Theo Daily Mail, con dao từ thời Đồ đồng này được tìm thấy tại nơi chôn cất của một tù trưởng gần Stonehenge, Anh, năm 1808. Vài giờ sau khi được đào lên, chuôi dao bắt đầu phân hủy, chỉ các hạt vàng là còn tương đối nguyên vẹn.
 |
| Bức ảnh phục dựng con dao găm bằng đồng. |
Các nhà khảo cổ học từ đâu đã thắc mắc về sự tinh xảo mà người xưa tạo nên. Con dao được nạm tới 140.000 hạt vàng, tinh vi đến mức gần như không thể nhìn rõ từng hạt bằng mắt thường. Mỗi hạt vàng ước tính chỉ dài 1mm và đường kính 1/3mm. Hạt vàng được gắn vào các lỗ đục sẵn bằng nhựa cây, theo kiểu zích zắc với độ dày 1.000 hạt trên mỗi cm2.
Theo các chuyên gia, chỉ trẻ em từ 10 tuổi trở xuống mới có khả năng làm công việc bằng tay tinh xảo như vậy ở thời xưa. Việc căng mắt nhìn những chi tiết quá nhỏ có thể khiến người làm ra con dao phải trả giá đắt vì giảm thị lực.
Nguồn gốc của các hạt vàng là một điều bí ẩn, cho đến nay. Nhà khoa học Christopher Standish đến từ Đại học Southampton nói các hạt sẽ được quét qua để phân tích lượng chì nhỏ lẫn trong vàng, qua đó hé lộ phần nào xuất xứ. Có thể số vàng này đến từ Cornwall, Wales, Ireland hoặc Brittany. Kết quả nghiên cứu dự kiến công bố vào tháng 11.
 |
| Cận cảnh những hạt vàng được đính trên cán dao. |
Lưỡi dao và phần còn lại của chuôi hiện đang được trưng bày tại bảo tàng Wiltshire ở Devizes, Anh. "Chiếc dao găm nạm vàng này là một trong những đồ tạo tác ấn tượng nhất thời tiền sử, nhưng chúng tôi không biết nó được chế tạo bởi người nào và ở đâu", giám đốc bảo tàng, David Dawson nói.
"Có những dao găm khác với chuôi vàng được chế tạo cùng thời, trong đó 6 chiếc được tìm thấy tại Anh và 22 chiếc tại Brittany. Nhiều khả năng con dao đến từ Pháp", Dawson nói.
Dawson cho rằng những người bị cận thị nặng thời đó, vốn không thể nhìn xa được, mới được giao cho công việc tỉ mỉ như trên. “Chỉ có những thợ kim khí thời Đồ đồng bị cận thị nặng, không thể làm công việc gì khác ngoài chế tạo những đồ vật nhỏ, mới có thể tạo ra các kiệt tác như vậy”.
Các chuyên gia ước tính cần ít nhất 2.500 giờ đồng hồ để hoàn thành con dao với 6 công đoạn. Đầu tiên, vàng phải được cán thành sợi mảnh như tóc người, một đầu được làm bẹt để tạo mặt tròn cho hạt vàng. Sợi dây sẽ được cắt bằng một lưỡi dao mỏng. Thợ kim khí dùng chiếc dùi tí hon để đục lỗ trên chuôi gỗ, bôi nhựa dính vào. Họ lấy nhíp siêu nhỏ để gắn các hạt vàng lên.
Theo Đăng Nguyễn/Dân Việt