các hoạt động đón tiếp như vậy, nên đó không phải vấn đề đối với ái nữ nhà Trump.

Cuối cùng, đằng sau những lời hoa mỹ ngoại giao, Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc cần biết thể hiện sức mạnh của một cường quốc để điều khiển các “ông lớn” khác trong tổ chức này. Trước đây, bà Rice nổi tiếng là nhân vật thường nổi cơn thịnh nộ dữ dội với các Đại sứ khác có quan điểm trái ngược với mình.

Chúng ta không biết liệu cô Ivanka có sử dụng thứ ngôn ngữ tương tự sau những cánh cửa nghị trường im lặng hay không. Nhưng từng là một “chiến binh” trong chiến dịch bầu cử của cha, Ivanka cho thấy cô chính là “bông hồng thép” của nhà Trump có thể xử lý những tình huống ngoại giao khó nhằn.

Tuy nhiên, để trở thành Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, cô Ivanka cần nhận được những cái gật đầu từ Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và Hạ viện, thứ mà từ trước tới nay chưa bao giờ là điều dễ dàng. Thậm chí một khi đã được lựa chọn thì những ồn ào của dư luận về vị trí mới của Ivanka sẽ đeo bám cô tới tận trụ sở của Liên Hợp Quốc ở New York.

Thêm vào đó, ái nữ của Tổng thống Mỹ thực sự chỉ có cơ hội một khi bà Nikkey Haley đảm nhận một vị trí khác trong bộ máy chính quyền của ông Trump.