Bầu cử Ukraine: Vì sao danh hài lại có thể trở thành tổng thống?

Ngày 21/4, vòng hai của cuộc bầu cử Tổng thống Ukraine được tổ chức sau khi không có bất kỳ ứng cử viên nào giành được tỉ lệ phiếu bầu cần thiết để chính thức đắc cử trong vòng một diễn ra vào ngày 31/3 trước đó. Theo Ủy ban Bầu cử Trung ương Ukraine, tỉ lệ người dân Ukraine tham gia cuộc bầu cử Tổng thống là 57,55%.

Theo kết quả thăm dò ngoài phòng bỏ phiếu, ứng cử viên Volodymyr Zelensky, 41 tuổi, đã giành chiến thắng áp đảo trước Tổng thống đương nhiệm Petro Poroshenko, với hơn 73 % số phiếu ủng hộ.

Có thể thấy, việc ông Volodymyr Zelensky giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Ukraine là kết quả đã được dự báo trước. Đây được coi là dấu hiệu rõ ràng cho thấy người dân Ukraine không hài lòng với giới cầm quyền hiện tại.

CNBC trước đó nhận định, tình trạng tham nhũng lan rộng và nỗi thất vọng của người dân đối với mức sống thấp tại Ukraine dường như là yếu tố giúp danh hài, ứng viên Tổng thống Ukraine Zelensky trở nên nổi bật trong chính trường Ukraine khi nước này vẫn đang đối diện với nhiều thách thức.

Hội đồng Atlantic (Mỹ) đánh giá rằng việc số lượng người ủng hộ ông Zelensky tăng lên là dấu hiệu rõ ràng cho thấy người dân (Ukraine) không hài lòng với giới cầm quyền hiện tại, trong khi ông Zelensky đã tạo cho mình một hình ảnh mới mẻ trước công chúng.

"Hàng loạt cử tri đã bỏ phiếu cho ông Zelensky do thất vọng sâu sắc với các chính trị gia truyền thống, với các chương trình và những lời hứa không được thực hiện của họ", người đứng đầu Viện phân tích và chính sách quản lý của Nga Ruslan Bortnhik bình luận.

Trước đó, vào năm 2014, "ông trùm chocolate" Petro Poroshenko đã giành thắng lợi trong cuộc bầu cử Tổng thống Ukraine với số phiếu ủng hộ quá bán. Được biết, ông Poroshenko đã có nhiều năm kinh nghiệm trên chính trường, từng cam kết sẽ thắt chặt quan hệ kinh tế và chính trị với phương Tây.

Kyiv Post nhận định người dân Ukraine quyết định bỏ phiếu cho Tổng thống Poroshenko là mong ông ấy thiết lập công lý, đem lại nền dân chủ, hòa bình tại Ukraine và chấm dứt xung đột với Nga, nhưng ông ấy đã không làm được điều đó.

Nhiều người dân Ukraine cho rằng, nếu tiếp tục trao quyền lực cho vị tổng thống đương nhiệm (ông Poroshenko) thì nền chính trị Ukraine sẽ "độc đoán" hơn.

Theo kết quả khảo sát của Gallup, Ukraine đang ở vị trí thấp kỷ lục về niềm tin của người dân đối với chính phủ trong năm thứ 2 liên tiếp. Chỉ 9% cử tri bày tỏ tin tưởng vào cách điều hành của chính phủ, thấp hơn nhiều so với mức trung bình của các nước thuộc Liên Xô cũ (48%) và mức trung bình của toàn thế giới (58%).

Nhà phân tích Katya Gorchinskaya nhận định, đây có lẽ là cái giá mà giới chính trị Ukraine hiện tại đang phải trả vì không thực hiện đúng các cam kết đưa ra vào năm 2013, bao gồm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thực hiện chính sách pháp quyền, tăng cường tính minh bạch và nâng cao tiêu chuẩn sống. 

Mặc khác, ông Zelensky cũng được tỷ phú, nhà tài phiệt Kolomoisky - người sở hữu kênh truyền hình phổ biến bậc nhất tại Ukraine - trợ giúp mạnh mẽ về tài chính và truyền thông.

Theo đó, kênh truyền hình này đã dành nhiều thời lượng phát sóng các chương trình của Zelensky với tư cách một ứng cử viên Tổng thống cũng như một diễn viên hài. Chính vì vậy, Zelensky đã có cơ hội tỏa sáng ngay trước thềm cuộc bầu cử và thu hút được sự quan tâm của đông đảo người dân nước này.

Giới quan sát cho rằng, sự nổi bật của ông Zelensky dường như phản ánh mong muốn của người dân Ukraine về một luồng gió mới trong hệ thống chính trị nước này. Người dân tin rằng chỉ có gương mặt mới mới, dù chưa có nhiều kinh nghiệm chính trị, có thể làm trong sạch nền chính trị Ukraine và chấm dứt xung đột ở miền đông, mang lại cuộc sống ổn định và đưa nền kinh tế nước này phát triển hơn.